قدرت و تاثیر جادویی مهربانی و مهر اصیل بر سلامت ذهنی
همه ما آدمهایی را که در سختترین شرایط کنارمان بوده و مهربانی خود را بی دریغ نثارمان کردهاند به یاد میآوریم. لبخندی که این افراد بر لب ما آوردهاند، دستی که به سمتمان دراز کردهاند و حمایتی که از خود نشان دادهاند، تا ابد در ذهن ما حک خواهد شد. مهربان بودن شیوهای حیاتی برای معنا بخشیدن به زندگی خود و زندگی دیگران است. مهربانی در وجود آدمها رخنه میکند و تاثیر عمیقی بر کُنه وجو آنها میگذارد. برخی افراد ذاتا مهربانند، اما انتخاب همیشه با ماست که هر وقت بخواهیم مهربانی و مهر را در وجودمان پرورش دهیم. برای اینکه بدانیم در دنیای فعلی معنای مهربانی چگونه تعریف میشود، مزایای مهربانی چیست؟ و چگونه میتوانیم شخصی مهربان باشیم، در این مقاله با ما همراه باشید.
مهربانی به چه معناست؟
مهربانی زبانی جهانی است که میتواند افراد را صرف نظر از سن، نژاد، قومیت، مذهب، موقعیت و هویت گرد هم آورد. بسیاری از مردم، مهربانی را یک نقطه ضعف میدانند، اما این موضوع کاملا برعکس است. مهربانی نشانه قدرت است. مهربانی تغییر دیدگاه از «من» به «ما»، دیدن جنبههای وسیعتر و ارائه تواناییها و حمایت خود به دیگران است. حمایت از افراد با انجام هر کاری که میتوانید، در هر کجا که هستید و با هر آنچه که دارید، نشانه این است که شما یک انسان مهربان هستید. در واقع مهربانی انجام کارهایی است که ممکن است بدون قدردانی و تشکر متقابل انجام شود. مهربانی و مهر اصیل و انتظاری در پشت خود ندارد. ما مهربانی را به خاطر خود مهربانی انجام میدهیم، نه برای نفع شخصی یا تایید دیگران.
منظور از مهربانی و مهر این است که همواره در موقعیتهای مختلف دلسوز باشید و عملکردتان به خیر و صلاح همگان باشد. به طور کلی، انسان خوبی بودن به معنای مؤدب، خوشایند و موافق بودن در شرایط مختلف و انجام کارهایی است که فکر میکنیم وظیفه انجام آن را داریم. اما مهربانی یک قدم فراتر از این موارد میرود. انسانهای مهربان میدانند که زندگی کردن بسیار سخت و پیچیده است. با این حال، آنها درک میکنند که مردم با دسترسی به ابزار، منابع و تجربیاتی که در جایگاه خود دارند، بهترین عملکرد را از خود نشان میدهند. جمله معروف «چارلز گلسمن» میگوید: «مهربانی با درک این موضوع آغاز میشود که همه ما در زندگی خود در حال مبارزه هستیم.»
مزایای مهربانی چیست؟
بسیاری از ما این جملات را شنیدهایم که میگوید «تو نیکی میکن و در دجله انداز، که ایزد در بیابانت دهد باز» یا «دست دهنده داشته باشید نه گیرنده». تحقیقات نشان داده است که وقتی با مهربانی در کنار دیگران حاضر میشویم، مزایا و تاثیرات آن دو جانبه خواهد بود و علاوه بر فرد، بر خودمان نیز اثر میگذارد. مهربان بودن به خاطر خود مفهوم مهربانی و داشتن مهر اصیلِ بدونِ چشم داشت، یکی از بزرگترین هدایایی است که میتوانیم به دیگران و خودمان ارائه دهیم. در این بخش به چند مورد از مزایای مهربان بودن و مهربانی میپردازیم:
-
ترشح هورمونهای ایجاد کننده حس خوب
مهربانی و مهر، تولید و ترشح هورمونهای ایجادکننده احساسات خوب (سروتونین و دوپامین) را افزایش میدهد. و همین باعث ایجاد احساس رضایت و رفاه در ذهن افراد شده و بخشهای مربوط به لذت را در مغز افراد مهربان و کسانی که مورد مهربانی قرار میگیرند، فعال میکند. «اندورفین»، مسکن طبیعی بدن، نیز میتواند به واسطه مهربانی آزاد شود و باعث افزایش احساس سرخوشی شود. مهربانی همچنین حس تعلق ما را تقویت کرده و به ما کمک میکند تا روابط خود را بهبود داده و آنها را تقویت کنیم.
-
افزایش شادی درونی عمیق
انجام اعمال محبت آمیز و کمک به دیگران باعث بهبود روحیه فرد مهربان و شادی عمیق قلبی او میشود. افرادی که به مدت هفت روز فعالیتهای محبت آمیز انجام میدهند، احساس شادی بیشتری را در زندگی خود تجربه میکنند. این افراد در روابط اجتماعی خود با یک دوست، یک عضو خانواده، یک غریبه یا حتی خودشان، خوشحالترند. بنابراین هر چه فرد در فعالیتهای محبت آمیز بیشتری مشارکت داشته باشد، از زندگی خود رضایت بیشتری داشته و خوشحالتر خواهد بود.
-
افزایش آرامش قلبی و تکثیر حال خوب
در کتاب «پنج اثر جانبی مهربانی»، به این موضوع پرداخته شده است که چگونه میتوانیم اثرات مهربانی را در کل سیستم عصبی خود تجربه کنیم. در این کتاب ذکر شده است که مهربانی برای قلب مفید است. زیرا احساسات گرم و زیبایی که دریافت میکنیم به تولید «اکسی توسین» کمک کرده و فشار خون و هورمون استرس ما، «کورتیزول»، را کاهش دهد. نویسنده این کتاب معتقد است که مهربانی مسری است و رفتار مهربانانه میتواند اثری پروانهای داشته و دیگران را نیز به انجام آن ترغیب کند.
راههایی برای تمرین مهربانی در دنیای امروز
در اینجا چند روش را به شما پیشنهاد میکنیم تا به کمک آنها مهربانی و مهر اصیل را تمرین کنید:
-
مهربانی با خود
اولین گام برای تمرین مهربانی، مهربانتر بودن با خودمان و ترمیم نوع ارتباطمان با شخص خویش است. وقتی با خودمان مهربانتر باشیم، با دیگران نیز مهربانتر خواهیم بود. برای مهربانی با خود نیز باید در مسیر شناخت خود و بُعدهای وجودیمان قدم برداریم. خود آگاهی منبع رنجها و عناد به خودها را به ما نشان خواهد داد.
-
تمرین آموزشهای اولیه مهدکودکها
رعایت ادب و نزاکت، اجازه گرفتن، رعایت نوبت، توجه به حق دیگران و حتی دلداری دادن به آن دوستی که افتاده و زانویش زخم شده، همگی از اصولی هستند که باید به آنها توجه کنیم. محیط پر مهر حاصل از اعمال کوچک و مهربانانه است.
-
نشان دادن قدردانی خود
وقتی احساس قدردانی میکنید، باید آن را با دیگران به اشتراک بگذارید. آنچه که به شما شادی و نشاط میبخشد را پیدا کرده و به آن بیشتر توجه کنید. از افراد تعریف کنید. و بگویید که عملکردشان بسیار ارزشمند است. هفته کاری خود را با ایمیل زدن به کسی که در آن هفته به شما کمک کرده است، پایان دهید. به یکی از عزیزانتان پیامک بزنید یا با او تماس بگیرید تا بگویید که در زندگی شما چه تغییرات مثبتی ایجاد کرده است.
-
شنونده فعال بودن
شنونده باشید تا دیگران را به خوبی درک کنید، نه برای اینکه به آنها پاسخی داده یا مشکلی را حل کنید. اغلب اوقات، وقتی دیگران در حال صحبت هستند، ما به این فکر میکنیم که چگونه به آنها پاسخ خواهیم داد یا چه راه حلهایی را به آنها ارائه خواهیم کرد. حقیقت این است که حضور در لحظه و گوش دادن فعال، روشی برای نشان دادن مهربانی و مهر است که میتواند حس شنیدن، درک شدن و مهر واقعی را در دیگری ایجاد کند. دفعهی بعدی که از کسی حالش را پرسیدید، بدون ارائه بازخورد، فقط و فقط به حرفهای او گوش دهید.
مهربانی و قدرت جادویی آن
مهربان بودن یعنی خود واقعیتان را به دیگران نشان دهید و از دیگران نیز دعوت کنید که همانگونه که هستند در مقابل شما حضور پیدا کنند. این رویارویی با خود واقعی و چهره بی نقاب دیگران باعث حضور در لحظه حال میشود. توجه داشته باشید که هر یک از ما میتوانیم دلیلی باشیم که کسی باور پیدا کند که «هنوز هم در این دنیا افراد خوبی وجود دارند». بنابراین، شاید مهربانی و مهر تغییرات زیادی در جهان مادی ایجاد نکند، اما مطمئناً دنیا را به مکانی بهتر برای زندگی تبدیل میکند.
به تاثیر یک حرکت مهربانانه، یک دست مهربان، یک کلمه محبت آمیز، یا یک گوش شنوا آن هم در لحظهای که احساس فروپاشی دارید، بر روی خود فکر کنید. به روشی فکر کنید که میتواند یک روز خوب را به روز بهتر و فوق العادهتری تبدیل کند. به تأثیر مثبت مهربانی بر سلامت جسمی و ذهنی شخص مهربان و شخص دریافت کننده آن فکر کنید. قدرت و تاثیر مهربانی و مهر جادویی و قابل توجه است. شاید هرگز ندانیم که اعمال کوچک مهربانانه ما چقدر میتواند بر شخص دیگری تأثیر بگذارد، اما میدانیم که انسانهای مهربانی که کارهای مهربانانه انجام میدهند، دقیقاً همان کسانی هستند که این دنیای پر ملال امروزی بیشتر به آنها نیاز دارد.
چگونه به حفظ آرامش خود در مواجهه با مشکلات کمک کنیم؟
جمع بندی
باید بگوییم که تغییر نحوهی زندگی و نوع نگاه به زندگی سخت اما شدنی است. نتیجهی تحقیقات طولانیمدت متخصصین نشان داده است که مهربانی میتواند زندگی افراد را متحول کند. مهربانی بر همهی احساسات بد و منفی غلبه کرده و نیرویی جدید را در شما زنده کند. مهربانی نوعی سبک زندگی است، که میتواند در تار و پود تمام لحظات زندگی شما تنیده شود. با مهربان بودن شما متوجه خواهید شد که همهی ما یک جزء از یک کل واحدیم. هر رفتاری که با دیگران و جهان خود داشته باشید، مستقیم بر خود شما نیز تاثیر میگذارد. پس سعی کنید مهربانی را در زندگی خود جاری سازید.