آيا می‌خواهيد مغزتان مثل ساعت كار كند و یک مغز سالم داشته باشید؟ پس اين مطلب هدهد كانادا را از دست ندهيد.
سلامت مغز ما می‌تواند با افزایش سن تغییر کند. برخی نگرانند كه مبادا با افزايش سن، حافظه‌شان را از دست بدهند. اما کارشناسان مي‌گويند سلامت شناختی چیزی فراتر از فراموش کردن نام کسی یا جایی است که تلفن همراهتان را گذاشته‌ايد.
با افزایش سن، نورون‌های مغزمان را از دست می‌دهیم.
«دکتر استیون لوریس»، متخصص مغز و اعصاب گفت: «همانطور که ما تجربه و دانش به دست می آوریم، تجربياتمان هم افزايش مي‌يابد.» لوریس به دکتر برایان گلدمن، مجری CBC The Dose گفت: «این نوروپلاستیسیته در عمل است. يعنی، آنچه را که امروز می‌دانید و آنچه را که فردا می‌توانید انجام دهید به چالش می‌كشید.»
نوروپلاستیسیتی روشی است که مغز می‌تواند ساختار خود را در طول زمان تغییر دهد. کارهای زیادی وجود دارد که بتوانیم انجام دهیم تا مغز سالم داشته باشیم. از جمله یادگیری چیزهای جدید، بازی كلمات و پازل، اجتماعی ماندن؛ فعال بودن فیزیکی، خوب خوابیدن، و مراقبه کردن.
چگونه یادگیری یک چیز جدید می‌تواند به سلامت مغز من کمک کند؟
«دکتر ونا دویودی»، استاد روانشناسی و علوم اعصاب در دانشگاه براک که در مورد مغز و زبان تحقیق می‌کند، می‌گوید: «طبیعی است که با افزایش سن توجه کمتری به برخی چیزها داشته باشیم؛ زیرا هزاران بار این کارها را انجام داده‌ایم.» او پيشنهاد مي‌كند برای سلامت مغز كار جديد انجام دهيد. مثلا وقتی از فروشگاه به خانه برمي‌گرديد، از راه جديدتری برگرديد. اين‌طوری مغزتان مجبور مي‌شود كار سخت‌تر و تازه‌ای انجام دهد.
«دکتر مانوئل مونترو – اوداسو»، استاد پزشکی در دانشگاه وسترن و مدیر آزمایشگاه مغز گفت: «برای کمک به سلامت مغز خود، سعی کنید چیزی را یاد بگیرید که ناآشنا و چالش برانگیز است. این نوع چالش، در ابتدا، ارتباط بیشتری بین نورون‌ها ایجاد می‌کند.»
لوریس، که رئیس تحقیقات عالی کانادا در زمینه نوروپلاستیسیته در دانشگاه لاوال است، گفت: «اما، هنگام شروع یک فعالیت جدید، سعی کنید كار را بيش از حد سخت نكنيد.»
آیا بازی كلمات يا پازل مغزم را سالم نگه می‌دارد؟
شايد فکر کنیم که بازی کلمات متقاطع، یا دیگر معماهای واژگانی به ما کمک می‌كند تا از زوال شناختی جلوگیری کنیم.
براساس یک بررسی سیستماتیک که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، شواهد برای اين نتيجه اندک است . اما این بدان معنا نیست که انجام اين دسته كارها اتلاف وقت هستند.
لوریس گفت: «پازل‌ها بر روی بخش‌های مختلف مغز کار می‌کنند. از جمله به ما كمک می‌کنند توجه کنیم، الگوها را تشخیص دهیم و واژگان را تحریک کنیم.» کارشناسان توصیه می‌کنند که بازی‌های کلمات را با فعالیت‌های دیگر مانند بازی در کنار دوستان و خانواده جفت کنید.
ارتباطات اجتماعی چگونه بر سلامت شناختی من تأثیر می‌گذارد؟
به گفته کارشناسان، ایجاد ارتباطات اجتماعی کلید سلامت مغز است. مطالعات نشان داده‌اند که مشارکت اجتماعی و فعالیت‌ها با خطر کمتر زوال شناختی مرتبط هستند.
مثلا يك گروه چت خانوادگی تشكيل دهيد و در مورد موضوعات مختلف بحث و تبادل نظر كنيد. به منزل دوستتان برويد و در مورد مدل لباس حرف بزنيد. از سبك آشپزی مخصوصی تعريف كنيد. به رستوران برويد و یک شام مفصل با خانواده ميل كنيد.
چه نوع فعالیت بدنی به سلامت مغز من کمک می‌كند؟
همه می‌دانند که ورزش به سلامت قلبتان کمک می‌كند، اما در مورد سلامت مغز چطور؟
به گفته کارشناسان، بین سلامت قلب و عروق و سلامت مغز ارتباط شناخته شده‌ای وجود دارد. لوریس به بیمارانش توصیه می‌كند که سه بار در هفته به مدت ۲۰ دقیقه ورزش هوازی انجام دهند. چون معتقد است اين كار واقعا شیمی عصبی مغز را تغییر می‌دهد.
خواب چقدر برای سلامت مغز من مهم است؟
همه ما با این موضوع آشنا هستیم که مغز ما پس از یک استراحت شبانه ضعیف تا چه حد می‌تواند خسته باشد.
با گذشت زمان، خواب بد می‌تواند تاثیری منفی بر سلامت مغز داشته باشد. همچنین ما را در معرض خطر برخی بیماری‌های مغزی مانند زوال عقل قرار دهد.
لوریس گفت: «سیستمی در مغز ما به نام سیستم گلیمفاتیک در سال ۲۰۱۲ کشف شد، كه وجودش با کمک به مغز برای خلاص شدن از ضایعات و نيز سلامت شناختی ضروری است. اين سم‌زدایی طبیعی و کارآمد در طول خواب عمیق اتفاق می‌افتد.»
مراقبه چقدر برای سلامت مغز مهم است؟
لوریس بیش از ده سال است که مدیتیشن كار می‌کند و آن را برای بیمارانش نيز توصيه مي‌كند. لوریس گفت: «این ورزش برای سلامت مغز درحكم ژیمناستیک است.»
وی به تازگی کتابی در مورد چگونگی کمک مدیتیشن به مغز منتشر کرده و گفته که راه‌های زیادی برای تمرین آن وجود دارد.
«نکته کلیدی توجه به اتفاقاتی است که در ذهن شما می‌افتد.»
او یک برنامه هشت هفته‌ای به نام کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی را توصیه می کند که در چندین مکان کانادا و همچنین به صورت مجازی ارائه می‌شود.
ورزش تای چی می‌تواند مغز شما را تا ۶ سال جوان‌تر کند
منبع: سی‌بی‌سی
