بر اساس گزارش‌ها، تنش‌های تجاری میان کانادا و دولت «ترامپ» به پیشنهادهای تلافی‌جویانه متعددی منجر شده است. یکی از این پیشنهادها که بحث زیادی به پا کرده، قطع یا اعمال تعرفه بر صادرات نفت کانادا به آمریکا است.
این اقدام که به عنوان «گزینه هسته‌ای» شناخته می‌شود، پیامدهای گسترده‌ای برای هر دو کشور خواهد داشت. محدود کردن صادرات انرژی کانادا، علاوه بر تأثیرات اقتصادی، اثرات سیاسی قابل توجهی نیز خواهد داشت. همچنین می‌تواند به عنوان اهرمی قدرتمند در مذاکرات تجاری مورد استفاده قرار گیرد.
چالش‌های داخلی در کانادا
مطرح شدن ایده محدود کردن صادرات نفت کانادا به آمریکا، به اختلافات سیاسی در داخل کشور دامن زده است.
به گفته کارشناسان، دولت «جاستین ترودو» تأثیرات بالقوه این تصمیم بر مصرف‌کنندگان آمریکایی را بررسی کرده است، اما مخالفت‌های داخلی به ویژه از سوی «دانیل اسمیت»، نخست‌وزیر آلبرتا، باعث تضعیف موضع کانادا شده است.
«سانجای جرام»، استاد علوم سیاسی دانشگاه سایمون فریزر، معتقد است که اختلافات داخلی می‌تواند اراده دولت آمریکا را برای مقابله تقویت کند. او می‌گوید: «ایده تهدید می‌تواند تا حد زیادی بازدارنده باشد، اما اختلاف داخلی خطرناک است.»
این اختلافات داخلی نه تنها قدرت مذاکره کانادا را کاهش می‌دهد، بلکه به دولت «ترامپ» این فرصت را می‌دهد که از این شکاف بهره ببرد. چنین وضعیتی می‌تواند پیامدهای بلندمدتی برای انسجام داخلی کانادا داشته باشد. درنتیجه اجرای این سیاست‌ها را دشوارتر کند.
نفت، قوی‌ترین اهرم کانادا در مذاکرات
به گفته «لارنس هرمن»، دیپلمات سابق کانادایی و وکیل تجارت بین‌الملل، تعرفه‌های نفتی کانادا قوی‌ترین ابزار این کشور در جنگ تجاری با آمریکاست. او تصریح می‌کند: «این احتمالاً بزرگ‌ترین اهرم ماست، اما همان‌طور که می‌دانیم، در داخل کشور نیز بحث‌برانگیز است.»
«هرمن» همچنین پیشنهاد می‌کند که کانادا ابتدا صادرات برق به ایالت‌های شمالی آمریکا را محدود کند. صادرات برق به این ایالت‌ها، به ویژه در مناطقی که به انرژی کانادا وابسته هستند، می‌تواند تأثیرات قابل توجهی داشته باشد. با این حال، تأثیر قطع صادرات نفت کانادا به آمریکا در اقتصاد و سیاست ایالات متحده به مراتب بیشتر است.
تأثیرات سیاسی افزایش قیمت بنزین
نفت و قیمت بنزین از موضوعات حساس در اقتصاد و سیاست آمریکا هستند. مطالعات نشان می‌دهد که با هر ۱۰ سنت افزایش قیمت بنزین، محبوبیت رئیس‌جمهور آمریکا به طور متوسط ۰.۶ درصد کاهش می‌یابد.
این حساسیت سیاسی، به ویژه در ایالت‌های کلیدی، می‌تواند فشار بر دولت ترامپ را افزایش دهد. در چنین شرایطی، افزایش قیمت بنزین می‌تواند تأثیرات مستقیم بر انتخابات میان‌دوره‌ای و محبوبیت دولت فعلی داشته باشد.
سؤال اصلی این است که آیا تعرفه‌های نفتی کانادا می‌تواند به اندازه کافی تأثیرگذار باشد یا خیر. اگرچه پالایشگاه‌های آمریکایی ممکن است منابع جایگزینی پیدا کنند، اما یافتن جایگزین مناسب برای نفت سنگین کانادا چالش‌برانگیز خواهد بود.
وابستگی پالایشگاه‌های آمریکا به نفت کانادا
در حالی که آمریکا تولیدکننده بزرگی در نفت است، مشکل اصلی در تطابق میان نوع نفت تولیدی و ظرفیت پالایشگاه‌های این کشور است.
در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، پالایشگاه‌ها برای فرآوری نفت سنگین از کشورهایی مانند ونزوئلا بازطراحی شدند. اما با افزایش تولید نفت شیل در دهه ۲۰۰۰، همچنان به نفت سنگین وارداتی نیاز دارند.
نفت سنگین کانادا، با توجه به توسعه شبکه خطوط لوله، منبع اصلی برای پالایشگاه‌های ایالت‌های غربی و غرب میانه آمریکا محسوب می‌شود.
وابستگی صادرات نفت کانادا به آمریکا باعث شده است که هرگونه تغییر در صادرات کانادا، تأثیرات گسترده‌ای بر این پالایشگاه‌ها داشته باشد. محدودیت در صادرات نفت کانادا به آمریکا می‌تواند این پالایشگاه‌ها را با چالش‌های جدی روبرو کند.
جایگزین‌های محدود برای نفت کانادا
اگر صادرات نفت کانادا به آمریکا متوقف شود، پالایشگاه‌های آمریکا ممکن است به منابعی مانند ونزوئلا، کلمبیا یا مکزیک روی بیاورند. اما این منابع نیز با مشکلات زیر مواجه هستند:
- ونزوئلا: به رغم کاهش تحریم‌ها، ظرفیت تولید نفت این کشور همچنان محدود است. علاوه بر این، وضعیت سیاسی ونزوئلا مانعی بزرگ در مسیر توسعه روابط تجاری پایدار با آمریکا است.
- کلمبیا و مکزیک: اما تولید کلمبیا به اندازه کافی زیاد نیست و مکزیک با یک برنامه استراتژیک برای پالایش نفت خام سنگین خود در کارخانه‌های خودش، به جلو می‌رود.
- روسیه و عراق: انتقال نفت از این کشورها به پالایشگاه‌های وابسته به کانادا، مشکلات لجستیکی بسیاری دارد. علاوه بر این، تحریم‌های اقتصادی و شرایط سیاسی ممکن است مانع از واردات نفت از این کشورها شود.
این محدودیت‌ها نشان می‌دهد که یافتن جایگزین برای نفت کانادا نه تنها هزینه‌بر است، بلکه به زمان زیادی نیاز دارد. این امر باعث می‌شود که وابستگی آمریکا به کانادا همچنان ادامه یابد.
هزینه‌ها و نتایج نامشخص
محدودیت صادرات نفت کانادا به آمریکا می‌تواند هزینه پالایشگاه‌های این کشور را افزایش دهد و این افزایش هزینه به طور مستقیم بر قیمت بنزین تأثیر خواهد گذاشت.
تحلیل‌گران برآورد می‌کنند که هر ۲۰ درصد افزایش در هزینه پالایش، قیمت بنزین را حدود ۱۰ درصد افزایش می‌دهد. این امر فشار بر خانوارهای آمریکایی را افزایش داده و حمایت سیاسی از دولت ترامپ را کاهش می‌دهد.
در همین حال، کانادا نیز با چالش‌هایی مواجه خواهد شد. تولیدکنندگان نفت کانادایی به شدت به بازار آمریکا وابسته هستند و پیدا کردن بازارهای جایگزین ممکن است دشوار باشد. این مسئله می‌تواند به کاهش درآمدهای صادراتی کانادا منجر شود و بر اقتصاد این کشور تأثیر بگذارد.
گزینه‌ای پرهزینه اما ضروری
به طور کلی، تصمیم کانادا برای اعمال محدودیت بر صادرات نفت یک گزینه پرچالش اما استراتژیک است. این اقدام اگرچه هزینه‌های اقتصادی و سیاسی قابل توجهی برای هر دو طرف دارد، اما می‌تواند در مذاکرات تجاری به نفع کانادا عمل کند.
«لارنس هرمن» تأکید می‌کند: «ترامپ اقتصاد کانادا را تهدید می‌کند و ما باید به‌طور مناسب پاسخ دهیم.» با وجود ریسک‌های بالا، نگه داشتن گزینه تعرفه‌های نفتی کانادا روی میز، نشان از آمادگی این کشور برای دفاع از منافع ملی دارد.
به این ترتیب، در حالی که هزینه‌های این تصمیم بسیار بالا است، می‌تواند پیام روشنی به دولت آمریکا ارسال کند و موضع کانادا را در مذاکرات تقویت کند.
تعرفه‌های جدید ترامپ؛ تأثیرات احتمالی بر اقتصاد جهانی و کانادا
منبع: سی‌بی‌سی
