ردیاب‌های پرواز نشان می‌دهند که تعداد زیادی از هواپیماهای سوخت رسان KC-135 آمریکا از فراز اقیانوس اطلس به سمت قطر اعزام شده‌اند. این تحرک همزمان با برگزاری نشستی محرمانه در پایگاه کوانتیکو و افزایش تنش‌ها با ایران صورت گرفته است. همچنین گمانه‌زنی‌ها در مورد احتمال حمله مجددا اسرائیل به ایران را شدت بخشیده است.
در تاریخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵، داده‌های ثبت‌شده توسط سامانه‌های رهگیری پرواز که توسط منابع رصد نظامی منتشر شد، از جابجایی غیرمعمول و گسترده هواپیماهای KC-135R/T نیروی هوایی آمریکا خبر داد که به صورت دسته‌جمعی از اقیانوس اطلس عبور کردند. این ناوگان هوایی شامل دست‌کم ۱۲ هواپیمای سوخت‌رسان بود. ابتدا قرار بود در پایگاه RAF Mildenhall در بریتانیا فرود بیایند، اما به دلیل شرایط نامساعد جوی به پایگاه RAF Prestwick منتقل شدند و سپس به سمت پایگاه هوایی العُدید در قطر حرکت کردند.
بزرگ‌ترین جابه‌جایی‌های هواپیماهای سوخت رسان KC-135 آمریکا
همچنان تعداد دقیق هواپیماهایی که در نهایت به قطر رسیدند تایید نشده است. اما اطلاعات موجود بر پایه داده‌های قابل ردیابی عمومی به دست آمده و این احتمال وجود دارد که بخش‌هایی از این تحرکات در همان زمان قابل مشاهده نبوده باشد. با این حال، داده‌های پروازی منتشرشده در سامانه FlightRadar24 و چند مرکز رصد دیگر، این تجمع غیرمعمول را تایید کرده‌اند؛ رخدادی که به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین جابه‌جایی‌های هواپیماهای سوخت رسان KC-135 آمریکا در ماه‌های اخیر شناخته می‌شود.
ابعاد، زمان‌بندی و مسیر این اعزام با یک نشست محرمانه سطح بالای نظامی در کوانتیکو و همچنین افزایش تنش‌ها مرتبط با ایران همزمان شده است. درنتیجه همین موضوع گمانه‌زنی‌ها درباره‌ی اقدام احتمالی نظامی آمریکا یا ناتو در آینده نزدیک را تقویت کرده است. پنتاگون تاکنون در مورد این استقرار توضیح علنی نداده و اطلاعات موجود تنها از طریق داده‌های قابل‌ردیابی عمومی دیده شده است.
هواپیمای بوئینگ KC-135 استراتوتانکر که از اواخر دهه‌ی ۱۹۵۰ ستون اصلی توانایی سوخت‌رسانی هوایی نیروی هوایی آمریکا محسوب می‌شود، همچنان عاملی کلیدی برای نمایش قدرت جهانی است.
در اعزام اخیر، چند هواپیما با شماره دم مشخص از جمله:
- #AE0365 (61-0314 – REACH149)
- #AE04E8 (60-0356 – REACH808)
- #AE0375 (58-0042 – REACH832)
- #AE04B8 (58-0018 – REACH831)
به ثبت رسیده‌اند. دست‌کم چهار فروند از این هواپیماها از بریتانیا به قطر تغییر مسیر داده‌اند. همچنین یک فروند KC-46A پگاسوس نیز به این ماموریت پیوست. این موضوع نشان‌دهنده‌ی بکارگیری توانایی‌های نسل جدید سوخت‌رسانی هوایی است.
اعزام هواپیماهای سوخت رسان KC-135 آمریکا فراتر از تمرین!
اگرچه طراحی اولیه استراتوتانکر طی دهه‌ها بارها به‌روزرسانی شده، این هواپیما همچنان نقشی حیاتی در نیروی هوایی آمریکا ایفا می‌کند و توان پشتیبانی از تمامی جنگنده‌ها و بمب‌افکن‌های مدرن آمریکا و بسیاری از هواپیماهای ناتو را دارد. هواپیماهای سوخت رسان KC-135 آمریکا که در دوران جنگ سرد برای پشتیبانی از بمب‌افکن‌های فرماندهی راهبردی (SAC) ساخته شدند، در گذر زمان ارتقاهای متعددی را تجربه کرده‌اند؛ از جمله بهبود بهره‌وری سوخت، نصب سامانه‌های اویونیک پیشرفته و افزایش سازگاری با هواپیماهای گیرنده مدرن.
در مقابل، KC-46A ایستگاه‌های پیشرفته‌تری برای اپراتور بوم، سامانه‌های دفاعی مدرن‌تر و آگاهی موقعیتی بالاتری ارائه می‌دهد. با این حال، هواپیماهای سوخت رسان KC-135 آمریکا به دلیل شبکه لجستیکی گسترده‌تر و در دسترس بودن جهانی، همچنان قابلیت اعزام سریع‌تری دارد. بکارگیری همزمان هر دو نوع نشان‌دهنده‌ی سطحی از آمادگی عملیاتی است که فراتر از تمرین‌های روتین به نظر می‌رسد.
این استقرار گسترده بر فراز اقیانوس اطلس، به‌ویژه به سمت پایگاه العُدید ــ مقر فرماندهی مرکزی ایالات متحده (CENTCOM) در منطقه ــ نشان‌دهنده‌ی چیزی بیش از یک جابجایی صرفا لجستیکی است. هواپیماهای سوخت‌رسان در ماموریت‌های تهاجمی دوربرد نقش حیاتی دارند. به ویژه در همراهی با هواپیماهای رادارگریز مانند F-22 رپتور یا B-2 اسپیریت. نمونه‌ی مشابهی در سال ۲۰۱۹ رخ داد. آن زمان نیز افزایش اعزام KC-135ها مقدمه‌ای بر حملات آمریکا به مواضع شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران در عراق بود، که الگوی تاریخی ارتباط میان بسیج گسترده تانکرها و عملیات تهاجمی را تایید می‌کند.
آغاز حمله مجددا اسرائیل به ایران؟
ایالات متحده اوایل سال جاری حملاتی را علیه تاسیسات هسته‌ای ایران انجام داده بود و اعزام اخیر هواپیماهای سوخت‌رسان استراتوتانکر به قطر می‌تواند نشان دهد که واشنگتن بار دیگر خود را برای حملات احتمالی علیه ایران آماده می‌کند.
رخدادهای منطقه‌ای در تنگه‌ی هرمز و افزایش آزمایش‌های موشکی نیز بر نگرانی متحدان خلیج فارس افزوده است. در همین حال، دونالد ترامپ در واشنگتن میزبان «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسرائیل است. همچنین در آستانه‌ی برگزاری نشستی پشت درهای بسته با بیش از ۳۰۰ ژنرال و دریادار ــ برخی مستقر در صحنه‌های فعال جنگ ــ قرار دارد. این همزمانی استراتژیک به روشنی نشان‌دهنده‌ی آغاز برنامه‌ریزی عملیاتی است که به احتمال زیاد تهدیدها یا توانمندی‌های ایران را هدف قرار خواهد داد.
روابط ایران با مسکو و پکن، متحدان آمریکا را نگران کرده است
این استقرار، پیامدهای ژئوپولیتیک قابل توجهی دارد. تعمیق روابط ایران با مسکو و پکن، متحدان آمریکا را در خلیج فارس و مدیترانه نگران کرده است. در همین حال، انتقال ناگهانی هواپیماهای سوخت رسان KC-135 آمریکا موقعیت رو به جلوی پنتاگون را تقویت می‌کند. همچنین امکان اجرای عملیات هوایی در مقیاس وسیع در سراسر خاورمیانه را فراهم می‌سازد. از منظر راهبردی، این اقدام همچنین فشار بیشتری بر تهران در مذاکرات غیررسمی وارد کرده است. همچنین نشانه‌ای از عزم و قدرت‌نمایی واشنگتن پیش از هرگونه اقدام پیش‌دستانه‌ی اسرائیل یا عملیات مشترک ناتو تلقی می‌شود.
همزمانی پیام‌های سیاسی و تحرکات لجستیکی نظامی نشان‌دهنده‌ی لحظه‌ای بالقوه سرنوشت‌ساز در آرایش دفاعی ایالات متحده است. پرواز ناوگانی از KC-135ها و KC-46ها بر فراز اقیانوس اطلس یک رویداد منفرد نیست، بلکه استقراری راهبردی به شمار می‌رود که با هدف تضمین دسترسی فوری در سطح جهانی و برتری هوایی در صورت آغاز عملیات نظامی طراحی شده است.
آنچه همچنان نامشخص باقی مانده، این است که آیا این اقدام مقدمه‌ای برای یک عملیات گسترده‌تر آمریکا یا ناتو است، یا صرفا نمایش قدرتی برای بازداشتن تهران. اعزام‌های بعدی بمب‌افکن‌ها یا جنگنده‌ها، همراه با پیام‌های سیاسی از واشنگتن، طی روزهای آینده پاسخ روشن‌تری به این پرسش خواهند داد.
فرماندهی ایرانی به احتمال افزایش برد موشک‌ها اشاره کرد
در همین حال امروز فرماندهی ارشد سپاه ایران به خبرگزاری نیمه‌رسمی فارس گفت که برد موشک‌های ایران «به هر نقطه‌ای که لازم باشد» افزایش خواهد یافت، وی این سخنان را در پاسخ به آنچه به گفته‌ی او درخواست‌های غرب برای محدود کردن برنامه‌ی موشکی تهران عنوان شده، بیان کرد.
به گفته‌ی مقامات ایرانی، درخواست‌های ایالات متحده و برخی کشورهای اروپایی برای اعمال محدودیت بر توانمندی‌های موشکی ایران یکی از موانع مسیر دستیابی به توافق هسته‌ای بوده است.
کشورهای غربی نگران هستند که برنامه‌ی غنی‌سازی اورانیوم ایران بتواند ماده‌ی لازم برای یک کلاهک هسته‌ای فراهم کند. همچنین می‌ترسند که ایران در صدد توسعه‌ی موشک بالستیک برای حمل چنین کلاهکی باشد. تهران اما هرگونه تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را رد می‌کند.
موشک‌های ایرانی در حال حاضر دارای بردی معادل ۲۰۰۰ کیلومتر هستند. بردی که مقامات پیش‌تر اعلام کرده بودند برای حفاظت از کشور کافی است و می‌تواند مسافت تا اسرائیل را پوشش دهد. با این حال، پس از آنکه پرتابگرهای مستقر در استان‌های غربی ایران در ماه ژوئن هدف جنگنده‌های اسرائیلی قرار گرفت، تهران به تدریج موشک‌هایی را از مناطق شرقی‌تر خاک خود پرتاب کرد که نیازمند برد بیشتری بودند.
پس از بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران که منجر به هدف‌گیری پایگاه آمریکایی العدید در قطر شد، دونالد ترامپ، آتش‌بس اعلام کرد تا این درگیری پایان یابد. در حالی که هر دو کشور ایران و اسرائیل مدعی پیروزی بودند.
منابع: armyrecognition، رویترز
