دولت فدرال کانادا در تصمیمی غیرمنتظره که واکنشهای گستردهای را در میان متقاضیان مهاجرت و فعالان اقتصادی برانگیخت، از توقف پذیرش درخواستهای جدید برای دو برنامه کلیدی مهاجرت اقتصادی خبر داد. طبق اطلاعیه رسمی اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC)، این محدودیتها شامل تعلیق برنامه ویزای استارتاپ از ابتدای ژانویه و همچنین توقف فوری طرحهای آزمایشی مربوط به «کارکنان مراقبت در منزل» میشود.
این تغییر رویکرد ناگهانی، بخشی از استراتژی جدید «اتاوا» برای ساماندهی وضعیت مهاجرت است. هدف اصلی دولت از این اقدام، مدیریت انباشت سنگین پروندههای قدیمی و کاهش سطح کلی ورودی مهاجران اعلام شده است. اداره مهاجرت ضمن تأیید این خبر در بیانیهای رسمی، خاطرنشان کرد که ویزای استارتاپ کانادا در حال حاضر تنها مسیر تجاری فدرال محسوب میشد. درنتیجه توقف آن، در کنار تعلیق نامحدود برنامههای پرستاری، ضربه بزرگی به برنامهریزیهای طولانیمدت متقاضیان وارد کرده است. این وضعیت، موجی از نگرانی و بلاتکلیفی را در میان کارشناسان و افرادی که در صف انتظار بودند، ایجاد کرده است.
پیامدهای توقف برنامههای مهاجرتی کانادا بر خدمات مراقبتی
یکی از بخشهایی که بیشترین آسیب را از تصمیمات اخیر متحمل شده، حوزه حیاتی خدمات مراقبتی است. توقف ناگهانی پذیرش مهاجران در بخش «مراقبان خانگی»، موجی از انتقادات را در میان کارشناسان حقوقی به راه انداخته است. در همین رابطه، «لو یانسن دانگزالان»، وکیل برجسته مهاجرت، با ابراز تأسف از این وضعیت، لغو برنامهای را که به عنوان ستون فقرات سیستم مراقبت از سالمندان و کودکان در کانادا عمل میکرد، اشتباهی بزرگ خواند. او همچنین هشدار داد که با ادامه رویکرد فعلی دولت، دور از انتظار نیست که در آینده نزدیک شاهد توقف سایر برنامههای مهاجرتی نیز باشیم.
در سمت مقابل، «اداره مهاجرت کانادا» در دفاع از تصمیم خود اعلام کرده است که دلیل اصلی تعلیق موقت ویزای استارتاپ و مراقبان خانگی کانادا، حجم بیسابقه تقاضا بوده که بسیار فراتر از ظرفیتهای سیستم است. مقامات تأکید دارند که این عدم تعادل، منجر به طولانی شدن غیرمنطقی زمان رسیدگی به پروندهها شده است. آمارها نشان میدهد که برای سال ۲۰۲۵، ظرفیت پذیرش تنها ۵۲۰۰ پرونده در نظر گرفته شده بود. اما هجوم درخواستها بسیار بیشتر از این رقم بود. در نتیجه، دولت چارهای جز مسدود کردن ورودیهای جدید ندید تا بتواند پیش از بحرانیتر شدن اوضاع، به پروندههای انباشته شده رسیدگی کند.
چالشهای تعلیق ویزای استارتاپ کانادا
برنامه «ویزای استارتاپ» که از سال ۲۰۱۳ با چشمانداز جذب کارآفرینان خلاق و ایدههای نوآورانه آغاز به کار کرد، اکنون در گرداب چالشهای بزرگی گرفتار شده است. فلسفه وجودی این طرح، حمایت از کسبوکارهای نوپا و پربازده بود تا در ازای اعطای اقامت دائم، موتور محرک اشتغال و اقتصاد کانادا باشند. اما با توقف ناگهانی پذیرش مهاجران در این بخش، آینده نوآوری تجاری در کشور در هالهای از ابهام فرو رفته است.
در همین راستا، «استیون گرین»، وکیل برجسته مهاجرت در «تورنتو»، نسبت به تبعات تعلیق ویزای استارتاپ کانادا هشدار میدهد. همچنین معتقد است که کشور با دست خود، میدان رقابت را به حریفان واگذار کرده است. او با انتقاد شدید از این وضعیت میگوید: «کانادا عملاً دیگر هیچ برنامه فعالی برای جذب نوآوری تجاری ندارد. این خلأ باعث میشود تا سایر کشورها از فرصت استفاده کنند و سرمایهها و استعدادهایی را که میتوانستند به اینجا بیایند، جذب کنند. موضوعی که قطعاً ضربه اقتصادی سنگینی به ما خواهد زد.»
تغییرات محدودکننده دولت تنها به اقامت دائم ختم نمیشود؛ بلکه اداره مهاجرت صدور مجوز کار برای متقاضیان این ویزا را هم فوراً متوقف کرده است. طبق قوانین جدید، تنها کسانی که هماکنون در خاک کانادا هستند و قصد تمدید مجوز خود را دارند، از این قاعده مستثنی خواهند بود. مجموعه این اقدامات نشان میدهد که روند سیاستهای مهاجرتی کانادا به وضوح از «جذب حداکثری استعدادها» به سمت «کنترل شدید مرزها» تغییر جهت داده است.
مهاجرت به کانادا در بنبست اداری
دولت کانادا توقفهای اخیر در برنامههای مهاجرتی را بخشی از یک استراتژی کلان برای مدیریت استعدادها و پایدارسازی سطح مهاجرت میداند. «اتاوا» وعده داده است که با طرحهایی نظیر جذب ۱۰۰۰ محقق برجسته در بودجه ۲۰۲۵ و ایجاد مسیر سریع برای دارندگان ویزای «H-1B» آمریکا، خلأ موجود را پر کند. با این حال، منتقدان همچنان نسبت به تعلیق ویزای استارتاپ و مراقبان خانگی در کانادا بدبین هستند. «استیون گرین»، وکیل مهاجرت، با انتقاد از نبود جایگزینهای عملی میگوید: «دولت برنامهها را لغو میکند اما چیزی روی میز نمیگذارد؛ حتی جزئیات طرح جذب از آمریکا هم هنوز مشخص نیست.»
پشت پرده این تصمیم، اعداد و ارقامی نگرانکننده نهفته است. سیستم مهاجرتی با صف طولانی ۱۷,۹۱۹ پرونده و زمان انتظار عجیب ۵۲ ماهه قفل شده است؛ یعنی یک استارتاپ باید ۴ سال برای اقامت صبر کند! دولت برای کنترل این وضعیت، ظرفیتها را تا ۸۰ درصد کاهش داده و سهمیهها را برای سالهای آینده به حداقل رسانده است. هدف نهایی این است که با پاکسازی این صف طولانی، شاید در آینده بتواند سیستمی چابکتر بسازد، اما فعلاً متقاضیان جدید با درهای بسته روبرو هستند.
سیاستهای مهاجرتی کانادا سختتر میشود
دولت فدرال کانادا اخیراً زیر بار سنگین فشارهای افکار عمومی قرار گرفته است. انتقادات گسترده نسبت به رشد شتابان جمعیت و ناتوانی زیرساختهای مسکن و بهداشت در پاسخگویی به نیازها، «اتاوا» را ناچار به عقبنشینی و اتخاذ سیاستهای انقباضی کرده است.
در همین راستا، هماکنون لایحهای در مجلس سنا در دست بررسی است که در صورت تصویب، به وزیر مهاجرت اختیار قانونی میدهد تا درخواستها و اسناد مهاجرتی را تعلیق یا لغو کند. اقدامی که با هدف کنترل ورودیها و مقابله با کلاهبرداری در سیستم طراحی شده است.
این تغییرات به معنای آغاز دورانی پر از ابهام برای متقاضیان و وکلای مهاجرت است. پیام روشن دولت این است که دوران «پذیرش حداکثری» به پایان رسیده است. درنتیجه کانادا وارد فاز جدیدی شده که در آن، «مدیریت منابع» و توان زیرساختها بر تعداد مهاجران ارجحیت دارد.
منبع: thestar
