چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان معده هستند. مردان یا زنان؟ چرا؟
سرطان معده زمانی که سلول‌ها شروع به رشد غیرقابل کنترل و تشکیل تومور می‌کنند، از پوشش معده منشا می‌گیرد. علائم اين نوع سرطان می‌تواند شامل سوء هاضمه مداوم، درد معده و کاهش وزن ناگهانی و بدون دلیل باشد. اگرچه برخی از افراد ممکن است بدون علامت باقی بمانند. در حالی که هر کسی ممکن است به سرطان معده مبتلا شود، عوامل خاصی از جمله تفاوت‌های جنسیتی می‌تواند این خطر را افزایش دهد.
با در نظر گرفتن این فاکتور، از دکتر «آمیت آپادحی»، مشاور ارشد انکولوژی و هماتوآنکولوژی، بیمارستان PSRI، دهلی نو، پرسیده شد که چه کسی بین زنان و مردان بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری است؟ در اين مطلب پاسخ‌های پزشكی او را با شما در ميان مي‌گذاريم.
سرطان معده چقدر شایع است؟
بر اساس داده‌های GLOBOCAN، سرطان معده پنجمین سرطان شایع در جهان است که ۹.۴ درصد از موارد جدید و ۸.۶ درصد از مرگ‌ومیرهای ناشی از سرطان را به خود اختصاص داده است.
گزارش آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) نشان می‌دهد که آمار جهانی سرطان برای سال ۲۰۲۴ شامل حدود دو میلیون مورد جدید سرطان و ۹۰ هزار مرگ ناشی از آن در سراسر جهان است. سرطان ریه با ۱۲.۴ درصد از کل موارد، شایع‌ترین و با ۱۸.۷ درصد، کشنده‌ترین نوع سرطان شناخته شده است. پس از آن سرطان‌های سینه، کولورکتال، پروستات و معده قرار دارند. سرطان سینه در میان زنان و سرطان ریه در میان مردان بیشترین شیوع را دارند.
آمارها نشان می‌دهد که میزان بروز سرطان در مناطق مختلف جهان به طور قابل توجهی متفاوت است؛ بالاترین نرخ در استرالیا و نیوزیلند و پایین‌ترین نرخ در بخش‌هایی از آفریقا و آسیا مشاهده شده است.
این گزارش همچنین تأکید دارد که روندهای جمعیتی می‌توانند تا سال ۲۰۵۰ تعداد موارد جدید سرطان را به ۳.۵ میلیون مورد در سال افزایش دهند. به همین دلیل، بر ضرورت استراتژی‌های پیشگیرانه، از جمله مقابله با عوامل خطر کلیدی مانند استعمال دخانیات، چاقی و عفونت‌ها برای کاهش نرخ ابتلا به سرطان و نجات جان انسان‌ها تأکید شده است.
سرطان معده در مردان نسبتاً شایع‌تر از زنان است
دکتر آپادحی با بیان اینکه سرطان معده در مردان نسبت به زنان نسبتاً شایع است، افزود: «مطالعات متعدد نشان داده که قرار گرفتن در معرض استروژن خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش می‌دهد.»
او توضیح داد: «موش‌های ماده، نرهای اخته شده و موش‌های ماده تحت درمان با استروژن، کاهش نرخ سرطان معده با تمایز ضعیف را نشان دادند. این نشان می‌دهد که استروژن‌ها ممکن است یک اثر پیشگیرانه در برابر سرطان معده داشته باشند. این اثر محافظتی ممکن است به توانایی آن در کنترل رشد و تمایز سلولی، کاهش التهاب و تغییر پاسخ ایمنی نسبت داده شود.» همچنین وی افزود: «علاوه بر این، استروژن به دلیل خواص ضد تکثیری که دارد، ترمیم DNA را افزایش می‌دهد. همچنین از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌كند.»
تفاوت‌های جنسیتی در شیوع و مرگ‌ومیر ناشی از سرطان معده
مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۲ که در مجله Global Gastroenterology منتشر شد، نشان داد که این نوع بیماری در مردان به‌طور قابل‌توجهی شایع‌تر از زنان است. این تحقیق نشان داد که مردان دو برابر بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
در سال ۲۰۲۰، سرطان معده به‌عنوان شایع‌ترین سرطان در مردان در هفت کشور آسیایی از جمله ایران و افغانستان شناخته شد. همچنین عامل اصلی مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در ۱۰ کشور در آسیا، آفریقا و قاره آمریکا بوده است. در مقابل، این سرطان در میان زنان در هیچ کشوری شایع‌ترین نوع سرطان نبود، اما به‌عنوان عامل اصلی مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در سه کشور تاجیکستان، بوتان و پرو شناخته شد.
به‌طور جهانی، بروز سرطان معده و مرگ‌ومیر ناشی از آن با افزایش سن ارتباط مستقیم دارد و در افراد زیر ۴۵ سال بسیار نادر است.
سبک زندگی یا تفاوت‌های بیولوژیکی؟
برخی از دانشمندان بر این باورند که تفاوت‌های سبک زندگی، مانند رژیم غذایی و مصرف سیگار، می‌تواند نابرابری‌های موجود در شیوع این بیماری بین مردان و زنان را توضیح دهد. اما شواهد علمی رو به رشدی نشان می‌دهد که این تفاوت‌ها ممکن است به دلیل اختلافات بیولوژیکی اساسی میان زنان و مردان باشد.
عواملی که خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش می‌دهند
دکتر آپادحی یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در خطر ابتلا به سرطان معده را عفونت هلیکوباکتر پیلوری می‌داند. این باکتری معده و بخش فوقانی روده کوچک را آلوده کرده و عامل اصلی زخم معده است.
بر اساس گزارش موسسه ملی سرطان، اگرچه عفونت هلیکوباکتر پیلوری به‌تنهایی بیماری ایجاد نمی‌کند، اما عفونت مزمن آن می‌تواند منجر به التهاب طولانی‌مدت در معده شود. این التهاب ممکن است به بروز چندین بیماری منجر شود، از جمله انواع خاصی از سرطان معده مانند آدنوکارسینوم معده و لنفوم بافت لنفاوی مرتبط با مخاط معده (MALT). لنفوم MALT یک نوع نادر از لنفوم غیرهوچکین است که با عفونت مزمن مرتبط است.
دکتر آپادحی اظهار داشت: «علاوه بر عفونت هلیکوباکتر پیلوری، عوامل محیطی و ژنتیکی نیز در شکل‌گیری سرطان معده نقش دارند.» از جمله این عوامل می‌توان به سیگار کشیدن، مصرف الکل و خوردن وعده‌های غذایی پرچرب اشاره کرد که نه‌تنها خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند، بلکه منجر به سایر مشکلات جدی سلامتی نیز می‌شوند.
مردان و زنان چطور می‌توانند خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش دهند؟
اگرچه هیچ راه قطعی برای پیشگیری از سرطان معده وجود ندارد، اما اقدامات مؤثری می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند.
دکتر آپادحی توصیه می‌کند: «مصرف رژیم غذایی غنی از میوه‌ها و سبزیجات تازه و کاهش مصرف الکل می‌تواند به طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش دهد. علاوه بر این، سیگار کشیدن نیز یکی از عوامل خطر این بیماری است. بنابراین، ترک سیگار و دوری از قلیان می‌تواند تأثیر مثبتی در کاهش این خطر داشته باشد.»
وی همچنین تأکید کرد که عوامل دیگری مانند عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری، که در معده وجود دارد، نیز در افزایش خطر ابتلا به سرطان معده نقش دارند.
بنابراین، داشتن یک سبک زندگی سالم و ارزیابی منظم عوامل خطر، به همراه مشاوره با پزشک، می‌تواند به کاهش این خطر کمک کند. همچنین سلامت عمومی را بهبود بخشد.
افزايش امید به درمان سرطان‌های تهاجمی با حذف DNA سرکش
منبع: onlymyhealth
