اخیرا در مرکز اورگان در آمریکا، یک مورد ابتلا به طاعون بوبونیک یا خیارکی، در ساکنی که احتمالاً این بیماری را از یک گربه خانگی بیمار دریافت کرده بود، گزارش شده است.
مقامات بهداشت عمومی میگویند که ساکنین آلوده و افراد نزدیک این فرد همگی دارو دریافت کردهاند و افراد جامعه در معرض خطر نیستند. گربه مذکور نیز تحت درمان قرار گرفت و زنده مانده است.
به طور کلی، این بیماری، بیماری شایعی نیست، اما مشاهده آن در غرب ایالات متحده نیز بیسابقه نیست، جایی که تعداد معدودی از موارد در هر سال در آنجا رخ میدهد. این بیماری با آبله آلاسکا، که یک بیماری نادر و اخیراً کشف شده و ماه گذشته مردی را در آلاسکا کشت، متفاوت است.
در ادامه این مقاله نکاتی را درباره این بیماری، کسانی که در معرض خطر هستند، انواع طاعون و مسیر تبدیل این بیماری که زمانی منادی مرگ بود به یک بیماری قابل درمان، بیان میکنیم.
طاعون چیست؟
طاعون یک بیماری عفونی است که میتواند پستانداران را درگیر کند. این بیماری توسط باکتری Yersinia pestis ایجاد میشود که توسط جوندگان و ککها حمل میشود. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده، نور خورشید و خشک شدن میتواند باکتریهای این بیماری را روی سطوح از بین ببرد. انسانها و حیوانات خانگی مشکوک به بیماری طاعون معمولاً با آنتی بیوتیکها و گاهی اوقات با سایر اقدامات پزشکی درمان میشوند.
- علائم طاعون میتواند به چند طریق ظاهر شود. طاعون بوبونیک، نوعی از این بیماری که ساکن اورگان به آن مبتلا شده است، زمانی فرد را بیمار میکند که باکتری وارد غدد لنفاوی شود. طاعون بوبونیک میتواند باعث تب، سردرد، ضعف و غدد لنفاوی دردناک و متورم شود. طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، طاعون بوبونیک معمولاً از نیش یک کک آلوده منتقل میشود.
- علائم طاعون سپتی سمیک در صورتی رخ میدهد که باکتری وارد جریان خون شود. این اتفاق میتواند در ابتدا یا پس از درمان نشدن طاعون بوبونیک رخ دهد. این شکل از طاعون باعث همان تب، لرز و ضعف و همچنین درد شکم، شوک و گاهی علائم دیگر مانند خونریزی در پوست و سیاه شدن انگشتان دست، انگشتان پا یا بینی شود. این شکل از بیماری از نیش کک یا دست زدن به حیوان آلوده منتقل میشود.
- طاعون پنومونی جدیترین شکل این بیماری است و زمانی رخ میدهد که باکتری وارد ریهها شود. طاعون پنومونی، ذات الریهی در حال توسعه سریع را به لیست علائم طاعون اضافه میکند. این مورد تنها شکل طاعون است که با استنشاق قطرات عفونی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود.
همه انواع طاعون با آنتی بیوتیکهای رایج قابل درمان هستند و افرادی که زودتر به دنبال درمان میروند، شانس بیشتری برای بهبودی کامل دارند.
چه کسانی در معرض خطر طاعون هستند؟
در ایالات متحده، هر سال به طور متوسط ۷ مورد طاعون انسانی گزارش میشود که حدود ۸۰ درصد از آنها از انواع بوبونیک هستند. بیشتر این موارد در مناطق روستایی غرب و جنوب غربی ایالات متحده بوده است.
یک جوشکار در مرکز اورگان در سال ۲۰۱۲ زمانی که یک جونده را از دهان گربه خفه شده خود بیرون کشید، به آن مبتلا شد. او از این بیماری جان سالم به در برد اما نوک انگشتان دست و پاهای خود را بر اثر این بیماری از دست داد. یک نوجوان اهل کلرادو در سال ۲۰۱۵ هنگام شکار به یک مورد مرگبار مبتلا شد و مقامات کلرادو حداقل دو مورد را در سال گذشته تأیید کردند که یکی از آنها بسیار کشنده بود.
طبق گفته کلینیک کلیولند، در سراسر جهان، اکثر موارد انسانی طاعون در دهههای اخیر در افرادی که در مناطق روستایی و روستاهای آفریقا زندگی میکنند، به ویژه در ماداگاسکار و کنگو، رخ داده است.
مردم می توانند با پاک کردن برسها و تودههای زباله و غیرقابل دسترس نگه داشتن غذای حیوانات خانگی، خطر ابتلا به انواع طاعون را کاهش دهند. سنجابهای زمینی، سنجابهای معمولی و موشهای چوبی میتوانند ناقل طاعون و سایر جوندگان باشند، بنابراین افرادی که تغذیه کننده پرندگان و سنجابها هستند باید خطرات آن را در نظر بگیرند.
محصولات کنترل کک میتوانند به جلوگیری از آلوده شدن حیوانات خانگی با ککها کمک کنند. اگر حیوان خانگی شما بیمار شود، باید در اسرع وقت آن را به دامپزشک منتقل کنید.
آیا طاعون مربوط به قرون وسطی نیست؟
مرگ سیاه در قرن چهاردهم شاید بدنامترین اپیدمی این بیماری بود که با گسترش آن در اروپا، خاورمیانه و شمال آفریقا، نیمی از جمعیت این قارهها را کشت. این بیماری بین سالهای ۱۳۴۷ و ۱۳۵۱ شروع به ویران جوامع خاورمیانه و اروپا کرد و شیوع قابل توجه آن تقریباً تا ۴۰۰ سال بعد ادامه یافت.
یک بیماری همهگیر مرتبط با طاعون دیگر، به نام طاعون ژوستینیان، در حدود سال ۵۴۱ در رم شروع شد و تا چند صد سال آینده ادامه یافت.
سومین بیماری همه گیر بزرگ طاعون در منطقه یوننان چین در اواسط دهه ۱۸۰۰ شروع شد و در مسیرهای تجاری گسترش یافت و حدود ۴۰ سال بعد به هنگ کنگ و بمبئی رسید. طبق گفته کلینیک کلیولند، این بیماری سرانجام به همه قارهها به جز قطب جنوب رسید و تخمین زده میشود که تنها در چین و هند حدود ۱۲ میلیون نفر را کشته باشد.
در اواخر دهه ۱۸۰۰، یک درمان موثر با آنتی سرم برای انواع طاعون ایجاد شد. این درمان بعداً و پس از گذشت چند دهه با آنتی بیوتیکهای مؤثرتر جایگزین شد.
به گفته سازمان بهداشت جهانی، اگرچه این بیماری همچنان یک بیماری جدی است، اما آنتیبیوتیکها و درمانهای دیگر حتی برای خطرناکترین نوع پنومونی، در صورت درمان به موقع، مؤثر است.
خطر بازگشت بیماری سرخک در کمین کاناداست
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: سیتیوی