با رانندگی در محله آرام فورت ایری در ایالت انتاریو، به خانه‌ی خانواده فایمی می‌رسید؛ خانه‌ای که این روزها در میان اضطراب و دلهره، آخرین ساعات اقامتش را در کانادا می‌گذراند. درون خانه، «تایوو فایمی»، مادر خانواده، مشغول جمع‌کردن وسایل و بستن چمدان‌هاست. او می‌داند که ممکن است این آخرین روز حضورشان در خاک کانادا باشد. نتیجه‌ای از تصمیم دولت برای اخراج مهاجران غیرقانونی از کانادا که حالا دامن خانواده‌اش را هم گرفته است.
تایوو با صدایی لرزان می‌گوید که هرگز تصور نمی‌کرد روزی نامشان در فهرست اخراج پناهجویان از کانادا قرار گیرد. حالا باید به فرزندان کوچکش بگوید که فردا باید کشور را ترک کنند. سفری تلخ از سرزمینی که آن را خانه‌ی خود می‌دانستند، به مقصد نیجریه‌ای که از آن گریخته بودند.
خانواده‌ای با یک بیمار سرطانی
تایوو فایمی در خانه‌اش در محله فورت ایری با نه فرزند بین چهار تا ۱۹ سال زندگی می‌کند. شش نفر از آنها فرزندان بیولوژیکی او و سه نفر دیگر فرزندان ناتنی او هستند. یکی از دختران خانواده به نام امیرات، در سال ۲۰۲۲ به سرطان خون حاد میلوئیدی مبتلا شده و همچنان در بیمارستان ویندزور انتاریو تحت مراقبت است.
به گفته خواهر امیرات: «در حالی که برای درمان خواهرم نیاز است که یکی از اعضای خانواده در کنارش بماند، دولت به هیچ‌کدام از ما اجازه نمی‌دهد که بمانیم و مغز استخوان خود را برای درمان سرطان خواهرم اهدا کنیم. بیمارستان هم می‌گوید که ما دیگر تحت پوشش دولت نیستیم و باید برای درمان سرطان خواهرم از جیبمان هزینه کنیم».
تلاش برای جلوگیری از فرآیند اخراج
به گفته نیکول ارغندیوال، دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق در دانشگاه یورک و یکی از افرادی که به خانواده فایمی مشاوره حقوقی ارائه می‌کند، وضعیت جسمی امیرات، دختر بیمار خانواده، به‌سرعت در حال وخامت است. او توضیح می‌دهد که این دختر جوان به احتمال زیاد برای ادامه‌ی زندگی خود به اهدای سلول‌های بنیادی یا مغز استخوان از سوی یکی از خواهر و برادرانش نیاز دارد. اما در صورت اخراج آنها از کانادا، از جمله اعضای این خانواده، این فرصت حیاتی برای همیشه از بین خواهد رفت.
ارغندیوال با نگرانی می‌گوید: «ما دیروز درخواست تعویق اضطراری را به اداره مهاجرت، پناهندگان و شهروندی کانادا (IRCC) و آژانس خدمات مرزی کانادا (CBSA) ارسال کردیم. امیدواریم دولت با درک شرایط انسانی این خانواده، جلوی اخراج آنها را بگیرد. در غیر این صورت، جان یک کودک بی‌گناه در خطر خواهد بود.»
فرار از خشونت سیاسی در نیجریه
خانواده فایمی اوایل امسال از طریق وکیل مهاجرتی خود، درخواست اقامت دائم را به دلایل بشردوستانه به دولت کانادا ارائه دادند. مطابق با ادعاهایی که در این پرونده مطرح شده، این خانواده در سال ۲۰۲۲ برای گذراندن تعطیلات در ایالات متحده بودند که پدر خانواده، «افیض فایمی»، به دلیل تعهدات سیاسی‌اش مجبور به بازگشت به نیجریه شد.
به گفته ارغندیوال، این خانواده ادعا می‌کنند که افیض به دلیل وابستگی‌اش به حزب دموکراتیک خلق ربوده شده است، اما در حال حاضر توانسته فرار کند و از ترس جانش پنهان شده است.
بر اساس اطلاعات پرونده، در همان مدتی که خانواده در ایالات متحده بودند، امیرات به شدت بیمار شده و او را به بیمارستان منتقل کردند. در آنجا متوجه شدند که امیرات به سرطان خون مبتلا شده است.
ورود غیرقانونی به خاک کانادا
در آن زمان، با توجه به شرایط خطرناک نیجریه و احتمال آدم‌ربایی برای سایر اعضای خانواده، آنها تصمیم گرفتند به کشور خود بازنگردند. در عوض، خانواده فایمی به مرز کانادا سفر کردند و از طریق جاده روکسهام، مسیری معروف که سال‌ها یکی از گذرگاه‌های اصلی پناهجویان غیرقانونی بود از نیویورک وارد کبک شدند.
این جاده‌ی روستایی تا پیش از بسته شدن در اوایل سال ۲۰۲۳، مسیر ورود ده‌ها هزار پناهجو به خاک کانادا محسوب می‌شد. همچنین نمادی از چالش‌های سیاست مهاجرتی این کشور به شمار می‌رفت.
«تایوو فایمی»، مادر خانواده، می‌گوید از زمان ورودشان به کانادا، تلاش کرده‌اند بخشی از جامعه باشند. او به عنوان مددکار شخصی در فورت ایری مشغول به کار شده، در حالی که هر ۹ فرزندش به مدرسه می‌رفتند و در فعالیت‌های داوطلبانه مشارکت می‌کردند. با این حال، اکنون سرنوشت این خانواده در سایه‌ی تصمیم دولت برای اخراج مهاجران غیرقانونی از کانادا قرار گرفته است.
اخراج پناهجویان نیجریه‌ای از کانادا پیش از رسیدگی به درخواست
درخواست اقامت دائم خانواده فایمی در تاریخ ۳ مارس ۲۰۲۵ توسط سازمان مهاجرت، پناهندگان و شهروندی کانادا (IRCC) دریافت شد. با این حال، درخواست پناهندگی آنها به دلیل «کمبود مدارک کافی درباره‌ی تهدید جانی در نیجریه» رد شد.
این تصمیم در حالی اتخاذ شد که طبق گفته‌ی «تایوو فایمی»، مادر خانواده، آنها توانایی ارائه‌ی مدارک بیشتری را ندارند و تاریخ اخراج از کانادا همانند دیگر پناهجویان برایشان پیش از بررسی کامل پرونده تعیین شده است. تصمیمی که می‌تواند زندگی یک خانواده نه‌نفره را به خطر بیندازد.
«نیکول ارغندیوال»، مشاور حقوقی خانواده، در گفت‌وگو با رسانه‌ها تأکید می‌کند که پدر خانواده یکی از نامزدهای حزب مخالف دولت نیجریه بوده است. او می‌گوید: «متأسفانه، در نیجریه نه عدالت واقعی وجود دارد و نه امنیت سیاسی. هرکس با حکومت مخالفت کند، در معرض ناپدید شدن یا بازداشت‌های غیرقانونی قرار می‌گیرد. سوء‌استفاده از قدرت توسط پلیس و سرکوب مخالفان، بخشی از واقعیت تلخ این کشور است که در گزارش‌های متعدد حقوق بشری نیز ثبت شده است.»
اخراج مهاجران غیرقانونی از کانادا یک الزام قانونی است
به گفته «ربکا پردی»، سخنگوی آژانس خدمات مرزی کانادا، بر طبق قانون مهاجرت و حمایت از پناهندگان، این آژانس قانونا موظف است که تمام اتباع خارجی را که اقامتشان در خاک کانادا برای دولت غیرقابل قبول تشخیص داده شده‌اند، اخراج کند. به گفته پردی، اخراج مهاجران غیرقانونی از کانادا، نقش مهمی در حمایت از یکپارچگی سیستم مهاجرت این کشور دارد.
علاوه بر این، لازم به ذکر است که درخواست‌های بشردوستانه، اخراج فرد را تا زمان ارائه درخواست و اعطای تأیید مرحله اول توسط افسر سازمان مهاجرت، پناهندگان و شهروندی کانادا به تعویق نمی‌اندازند. عوامل قانونی وجود دارند که دسترسی به بعضی از این فرآیندها را مجاز یا ممنوع اعلام می‌کنند.
این در حالی است که به گفته «تایوو فایمی»، آنها نمی‌دانند که در نیجریه چه اتفاقی برایشان خواهد افتاد. همچنین حس می‌کنند که دولت کانادا از طریق اخراج آنها به نیجریه، حکم مرگ آنها را صادر کرده است.
منبع: سی‌تی‌وی
