در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، بارها نظام تعرفه‌ای لبنیات کانادا را «ناعادلانه» توصیف کرده و مدعی شده بود که کانادا در این حوزه «آمریکا را فریب می‌دهد»، مقامات ارشد صنعت لبنیات ایالات متحده تأکید دارند که هدف واقعی آن‌ها فراتر از تعرفه‌هاست. آن‌ها می‌گویند برخلاف برخی برداشت‌ها، به‌دنبال تصاحب بازار یا کنترل قیمت لبنیات در کانادا نیستند، بلکه خواستار اجرای دقیق توافق تجارت آزاد و تسهیل صادرات لبنیات آمریکا به کانادا هستند. به گفته آن‌ها، سوء‌تفاهم‌هایی که در دو سوی مرز شکل گرفته، مانع از درک درست خواسته‌های واقعی تولیدکنندگان آمریکایی شده است.
تمرکز بر اجرای منصفانه سهمیه‌های وارداتی
یکی از اصلی‌ترین موارد اختلاف، نحوه تخصیص سهمیه‌های واردات لبنیات بدون تعرفه از سوی دولت کاناداست. طبق توافق «CUSMA»، آمریکا مجاز است سالانه حدود ۳.۵ درصد از تقاضای لبنیات کانادا را بدون تعرفه تأمین کند. اما بخش عمده‌ای از این سهمیه‌ها به شرکت‌های بزرگ لبنی کانادایی مانند «ساپوتو» و «آگروپور» اختصاص یافته که خود از بازیگران اصلی بازار هستند و طبیعتاً تمایلی به حضور رقیب خارجی ندارند. این موضوع از نگاه ایالات متحده، مانع جدی در مسیر افزایش صادرات لبنیات آمریکا به کانادا محسوب می‌شود.
مواضع رسمی مقامات آمریکایی
«شانا موریس»، معاون اجرایی سیاست تجاری و امور جهانی در فدراسیون ملی تولیدکنندگان شیر آمریکا و شورای صادرات لبنیات ایالات متحده، در گفت‌وگویی با رسانه‌ها گفت: «ما هرگز به دنبال تصاحب عرضه در کانادا نبوده‌ایم. این روایت بیشتر برای ایجاد ترس است و با واقعیت سیاست‌های صنعت ما مطابقت ندارد.»
او تأکید کرد که هدف اصلی، افزایش صادرات لبنیات آمریکا به کانادا در چارچوب تعهدات دو‌جانبه است، نه تسلط بر بازار داخلی کانادا.
از سوی دیگر، «بکی رزدال وارگاس»، معاون ارشد سیاست تجاری در انجمن صنایع غذایی لبنی آمریکا نیز گفت: «می‌دانیم که دولت ترامپ در لحن خود نسبت به کانادا تند بوده است. اما واقعیت این است که نگرانی‌های ما مدت‌هاست نادیده گرفته شده‌اند.»
او اضافه کرد که با وجود افزایش قیمت لبنیات در کانادا، بازار همچنان در انحصار داخلی‌هاست و شرکت‌های آمریکایی عملاً از دسترسی آزاد محروم مانده‌اند.
پنج سال تأخیر در اجرای کامل تعهدات تجاری
به گفته موریس، «پنج سال است که کانادا در نحوه اجرای سهمیه‌ها به‌خوبی عمل نمی‌کند. در حالی که واردات باید به سقف خود برسد، آمارها نشان می‌دهد که هیچ‌گاه از ظرفیت کامل استفاده نشده است.» او هشدار داد: اگر اصلاحی در سیاست‌ها صورت نگیرد، نه تنها رشد صادرات لبنیات آمریکا به کانادا متوقف می‌شود، بلکه فضای رقابتی به زیان مصرف‌کننده و تولیدکننده خواهد بود.
رشد صادرات لبنیات آمریکا به کانادا؛ وعده‌ای که کامل نشده
با وجود انتقادات، آمارهای رسمی نشان می‌دهند که از زمان اجرای توافق CUSMA در سال ۲۰۲۰، صادرات لبنیات آمریکا به کانادا رشد چشمگیری داشته است. تنها در سال ۲۰۲۴، ارزش این صادرات به ۸۹۷ میلیون دلار رسید؛ رقمی بیش از چهار برابر میانگین سالانه پیش از ۲۰۲۰. با این حال، موریس معتقد است: «حجم تجارت باید بیشتر از این باشد. توافق USMCA وعده‌ای فراتر داده بود که هنوز محقق نشده است.»
خواسته‌های صنعت لبنیات آمریکا
فعالان آمریکایی می‌گویند هدف آن‌ها تنها افزایش صادرات لبنیات آمریکا به کانادا نیست، بلکه خواهان اصلاح ساختاری در شیوه تخصیص سهمیه‌ها هستند. آن‌ها پیشنهاد داده‌اند که:
- بخشی از سهمیه‌های وارداتی بدون تعرفه به خرده‌فروشان و رستوران‌ها اختصاص یابد؛
- سهمیه‌هایی که توسط شرکت‌ها استفاده نمی‌شوند، بازپس‌گیری و مجدداً واگذار شوند.
از نگاه آن‌ها، این اقدامات هم افزایش صادرات لبنیات آمریکا به کانادا را تضمین می‌کند، هم به ایجاد فضای رقابتی کمک می‌کند، و هم در نهایت باعث کنترل قیمت لبنیات در کانادا خواهد شد.
رقابت بیشتر، مصرف‌کننده راضی‌تر
در شرایطی که مصرف‌کنندگان کانادایی با افزایش مستمر قیمت لبنیات در کانادا مواجه‌اند، کارشناسان معتقدند که بازنگری در سهمیه‌بندی و تسهیل واردات می‌تواند به ایجاد رقابت سالم کمک کند. این رقابت نه‌تنها موجب کاهش فشار قیمتی خواهد شد، بلکه به ارتقای کیفیت و تنوع محصولات لبنی در بازار کانادا نیز کمک می‌کند.
منبع: سی‌بی‌سی
