بر اساس مطالعات جدید، افزایش مصرف نوشیدنی انرژی‌زا در میان نوجوانان و جوانان به یکی از نگرانی‌های جدی حوزه سلامت عمومی تبدیل شده است. طی سال‌های اخیر، مصرف این نوشیدنی‌ها با هدف افزایش انرژی و کاهش خستگی، در میان این گروه‌های سنی رشد چشمگیری داشته؛ اما یافته‌های تازه، زنگ هشدار را به صدا درآورده‌اند. پژوهشگران هشدار می‌دهند که مصرف مکرر این محصولات می‌تواند سلامت عمومی جوانان را تهدید کند. به همین دلیل، توجه به خطرات پنهان نوشیدنی انرژی زا، اکنون به موضوعی اصلی در مطالعات سلامت نوجوانان تبدیل شده است.
آمارها نشان می‌دهد که حدود ۳۱ درصد از مردم بریتانیا به طور مداوم نوشیدنی انرژی‌زا مصرف می‌کنند و این روند افزایشی، در بسیاری از کشورهای دیگر نیز مشاهده می‌شود.
نوشیدنی‌های انرژی‌زا اگرچه با وعده ایجاد انرژی بیشتر و کاهش خستگی در میان نوجوانان و جوانان محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند، اما نتایج تحقیقات حاکی از آن است که مصرف این محصولات می‌تواند با عوارضی همچون مشکلات قلبی، اختلالات کلیوی و حتی آسیب‌های روانی در این گروه سنی همراه باشد.
خطرات نوشیدنی انرژی زا برای بیماران قلبی
طبق یافته‌های منتشر شده در مجله «Nutrients» در سال ۲۰۲۳، نوشیدنی‌های انرژی‌زا با اختلالات قلبی و عروقی در افراد زیر ۱۸ سال ارتباط دارند. این مطالعه با تحلیل ۱۸ گزارش از خطرات نوشیدنی انرژی زا نشان داد که تقریباً نیمی از موارد شامل آریتمی قلبی، افزایش فشار خون، انقباض و حتی پارگی ناگهانی رگ‌های قلب بوده است.
در کنار آن، حدود ۲۲ درصد از گزارش‌ها به مشکلات کلیوی مربوط بودند. محققان هشدار داده‌اند که حتی نوجوانانی که این نوشیدنی‌ها را گهگاه یا به‌طور متوسط مصرف می‌کنند، ممکن است با آسیب‌های جدی مواجه شوند.
نوشیدنی‌های انرژی‌زا معمولاً حاوی مقدار زیادی کافئین هستند. به گفته «آنابل گیپ»، متخصص تغذیه و عضو انجمن تغذیه بریتانیا، این مقدار کافئین می‌تواند باعث افزایش فشار خون، بی‌خوابی، سردرد و مشکلات گوارشی در کودکان و نوجوانان شود.
تأثیر نوشیدنی انرژی‌زا بر رشد استخوان و تغذیه نوجوانان
یکی دیگر از نگرانی‌های جدی در مورد خطرات نوشیدنی انرژی زا، اختلال در رسوب کلسیم در استخوان‌هاست. «گیپ» هشدار می‌دهد که این مسئله می‌تواند رشد نوجوانان را مختل کند. به‌ویژه وقتی که این نوشیدنی‌ها جایگزین نوشیدنی‌های مفیدی مانند شیر می‌شوند.
تاثیر مصرف نوشیدنی انرژی زا بر سلامت روان
مجله «Public Health» نیز در سال گذشته هشدار داد که نوشیدنی‌های انرژی‌زا تنها سلامت فیزیکی را تهدید نمی‌کنند، بلکه بر سلامت روانی نیز اثر منفی می‌گذارند. تحلیل ۵۷ مطالعه بین‌المللی نشان داد که مصرف این نوشیدنی‌ها می‌تواند احتمال اضطراب، استرس، افسردگی و حتی افکار خودکشی را در میان نوجوانان افزایش دهد.
خطرات بلند مدت نوشیدنی انرژی زا
کارشناسانی مانند «پروفسور آملیا لیک» و «دکتر شلینا ویسرام» معتقدند که شواهد علمی درباره خطرات نوشیدنی انرژی زا بسیار قوی و غیرقابل انکار است. ترکیباتی مانند تورین که در این نوشیدنی‌ها وجود دارند، می‌توانند به کلیه‌ها آسیب بزنند. این مواد با افزایش فشار خون و اختلال در متابولیسم قند، خطر ابتلا به بیماری مزمن کلیه را بالا می‌برند.
توصیه متخصصان درباره کاهش مصرف نوشیدنی انرژی‌زا
بررسی‌های گسترده و گزارش‌های پزشکان در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که اطلاع‌رسانی در رابطه با خطرات نوشیدنی انرژی زا و اعمال محدودیت برای دسترسی آسان نوجوانان و کودکان به نوشیدنی باید با جدیت بیشتری دنبال شود.
شواهد علمی جدید در رابطه با خطرات نوشیدنی انرژی زا برای بیماران قلبی ثابت کرده که این نوشیدنی‌ها نه تنها می‌توانند به بروز مشکلات قلبی و کلیوی منجر شوند، بلکه با افزایش خطر اختلالات روانی در نوجوانان، تهدیدی جدی برای سلامت بلندمدت آن‌ها محسوب می‌شوند.
از این رو، لازم است خانواده‌ها و مسئولان حوزه آموزش نسبت به خطرات نوشیدنی انرژی زا آگاهی بیشتری پیدا کنند. همچنین برنامه‌هایی برای کاهش مصرف این محصولات در بین جوانان طراحی و اجرا نمایند.
منبع: express
