یافتههای جدیدی که توسط دانشگاه دالهوزی (Dalhousie University) به دست آمده، نشان میدهد که یک خانواده کانادایی به طور متوسط سالانه ۷۶۱ دلار غذا را بر اساس تاریخ انقضا مواد غذایی (expiry date) و بهترین زمان مصرف مواد غذایی (best before) دور میریزد. تقریباً یک سوم مبلغی که از دست میرود، ناشی از سردرگمی افراد در مورد معنای واقعی این تاریخها است.
بر اساس این تحقیق که در راستای کاهش ضایعات مواد غذایی انجام شده، بسیاری از کاناداییها از معنای برچسبهای مواد غذایی بیاطلاع هستند. این نظرسنجی به صورت آنلاین انجام شده و شامل ۱۰۸۴ شرکتکننده بالای ۱۸ سال از سراسر کانادا بوده است.
معنای تاریخ انقضا مواد غذایی چیست؟
فرا رسیدن تاریخ انقضا به معنی این است که یک ماده غذایی دیگر برای مصرف ایمن نیست. در یک نظرسنجی اخیر، سه چهارم شرکتکنندگان از این موضوع اطلاع داشتند. این در حالی است که ۱۴% از آنها گمان میکردند که این تاریخ به غذایی اشاره دارد که بهترین کیفیت خود را از دست داده و هشت درصد دیگر نیز فکر میکردند که این صرفاً توصیهای است مبنی بر اینکه فروشگاهها دیگر آن ماده غذایی را نمیفروشند.
معنای بهترین زمان مصرف مواد غذایی چیست؟
از سوی دیگر، «بهترین زمان مصرف مواد غذایی» نشان میدهد که غذا احتمالاً بهترین کیفیت خود را از دست داده است. تحقیقات نشان میدهد که تنها ۷۰% از پاسخدهندگان از این موضوع مطلع بودند.۲۰% دیگر از افراد گمان میکردند که این به معنای آن است که آن ماده غذایی دیگر برای مصرف کردن ایمن نیست.
کمپین نگاه-بو-مزه
به گفته کارشناسان، حالا که ۳۰% از مردم نمیدانند بهترین زمان مصرف مواد غذایی به چه معناست و از هر پنج نفر، یک نفر فکر میکند که بهترین زمان مصرف به معنای تاریخ انقضا است، اقدامات زیادی برای افزایش آگاهی مردم می توان انجام داد.
به گفته «سیلوین چارلبوا»، مدیر آزمایشگاه تجزیه و تحلیل کشاورزی-غذایی دانشگاه دالهوزی، روشهای سادهتری برای فهمیدن زمان فاسد شدن غذا وجود دارد؛ مثل نگاه کردن، بو کردن، یا چشیدن.
در همین راستا، در سال گذشته کمپین «نگاه-بو-مزه» توسط شرکت Too Good To Go مستقر در کپنهاگ راهاندازی شده است. در نتیجه فعالیت این کمپین، برچسبهای «هدر ندهید» بر روی بعضی از محصولات کانادایی، از جمله Greenhouse و Paz Bakery نیز نقش بسته است.
به حواست اعتماد کن
حواس ما تا حدودی تکامل یافتهاند تا در مورد آنچه خوردنش خطرناک است به ما هشدار دهند. بنابراین باید با بررسی بستهبندی مواد غذایی برای یافتن نشانههای آسیب دیدگی، و بررسی خود مواد غذایی برای یافتن هر نوع تغییر رنگ، و همچنین بو کردن و چشیدن غذایمان برای اطمینان از اینکه بوی بد یا طعم نامطبوعی ندارد، به حواسمان اعتماد کنیم.
پروتئینهای حیوانی حساسترند
در این رابطه، پروتئینهای حیوانی خطر بیشتری دارند. درنتیجه افراد باید در مورد مصرف گوشت و لبنیات بسیار مراقب باشند، به این دلیل که به محض باز شدن در ظرف و به محض اینکه این محصولات در معرض هوا قرار بگیرند، ممکن است همه چیز خراب شود.
همچنین، وضعیت گوشت خام و گوشت پخته حیوانات هم با همدیگر متفاوت اند. اگر گوشت کاملاً پخته شود، میتوان آن را برای مدت طولانی نگه داشت. در واقع، پختن کامل گوشت، چرخه نگهداری آن را تمدید خواهد کرد.
منسوخ شدن برنامهریزیشده
کارشناسان میگویند که در طول سالها، تاریخ انقضا رفتهرفته بر روی محصولات غذایی بیشتری، از جمله محصولاتی مانند شکر و عسل که عملاً ماندگاری نامحدودی دارند، درج شده است. حتی کار به جایی رسیده که حتی روی بستههای نمک هم تاریخ انقضا درج میشود.
این در حالی است که وادار کردن مردم به دور ریختن مواد غذایی کاملاً خوب و مجبور کردن آنها به خرید بیشتر، نوعی «منسوخ شدن برنامهریزیشده» در حوزه مواد غذایی محسوب میشود.
موافقت کاناداییها با درج تاریخ انقضا
با وجود این، تحقیقات نشان میدهد که اکثر کاناداییها همچنان موافق درج تاریخ انقضا بر روی محصولات هستند.
به گفته محقققان، شهروندان همزمان با خرید محصولات غذایی، زمان را نیز میخرند. آنها به دنبال محصولاتی هستند که تاریخ انقضای آنها تا حد امکان دیر باشد تا بتوانند مدت زمان بیشتری از آنها استفاده کنند.
همچنین، فروشندگان مواد غذایی نیز برای مدیریت موجودی فروشگاههایشان، طرفدار درج تاریخ انقضا بر روی محصولات غذایی هستند. در واقع، فروشندگان مواد غذایی به طور جدی عاشق این تاریخها هستند. چرا که تامین موجودی انبارهایشان از این طریق آسانتر است. در نتیجه، هیچ تمایلی برای حذف تاریخ انقضا در بین آنها نیز وجود ندارد.
آموزش به جای حذف تاریخ انقضا
همین عوامل باعث شده تا بسیاری از کارشناسان به جای حذف درج تاریخ انقضا، به فکر افزایش آگاهی مردم و آموزش آنها از طریق بهروزرسانی برچسبهای مواد غذایی هستند.
به گفته آنها، درج برچسبهای بهترین زمان مصرف مواد غذایی و تاریخ انقضا باعث سردرگمی مصرفکنندگان می شود. این سردرگمی، منجر به هدررفت مواد غذایی می شود. همچنین ممکن است موجب ایجاد ضرر اقتصادی واقعی نیز شود.
این در حالی است که با بهبود آموزش جمعی میتوان تأثیر زیادی بر کاهش میزان زبالههای غذایی موجود و همچنین تأثیر مثبت بر کیف پول مردم داشت.
منبع: اماسان
