در حالی که دولت ترامپ محدودیتهایی را برای ورود برخی کارگران ماهر به ایالات متحده با ویزای تخصصی اعمال میکند، بخش فناوری کانادا بیصبرانه منتظر است و امیدوار است که این محدودیتهای جدید، استعدادها را به سمت شمال هدایت کند. ویزای H-1B آمریکا، که حامیانی مانند «ایلان ماسک»، بنیانگذار تسلا، دارد، مسیری رایج برای مهاجرت استعدادهای فناوری بینالمللی است که توسط شرکتهای آمریکایی استخدام میشوند. اما کاخ سفید هزینهای ۱۰۰,۰۰۰ دلاری برای درخواستهای جدید این ویزا وضع کرده است، که شرکتها را مجبور میکند برای استخدام نیروی کار خود هزینه گزافی بپردازند و یا به دنبال کارگرانی در داخل ایالات متحده باشند.
سود کانادا از محدودیت ویزای H-1B آمریکا!
«بکی فو فون تراپ»، وکیل مهاجرت و شریک مؤسس دفتر حقوقی فون تراپ در «استو»، ورمونت، میگوید ویزای H-1B آمریکا قبلا هم به سختی به دست میآمد، همانطور که هر سال هزاران دانشجوی خارجی پس از فارغالتحصیلی از دانشگاههای آمریکایی تجربه میکنند. او گفت: «آنها میخواهند در آمریکا بمانند، اما سیستم قرعهکشی و محدودیتهای ویزا، آنها را مجبور به ترک کشور کرده است.
کانادا یک صنعت کامل را با جذب این استعدادها ساخته است. همچنین با این هزینهی ۱۰۰ هزار دلاری، این روند احتمالا بسیار قویتر خواهد شد. این کار مثل یک هدیه است، زیرا هر بار که آمریکا درهای خود را به روی استعدادهای جهانی میبندد، کانادا سود میبرد.
کانادا مقصد جدید استعدادهای فناوری
وکلای مهاجرت، جذب استعداد و مدیران شرکتها که با CBC News صحبت کردهاند، معتقدند کانادا مطمئنا از اقدام آمریکا برای محدود کردن ویزاهای جدید H-1B سود خواهد برد. با این حال، برخی میگویند این کشور نمیتواند تنها به همسایه جنوبیاش بهعنوان منبع استعدادهای برتر فناوری متکی باشد.
«آندرس پلنور»، وکیل مهاجرت و شریک موسس شرکت Borders Law Firm در تورنتو در رابطه با تاثیر سیاستهای آمریکا بر بازار کار کانادا، گفت: «این اقدام در مجموع اثر مثبتی برای کانادا خواهد داشت.»
ویزای H-1B آمریکا منحصر به بخش فناوری نیست. اما طبق گزارش پژوهشهای Pew، از سال ۲۰۱۲ حدود ۶۰ درصد دارندگان H-1B شغلهای مرتبط با کامپیوتر داشتهاند. همچنین شرکتهای بزرگی مانند اپل، آمازون و گوگل بهطور گسترده از آن استفاده میکنند. با این حال، حتی با داشتن H-1B، مسیر دریافت اقامت دائم آمریکا یا کارت سبز طولانی و دشوار است و گاهی تا یک دهه طول میکشد.
او گفت: «فکر میکنم شاهد خواهیم بود که بسیاری از افرادی که برنامه داشتند با ویزای H-1B وارد آمریکا شوند، اکنون مسیر خود را به سمت کانادا تغییر میدهند. همچنین سعی میکنند ببینند آیا میتوانند در اینجا شغلی پیدا کنند یا نه.»
او اضافه کرد که کسب و کارهای کوچک و متوسط که توان پرداخت هزینهی ۱۰۰ هزار دلاری را ندارند. درنتیجه ممکن است به جای آن دفاتری در کانادا باز کنند تا نیروهای خود را در منطقهی زمانی آمریکای شمالی نگه دارند و همزمان با هزینه و مراحل اداری کمتر برای ویزای کانادایی مواجه شوند.
مشکل جذب استعدادهای فناوری در کانادا
برخی مدیران، در رابطه با تاثیر سیاستهای آمریکا بر بازار کار کانادا امیدوار بوده و آن را بهعنوان فرصتی برای صنعت فناوری این کشور میبینند. «مارتین باسیری»، مدیرعامل شرکت Passage در تورنتو که نیروی کار ماهر خارجی را با کارفرمایان کانادایی و آمریکایی مرتبط میکند، میگوید: «این وضعیت مثل یک صندلیبازی بزرگ است. استعدادهای برتر به دنبال مکانی برای جای گرفتن هستند و آمریکا بسیاری از گزینههایشان را از بین برده است.»
او روز دوشنبه در یادداشتی که توسط اندیشکده Build Canada منتشر شد، نوشت:«کانادا یا میتواند نظارهگر باشد که چگونه نیروی کار ماهر برای صندلیهای باقیمانده رقابت میکنند و یا میتواند سریعا صندلیهای جدیدی برای بهترین استعدادها فراهم کند.» این اندیشکده برای سیاستهای عمومی حامی فناوری فعالیت میکند.
با این حال، باسیری هشدار داد که شرکتهای آمریکایی ممکن است با استفاده از ویزای TN به سرعت به جذب کارگران کانادایی بپردازند. این ویزا به حرفهایهای کانادایی و مکزیکی اجازه میدهد حداکثر سه سال به طور موقت در آمریکا کار کنند و امکان تمدید نامحدود وجود دارد.
تأثیر سیاستهای آمریکا بر بازار کار کانادا موضوع تازهای نیست. در سال ۲۰۲۳، پس از آنکه موج گستردهای از تعدیل نیرو در بخش فناوری آمریکا رخ داد، دولت فدرال کانادا برنامهی جدیدی برای صدور مجوز کار راهاندازی کرد تا دارندگان ویزای H-1B آمریکا را جذب کند.
این برنامهی موقت تقریبا بلافاصله به سقف خود رسید. به طوری که ۱۰ هزار متقاضی طی ۴۸ ساعت برای دریافت مجوز رقابت کردند. در حالی که برخی امیدوار بودند این برنامه گسترش یابد، چنین نشد. حتی برخی تحلیلگران بیان کردند که تعداد متقاضیان به مراتب بیشتر از تعداد نهایی پذیرش بوده است.
چالشهای سیستم مهاجرتی کانادا و نگرانی دولتهای استانی
«ایلیا بروتزکی»، مدیرعامل و یکی از بنیانگذاران شرکت VanHack در ونکوور که در زمینهی جذب نیروی کار فناوری فعالیت میکند، گفت: «در سالهای اخیر، آوردن استعدادهای فناوری به کانادا کمی سختتر شده است.»
اعضای جامعهی فناوری کانادا اغلب گفتهاند که کشور در سرمایهگذاری در صنایع داخلی خود با مشکل مواجه است و شرکتها نیز برای جذب سرمایه با دشواری روبهرو هستند، که این امر رشد و توسعهی آنها و جذب نیروی کار ماهر را دشوارتر میکند.
در همین حال، منتقدان سیستم مهاجرت کانادا معتقدند اصلاحات دوران همهگیری، تمرکز را از جذب مهاجران ماهر دور کرده است. و زمانی که اتاوا اوایل امسال تلاش کرد برخی از این برنامهها را دوباره تنظیم کند، رهبران استانی نگران بودند که این اقدام ورود نیروی کار بینالمللی ماهر را بیشتر محدود کند و به اقتصاد آسیب برساند.
بروتزکی افزود: «با توجه به محدودیتهای ویزای H-1B آمریکا، کانادا قطعا باید فعالانه وارد عمل شود. ما میتوانیم مهندسین نرمافزار برجستهای را جذب کنیم که مهارتهای خود را به کشور بیاورند و شغل ایجاد کنند.»
کانادا؛ ایستگاه موقت یا مقصد نهایی؟
اما نقطهضعف تکیه بر تغییرات سیاستی آمریکا برای جذب نیرو این است که این روش یک مدل پایدار برای صنایع کانادا نیست. طبق گفتهی «دنیل ویگدور»، مدیرعامل AXL، یک مرکز حمایت از استارتاپهای هوش مصنوعی کانادایی، این کشور گاهی به عنوان «محل انتظار» برای نیروهای ماهر دیده میشود که منتظر ورود به آمریکا هستند.
او گفت: «یکی از دلایلی که افراد میخواهند به شمال کالیفرنیا بروند و حاضرند برای خانوادهشان ریسک کنند این است که اگر در شرکت A کارشان پیش نرود، میتوانند مستقیما به شرکت B بروند.»
هرچه کانادا بتواند شرکتهای بینالمللی بیشتری را به کشور جذب کند، «در واقع آزادی بیشتری به افراد میدهیم تا کارهای هیجانانگیزی را همینجا در کانادا انجام دهند.»
منبع: سیبیسی