همزمان با آماده شدن دولت کارنی برای ارائهی بودجه ۲۰۲۵ فدرال کانادا که انتظار میرود شامل سرمایهگذاریهای جدید و هزینههای بیشتر همراه با کسری بودجهی بالاتری باشد، بر اساس یک نظرسنجی جدید، کاناداییها میگویند مهمترین نگرانیشان اقداماتی برای کاهش هزینههای زندگی است؛ موضوعی که در مرکز سیاست های اقتصادی مارک کارنی نیز قرار دارد و میتواند جهتگیری مالی دولت را تعیین کند.
اولویت اصلی کاناداییها کمک به کاهش هزینههای روزمره است
نظرسنجی شرکت ایپسوس که بهطور اختصاصی برای گلوبال نیوز انجام شده، نشان میدهد ۴۲ درصد پاسخدهندگان خواستار آن هستند که بودجه ۲۰۲۵ فدرال کانادا که قرار است روز سهشنبه در پارلمان ارائه شود، اولویت اصلیاش کمک به کاهش هزینههای روزمره باشد. موضوعی که میتواند آزمونی جدی برای سیاست های اقتصادی مارک کارنی در جهت پاسخ به فشارهای معیشتی مردم باشد.
اختلاف نظر بین اولویتهای دولت و نگرانیهای مردم
این رقم با سیاست های اقتصادی اعلام شده مارک کارنی، نخست وزیر کانادا برای متحول کردن اقتصاد کشور اختلاف زیادی دارد؛ از جمله سرمایهگذاری در ارتش و دفاع ملی (۱۵ درصد)، تامین مالی پروژهها و زیرساختهای بزرگ (۱۵ درصد)، و حتی اقداماتی برای کاهش اثر تعرفههای آمریکا (۲۵ درصد).
در همین حال، سه نفر از هر پنج کانادایی که در نظرسنجی ایپسوس شرکت کردهاند گفتهاند هزینههای زندگی و تورم به این دلیل بدتر شده که دولت بیش از حد خرج میکند و این درست در زمانی است که کارنی تاکید دارد کانادا باید حتی بیشتر هزینه کند و از «فداکاریها» سخن میگوید.
نگرانی از ناکافی بودن کمکهای دولت در آینده
«دارل بریکر»، مدیرعامل بخش امور عمومی ایپسوس، در مصاحبهای گفت: «ممکن است نخستوزیر پاسخ درستی دربارهی آنچه برای آیندهی کانادا لازم است، داشته باشد، بهویژه در این برههی بسیار دشوار که با آن روبهرو هستیم. اما او تاکنون نتوانسته کاناداییها را، دستکم همانطور که در دادهها میبینیم، با سیاستهای اقتصادی خود همراه کند. اگر قرار باشد چیزی گذران روزمرهی مردم را سختتر کند، دیگر مهم نیست میخواهید پول را برای چه خرج کنید؛ کاناداییها از آن استقبال نخواهند کرد.»
در واقع، این نظرسنجی نشان میدهد ۶۹ درصد کاناداییها نگراناند که دولت در سالهای پیشِرو به اندازهی کافی به آنها کمک نکند. این رقم در میان گروههای سنی جوانتر به بیش از ۷۰ درصد میرسد، موضوعی که میتواند چالشی جدی برای سیاست های اقتصادی مارک کارنی در آینده باشد.
سیاست های اقتصادی مارک کارنی برای بهبود توان مالی
کارنی در سخنرانیای که ماه گذشته برای دانشجویان دانشگاه اتاوا انجام شد و به عنوان مقدمهای بر اولویتهای اقتصادی او در بودجه ۲۰۲۵ فدرال کانادا تلقی میشود، اقداماتی برای بهبود توان مالی معرفی کرد. از جمله افزایش ساخت و ساز مسکن، تقویت برنامههای کارآموزی فنی و ارائهی کمک برای ثبت مالیات به کاناداییهای کمدرآمد.
اما او، با هدف دو برابر کردن صادرات غیرآمریکایی، در پاسخ به تعرفههای رئیسجمهور آمریکا، «دونالد ترامپ»، که به گفتهی او اقتصاد و درآمدهای دولت را رشد خواهد داد، عمدتا بر تلاشها برای گسترش سریع زیرساختهای داخلی و توافقهای تجاری با متحدان بینالمللی تمرکز کرد.
او در این سخنرانی گفت: «ما اقتصاد خود را به راحتی یا ظرف چند ماه متحول نخواهیم کرد. این کار فداکاریهایی میطلبد و زمان میبرد.»
تورم همچنان مهمترین نگرانی اقتصادی مردم است
نظرسنجی ایپسوس نشان داد که ، هرچند نرخ تورم در ماههای اخیر در محدودهی هدف باقی مانده اما در سپتامبر کمی افزایش یافته است. کاناداییها همچنان تحت تاثیر سالها تورم بالا هستند.
وقتی از شرکتکنندگان خواسته شد فهرستی از عوامل افزایش هزینههای زندگی را انتخاب کنند، ۶۲ درصد تورم را مقصر دانستند. در حالی که ۵۲ درصد تعرفههای ترامپ و ۳۶ درصد هزینههای بیش از حد دولت را انتخاب کردند.
بریکر گفت: «نمیتوان به کاناداییها گفت که در دو سال گذشته تورم بزرگترین مشکل اقتصادی بوده است و بعد انتظار داشت ناگهان تغییر عقیده دهند و بگویند دیگر مشکلی نیست.»
او افزود: «برای کاناداییها تورم در واقع راهی دیگر برای بیان سخت بودن گذران زندگی است. بنابراین آنها دربارهی چیزی صحبت میکنند که در گزارشهای دولتی نشان داده نمیشود.»
ناامیدی کاناداییها از کسریهای مکرر بودجه ۲۰۲۵ فدرال کانادا
کاناداییها در این نظرسنجی از کسریهای مداوم بودجه ۲۰۲۵ فدرال کانادا نیز ابراز ناامیدی کردند؛ به طوری که ۶۹ درصد گفتهاند متعادل کردن بودجه برایشان مهم است و تنها ۲۷ درصد کسری بودجه را به عنوان «رویهای معمول» پذیرفتهاند.
مسئول موقت بودجه پارلمانی و اقتصاددانان مستقل پیشبینی میکنند که کسری بودجه در بودجهی روز سهشنبه فراتر از انتظارات تعیینشده در ماههای پایانی دولت ترودو خواهد بود.
حمایت نسبی از هزینهکرد کسری بودجه در کوتاهمدت
ایپسوس همچنین دریافت که کمی بیش از نیمی از کاناداییهای شرکتکننده در نظرسنجی، در شرایط اقتصادی فعلی از هزینهکرد کسری بودجه در کوتاهمدت حمایت میکنند و حتی تعداد بیشتری معتقدند هزینههای اضافی در برنامههایی که به زندگی روزمرهی آنها کمک میکند، توجیهپذیر است.
۸۰ درصد خواستار هزینه بیشتر در بهداشت؛ مسکن در اولویت دوم
این برنامهها شامل حمایت از هزینههای بیشتر در حوزهی بهداشت و درمان (۸۰ درصد) و توسعهی مسکن جدید (۶۳ درصد) میشود، در حالی که مسائلی مانند دفاع ملی و تامین بودجه برای افزایش تعداد ماموران پلیس فدرال کانادا و امنیت مرزی حمایت کمتری داشتند.
در حالی که کمی بیش از نیمی از پاسخدهندگان گفتند از هزینهکرد کسری بودجه برای کاهش بحران مسکن حمایت میکنند، کمتر از نیمی همین نظر را در مورد تامین مالی پروژههای بزرگ زیرساختی داشتند.
شکاف بین انتظارات مردم و سیاست های اقتصادی مارک کارنی
بریکر گفت: «کاناداییها هنوز انتظار زیادی از دولت مارک کارنی دارند، از نظر خدمات و تاثیری که این خدمات بر هزینههای زندگیشان خواهد گذاشت. در عین حال انتظار دارند دولتی داشته باشند که در چارچوب منابع خودش عمل کند.»
او ادامه داد: «دولت استدلال خواهد کرد که بهخاطر چالشهایی که امروز کشور با آنها مواجه است، سرمایهگذاری میکند. بنابراین کاناداییها باید با قبول کسری بودجهی بزرگتر، فداکاری کنند… اما در حال حاضر، کاناداییها میگویند: «من این را نمیپذیرم.»
انتخابات زودهنگام در سال ۲۰۲۵؟ هشداری جدی برای دولت
بسیاری از پاسخهای این نظرسنجی بازتاب انتقاداتی است که احزاب مخالف مطرح کردهاند و آنها نشان دادهاند ممکن است بودجه را در پارلمان حمایت نکنند.
رای به رد بودجه ۲۰۲۵ فدرال کانادا میتواند، فقط کمی بیش از شش ماه پس از انتخاب دولت لیبرال کارنی، به برگزاری انتخابات منجر شود.
بریکر گفت که بعید میداند امسال انتخاباتی برگزار شود. همچنین معتقد است این اتفاق به نفع هیچ حزبی نیست. با این حال، او نشانههای هشداردهندهای برای دولت در نتایج نظرسنجی میبیند.
دولت فکر میکند همه پشت سرش هستند، اما اینطور نیست
بریکر گفت: «فکر میکنم دولت فرض میکند که همه پشت برنامه اقتصادیشان هستند، اما شما واقعا این را نمیبینید.»
این اطلاعات برخی از یافتههای نظرسنجی ایپسوس است که بین ۲۵ تا ۲۷ اکتبر ۲۰۲۵ به نمایندگی از گلوبال نیوز انجام شده است. در این نظرسنجی، نمونهای متشکل از ۱۰۰۰ کانادایی بالای ۱۸ سال به صورت آنلاین مورد مصاحبه قرار گرفتند. از سهمیهبندی و وزندهی استفاده شد تا ترکیب نمونه، بازتابدهندهی ترکیب جمعیت کانادا بر اساس پارامترهای سرشماری باشد.
منبع: اماسان