شینگن توافقنامهای است که در ۱۴ ژوئن ۱۹۸۵ میان پنج کشور از ده کشور ِعضو اتحادیه اروپا امضا شد. البته رسیدن به توافقی میان تمامی اعضای اتحادیه برای حذف کنترلهای مرزی غیرممکن بود، به همین دلیل شینگن ابتدا خارج از اتحادیه‌ی اروپا صورت گرفت.
حوزهی شینگن در ۲۶ مارس ۱۹۹۵ به صورت پراکنده شکل گرفت. نام این پیمان از روستایی کوچک به نام شینگن در لوکزامبرگ گرفته شده است که توافقنامه ابتدا در آنجا امضا شد. با افزایش بیش از پیش تعداد کشورهایی که به حوزهی شینگن وارد میشدند، مانند کشورهایی که در حال حاضر نیز برای ملحق شدن به حوزهی شینگن کاندید میشوند، این توافقنامه و معاهدات مربوط به آن در قوانین اتحادیه‌ی اروپا گنجانده شده و سریعا در سال ۱۹۹۹ به اجرا در آمد.
معایب توافقنامهی شینگن و معاهدات مربوط به آن، کنترل شدید مرزهای خارجی مشترک با کشورهای غیر اروپایی در نتیجهی کاهش بروکراسی در میان کشورهای حوزهی شینگن و نداشتن حقی در اصلاحات یا قانونگذاری در قانون اروپا در صورت عدم عضویت در این پیمان است. تحت توافقنامهی شینگن، سفر از یکی از کشورهای عضو توافقنامه به دیگر کشورهای عضو بدون پاسپورت و کنترل مهاجرتی و یا هرگونه کاغذبازیهای مرسوم اداری انجام می‌شود. البته حوزهی شینگن و اتحادیه اروپا دو حوزهی کاملا متفاوت هستند و نباید آن‌ها را یکسان بدانیم.
برای اجتناب از سردرگمی متقاضیان دریافت این ویزا، وب‌سایت اطلاع‌رسانی ویزای شنگن اقدام به گردآوری و پاسخگویی سؤالات متداول در مورد آن کرده است.
ویزای شنگن چیست؟
این ویزا که می‌تواند توسط هر کدام از کشورهای واقع در منطقه‌ی شنگن صادر شود، به دارنده اجازه می‌دهد در بازه‌ی زمانی مشخص، آزادانه و بدون محدودیت به همه‌ی کشورهای اتحادیه اروپا که عضو پیمان شنگن هستند و همین‌طور کشورهای EFTA عضو پیمان شنگن سفر کرده یا از آن‌ها عبور کند.
کشورهای عضو پیمان شنگن (سال پیوستن به پیمان شنگن)
اتریش (۱۹۹۵) | بلژیک (۱۹۵۲) | بلغارستان (۲۰۰۷) | کرواسی (۲۰۱۳) | قبرس (۲۰۰۴) | جمهوری چک (۲۰۰۴) | دانمارک (۱۹۷۳) | استونی (۲۰۰۴) | فنلاند (۱۹۹۵) | فرانسه (۱۹۵۲) | آلمان (۱۹۵۲) | یونان (۱۹۸۱) | مجارستان (۲۰۰۴) | ایرلند (۱۹۷۳) | ایتالیا (۱۹۵۲) | لتونی (۲۰۰۴) | لیتوانی (۲۰۰۴) | لوکزامبرگ (۱۹۵۲) | مالتا (۲۰۰۴) | هلند (۱۹۵۲) | لهستان (۲۰۰۴) | پرتغال (۱۹۸۶) | رومانی (۲۰۰۷) | اسلوواکی (۲۰۰۴) | اسلوونی (۲۰۰۴) | اسپانیا (۱۹۸۶) | سوئد (۱۹۹۵) | بریتانیا (۱۹۷۳)
برای دیدن فهرست کامل کشورهای عضو پیمان شنگن میتوانید به این صفحه مراجعه کنید.
EFTA چیست؟
EFTA مخفف European Free Trade Association (انجمن تجارت آزاد اروپا) است که ۹ کشور اتریش، بلژیک، آلمان، فرانسه، ایتالیا، هلند، اسپانیا، سویس و انگلستان در آن عضویت دارند. انجمن EFTA به صورت غیر رسمی در سال ۱۹۸۷ توسط تعدادی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین واردکننده‌های آزاد اروپایی ایجاد شد ولی تا سال ۱۹۹۰ فعالیت رسمی خود را آغاز نکرد. تشکیلات مرکزی EFTA در هلند قرار دارد و اساسنامه‌ی این انجمن نیز به زبان هلندی تنظیم شده است.
EFTA چه تفاوتی با EU (اتحادیه‌ی اروپا) دارد؟
EFTA تنها از ۹ کشور اروپایی تشکیل شده است در حالی که بیشتر کشورهای اروپایی (۲۸ کشور) در اتحادیه اروپا عضویت دارند. اتحادیه‌ی اروپا به عنوان یک واحد اقتصادی قدرتمند، نقش عمده‌ای در سیاست‌گذاری‌های اقتصاد جهانی ایفا می‌کند و همه‌ی اعضای آن دارای واحد پول (یورو) یکسانی هستند.
بعد از اخذ ویزای شنگن، چه مدت می‌توان در کشورهای عضو پیمان شنگن اقامت کرد؟
مدت اقامت بر اساس نوع ویزایی که در سفارتخانه یا کنسولگری هر کدام از کشورهای شنگن صادر شده است، مشخص می‌شود. رایج‌ترین نوع ویزای شنگن، ویزایی است که برای گردشگران صادر می‌شود که حداکثر ۹۰ روز اعتبار دارد و برای اخذ آن باید ۶ ماه از آخرین ورود به کشورهای شنگن گذشته باشد.
متقاضی ویزای شنگن باید چه پیش‌شرط‌هایی داشته باشد؟
هر کسی که بتواند مدارک لازم برای اثبات تمکن مالی برای تأمین هزینه‌های خود در مدت اقامت در کشورهای عضو پیمان شنگن را ارائه کند، می‌تواند برای ویزای شنگن درخواست بدهد.
نوع ویزای شنگن موردنیاز متقاضی بر چه اساسی مشخص می‌شود؟
بر اساس نوع و ماهیت سفر، سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های کشورهای شنگن سه نوع ویزا صادر می‌کنند:
۱. ویزای عادی (Uniform) شنگن که توسط هر کدام از کشورهای عضو پیمان شنگن صادر می‌شود و دارنده‌ی آن در بازه‌ی زمانی محدود (حداکثر ۹۰ روز) مجاز به اقامت یا عبور از کل منطقه‌ی شنگن است. ویزای عادی شنگن فقط با فاصله‌ی زمانی ۶ ماه از آخرین ورود به کشورهای شنگن صادر می‌شود.
۲. ویزای محدود (Limited) شنگن که در محدوده‌های خاصی اعتبار دارد و دارنده‌ی آن می‌تواند فقط به کشور صادر کننده‌ی ویزا یا در شرایط خاص به کشورهای دیگری که در هنگام درخواست ویزا نام آن‌ها را به صورت مشخص ذکر کرده، مسافرت کند.
۳. ویزای ملی (national) شنگن که به دارنده اجازه می‌دهد با هدف تحصیل، کار یا اقامت دائم به یکی از کشورهای شنگن وارد شود.
ویزای عادی شنگن چیست؟
با در نظر گرفتن اهداف سفر، ویزای عادی شنگن به سه نوع B ،A و C تقسیم می‌شود.
۱. ویزای شنگن عادی نوع A، ویزای ترانزیت (Transit) است و دارنده‌ی آن می‌تواند در محدوده‌ی بین‌المللی فرودگاه‌های منطقه‌ی شنگن تردد کند ولی اجازه ورود به کشورهای شنگن را ندارد. این نوع ویزا که با نام ویزای ترانزیت فرودگاهی نیز شناخته می‌شود، برای مسافرهایی مناسب است که مبدأ و مقصدشان هیچ‌کدام از کشورهای شنگن نیست ولی مجبورند پرواز خود را در یکی از فرودگاه‌های منطقه‌ی شنگن تعویض کنند.
۲. ویزای شنگن عادی نوع B نیز نوعی ویزای ترانزیت است که دارنده‌ی آن می‌تواند به وسیله‌ی خودروی شخصی، اتوبوس و هواپیمای شخصی به مقصد یک کشور غیر شنگن، در حداکثر ۵ روز از چند کشور شنگن عبور کند.
۳. ویزای شنگن عادی نوع C نوعی ویزای کوتاه‌مدت است که به کمک آن می‌توان در یک بازه‌ی زمانی مشخص در کشورهای شنگن اقامت کرد.
ویزاهای ترانزیت فرودگاهی (نوع A) و ترانزیت (نوع B) چه تفاوتی با هم دارند؟
دارنده‌ی ویزای ترانزیت فرودگاهی به هیچ عنوان حق خروج از فرودگاه‌های بین‌المللی کشورهای شنگن را ندارد ولی دارنده‌ی ویزای ترانزیت می‌تواند به مدت ۵ روز از چند کشور شنگن عبور کند.
تفاوت بین ویزای شنگن چند ورودی (multiple-entry) و تک ورودی (single-entry) چیست؟
با ویزای تک ورودی در یک بازه‌ی زمانی مشخص فقط یک‌بار می‌توان وارد منطقه‌ی شنگن شد و به محض خروج از آن، ویزا اعتبار خود را از دست می‌دهد و حتی اگر محدودیت زمانی آن تمام نشده باشد نیز ورود دوباره به منطقه‌ی شنگن مجاز نیست. در حالی که با ویزای چند ورودی تا زمان پایان اعتبار می‌توان به دفعات به این منطقه وارد یا از آن خارج شد.
ویزای محدود شنگن چیست؟
ویزای محدود شنگن صرفا در کشور صادرکننده اعتبار دارد و دارنده‌ی ویزا فقط اجازه‌ی ورود به آن کشور یا در شرایط خاص به کشورهای دیگری که در هنگام درخواست ویزا مشخصا از آن‌ها نام برده است، دارد. ویزای محدود به‌جز موارد ذکرشده، در دیگر کشورهای شنگن به رسمیت شناخته نمی‌شود.
ویزای ملی شنگن چیست؟
ویزای ملی در دو نوع تک ورودی و چند ورودی صادر می‌شود. نوع تک ورودی برای افرادی مناسب است که با هدف و محدوده‌ی زمانی مشخص قصد اقامت در یکی از کشورهای شنیگن را دارند و بعد از این مدت می‌خواهند به کشور خودشان بازگردند. از طرف دیگر ویزای ملی چند ورودی به دارنده اجازه می‌دهد که بدون نیاز به هیچ مجوز یا ویزای دیگری به تمام کشورهای منطقه‌ی شنگن مسافرت کند.
آیا می‌توان با یک ویزای شنگن به بیش از یک کشور عضو پیمان شنگن مسافرت کرد؟
بعد از صدور ویزا و تا قبل از تمام شدن اعتبار زمانی آن، دارنده‌ی ویزا می‌تواند در تمام منطقه‌ی شنگن تردد یا اقامت کند.
در چه محل‌هایی می‌توان برای اخذ ویزای شنگن درخواست داد؟
در همه‌ی سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های کشورهای شنگن در سراسر دنیا. در صورتی که متقاضی قصد مسافرت به یک کشور خاص در منطقه‌ی شنگن داشته باشد باید درخواست خود را به مستقیما به سفارتخانه یا کنسولگری کشور مقصد ارائه کند.
برای سفر به بیش از یک کشور شنگن، در سفارتخانه کدام کشور باید درخواست ویزا را ارائه کرد؟
اگر هدف متقاضی مسافرت به بیش از یک کشور عضو پیمان شنگن است، توصیه می‌شود درخواست ویزا به سفارتخانه یا کنسولگری کشوری ارائه شود که متقاضی بیشتر مدت سفر را در آن خواهد گذراند. متقاضی باید این کشور را با عنوان مقصد اصلی خود معرفی کند.
شرایط اولیه‌ی درخواست ویزای شنگن به چه ترتیبی هستند؟
هر متقاضی ویزای کشورهای عضو پیمان شنگن حتما باید برای انجام مصاحبه‌ی حضوری و ارائه‌ی فرم درخواست ویزا به همراه همه‌ی مدارک ضروری بر اساس قوانین و مقررات، از سفارتخانه یا کنسولگری کشور مقصد وقت قبلی بگیرد. متقاضی حتما باید دارای پاسپورت معتبری باشد که از صدور آن کمتر از ۱۰ سال می‌گذرد و تا پایان اعتبار آن ۶ ماه باقی مانده است.
از کجا می‌توان فرم درخواست ویزای شنگن را تهیه کرد؟
فرم درخواست ویزای شنگن را میتوانید از اینجا دانلود کنید. این فرم در همه‌ی کشورهای منطقه شنگن فرمت یکسانی دارد.
چگونه باید فرم درخواست ویزای شنگن را پر کرد؟
فرم درخواست ویزا می‌تواند به صورت دست‌نویس یا تایپی پر شود. فرم حتما باید کاملا پر شود و هیچ جای خالی در آن نباشد. اگر متقاضی احساس می‌کند که پر کردن قسمتی از فرم درخواست شامل حال او نمی‌شود، باید جای خالی را با عبارت NA (بدون جواب – No Answer) پر کند.
آیا متقاضی باید حتما مدارک موردنیاز را شخصا به سفارتخانه یا کنسولگری تحویل بدهد؟
بله. مدارک موردنیاز برای درخواست ویزا باید حتما توسط خود متقاضی و در جریان مصاحبه حضوری به مسافرت خانه یا کنسولگری ارائه شود.
آیا برای مصاحبه حضوری در هر زمان دلخواه می‌توان به سفارتخانه یا کنسولگری مراجعه کرد یا باید حتما وقت قبلی گرفته شود؟
این مسئله به ضوابط و مقررات سفارتخانه یا کنسولگری مورد نظر بستگی دارد ولی معمولا برای مصاحبه حضوری، گرفتن وقت قبلی از طریق ایمیل یا با تماس تلفنی ضروری است. با این حال برای حصول اطمینان و اطلاعات بیشتر باید با سفارتخانه یا کنسولگری موردنظر تماس گرفت.
در مصاحبه حضوری معمولا چه سؤالاتی پرسیده می‌شود؟
در این مصاحبه‌ها معمولا سؤالات شخصی در مورد وضعیت کنونی، انگیزه‌ی درخواست ویزا و سایر جزییات سفر پرسیده می‌شود که متقاضی باید با اطمینان و صداقت به آن‌ها پاسخ دهد.
گرفتن ویزای شنگن چقدر هزینه دارد؟
برای گرفتن ویزای شنگن مبلغی غیر قابل استرداد به عنوان هزینه‌های دولتی از متقاضی دریافت می‌شود که برای همه کشورهای شنگن مبلغی ثابت است.
این مبلغ برای انواع ویزای شنگن به این شرح است:
ویزای ترانزیت فرودگاهی: ۶۰ یورو
ویزای کوتاه‌مدت کمتر از ۹۰ روز: ۶۰ یورو
ویزای بلندمدت بیش از ۹۰روز: ۹۹ یورو
آیا ممکن است که برای درخواست ویزا به جز مدارک اجباری، مدرک دیگری نیز درخواست شود؟
بله. برای درخواست ویزای شنگن به جز مدارک اجباری و یکسان برای همه‌ی کشورها، ممکن است بسته به نوع ویزا چندین مدرک دیگر نیز از متقاضی درخواست شود.
آیا می‌توان قبل از صدور ویزای شنگن بلیت هواپیما خرید؟
نه. یکی از مدارک مورد نیاز برای درخواست ویزا پرینت رزرو بلیت هواپیما است ولی قطعی کردن خرید بلیت قبل از صدور ویزا به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود مگر به دلایل مختلف چاره‌ای جز این کار نباشد.
اگر متقاضی دوست یا خویشاوندی در کشورهای شنگن داشته باشد، چگونه می‌تواند وجود او را به سفارتخانه یا کنسولگری اثبات کند؟
اگر متقاضی برای ویزای شنگن توریستی ملاقات با دوستان و خویشاوندان ساکن در منطقه‌ی شنگن درخواست بدهد، چند مدرک دیگر باید برای اثبات این ادعا به درخواست ضمیمه شوند.
دعوت‌نامه‌ی رسمی از طرف دوست یا خویشاوند ساکن یکی از کشورهای شنگن.
اگر متقاضی شخصا هزینه‌های سفر خود را تأمین می‌کند، باید مدرکی برای اثبات تمکن مالی خود ارائه دهد ولی در صورتی که دوست یا خویشاوند متقاضی هزینه سفر را تقبل کند باید یک گواهی معتبر تأمین هزینه (مورد تائید رسمی مقامات محل اقامت دوست یا خویشاوند ساکن کشورهای شنگن) به مدارک درخواست ویزا ضمیمه شود.
اگر متقاضی شخصا هزینه‌های سفر خود را تأمین کند، نام، آدرس و کپی پاسپورت دوست یا خویشاوند ساکن یکی از کشورهای شنگن به مدارک درخواست ویزا اضافه می‌شود. در صورتی که دوست یا خویشاوند متقاضی شهروند رسمی کشورهای شنگن نباشد، ارائه‌ی کپی مجوز اقامت او الزامی است.
برای گرفتن ویزای شنگن متقاضی چقدر باید پول داشته باشد؟
فقط به مقدار لازم برای تأمین هزینه‌های رفت و برگشت، محل اقامت و مخارج روزمره در کشورهای شنگن در طول مدت سفر.
آیا در هنگام درخواست ویزای شنگن، ارائه‌ی کپی ویزاهای قبلی ضروری است؟
بله. در صورت وجود باید حتما ارائه شود.
بررسی و تائید درخواست ویزای شنگن چقدر زمان می‌برد؟
با وجود اینکه بررسی و تائید ویزا فقط به ۲۴ تا ۴۸ ساعت زمان نیاز دارد ولی درواقع روال دریافت پاسخ توسط متقاضی وقت بسیار بیشتری می‌گیرد که معمولا ۱۴ روز و برای بعضی از کشورهای سخت‌گیر ۲۱ روز است.
آیا متقاضی می‌تواند در کشوری به جز محل اقامت خود برای گرفتن ویزای شنگن درخواست بدهد؟
بله. ولی در این صورت ارائه‌ی دلیل منطقی و قابل‌قبول برای این اقدام ضروری است.
برای تمدید اعتبار ویزای شنگن چه باید کرد؟
در صورت وجود دلایل قابل‌اثبات و مستند شخصی، شغلی، پزشکی یا سایر موارد، متقاضی می‌تواند به مؤسسات مربوطه در یکی از کشورهای شنگن مراجعه کرده و برای تمدید ویزا درخواست بدهد.
آیا برای گرفتن ویزای شنگن بیش از ۹۰ روزه به مدارک بیشتری نیاز است؟
بله. برای گرفتن ویزای طولانی‌مدت شنگن یا ویزای نوع D، با توجه به ماهیت سفر، به جز مدارک اجباری ارائه‌ی چندین مدرک دیگر نیز ضروری است.
اقامت دائمی به چه معنا است؟
اقامت دائمی مستلزم داشتن نوعی ویزا است که به دارنده اجازه می‌دهد، برای مدت نامحدود در کشوری به جز موطن خود اقامت کند. این شخص اصطلاحا مقیم نامیده می‌شود.
آیا با داشتن مجوز اقامت می‌توان به همه‌ی کشورهای شنگن مسافرت کرد؟
مجوز اقامت به دارنده اجازه می‌دهد که آزادانه و بدون نیاز به هرگونه ویزا یا مجوز دیگر، به همه‌ی کشورهای شنگن مسافرت کند ولی خروج و ورود دوباره به منطقه‌ی شنگن حتما باید با هماهنگی و آگاهی مسئولان مربوطه انجام شود.
اگر کشور مقصد در محل اقامت متقاضی سفارتخانه با کنسولگری نداشته باشد، برای درخواست ویزای شنگن چه باید کرد؟
در چنین شرایطی متقاضی می‌تواند درخواست خود را به سفارتخانه یا کنسولگری کشور دیگری که به عنوان نماینده و حافظ منافع کشور مقصد فعالیت می‌کند، ارائه دهد.
آیا متقاضی زیر سن قانونی می‌تواند ویزای شنگن بگیرد؟
بله. ولی پدر و مادر یا قیم قانونی باید حتما فرم درخواست ویزا را امضا کنند. اگر والدین متقاضی از هم جدا شده باشند ولی حضانت فرزند به عهده هر دوی آن‌ها باشد، بازهم به امضای هر دو نیاز است. در صورتی که حضانت فرزند به عهده‌ی یکی از والدین باشد، فرم درخواست فقط توسط سرپرست قانونی (پدر یا مادر) امضا می‌شود.
متقاضی به چه صورتی هزینه‌ی ویزای شنگن را پرداخت می‌کند؟
هزینه‌ی ویزا در سفارتخانه یا کنسولگری کشور مقصد، به صورت نقد یا از طریق کارت اعتباری و دبیت کارت پرداخت می‌شود.
آیا هزینه‌ی ویزای شنگن برای بزرگسالان و کودکان یکسان است؟
نه. هزینه ویزای شنگن برای کودکان ۶ تا ۱۲ سال ۳۵ یورو است و برای کودکان زیر ۶ سال هیچ مبلغی دریافت نمی‌شود.
بیمه مسافرتی چیست؟
هدف اصلی بیمه‌ی مسافرتی، پوشش کامل هزینه‌های درمانی در هنگام مجروح شدن یا بروز بیماری غیرمنتظره در طول سفر است. علاوه بر هزینه‌های درمانی، بیمه مسافرتی باید خسارت‌های ناشی از گم شدن یا صدمه دیدن لوازم مسافر در کشورهای مبدأ و مقصد و همین‌طور تمام مسیر را تأمین کند.
از کجا می‌توان بیمه مسافرتی تهیه کرد؟
قرارداد بیمه مسافرتی باید با مؤسسات معتبر بیمه و مورد تائید کشورهای شنگن برای تمام طول مدت سفر منعقد شود. بسته به نوع خدمات موسسه بیمه، قرارداد را می‌توان به صورت آنلاین و یا حضوری تنظیم کرد.
آیا همه مسافران منطقه‌ی شنگن به بیمه‌ی مسافرتی نیاز دارند؟
همه‌ی کسانی که برای محدوده‌ی زمانی مشخص قصد سفر به کشورهای شنگن دارند و برای هر نوع مسافرت از جمله سفرهای انفرادی، گروهی، گردشگری، تجاری و …، باید حتما در تمام مدت حضور در منطقه‌ی شنگن تحت پوشش بیمه‌ی مسافرتی باشند.
آیا قرارداد بیمه‌ی مسافرتی هزینه‌ی صدمات ناشی از شرکت در ورزش‌های خطرناک را پوشش می‌دهد؟
نه. این مورد یکی از محدودیت‌های بیمه‌ی مسافرتی است. البته در قبال پرداخت هزینه‌ی بیشتر می‌توان قرارداد بیمه‌ای تهیه کرد که این مورد را پوشش بدهد.
