قدیمی ترین زبان جهان چیست؟ این سوالی است که حتی در عصر مدرن امروزی هم موضوعی گسترده و پیچیده است که به راحتی در تعریف نمیگنجد. ریشه زبان هنوز هم در میان زبانشناسان مورد بحث است. همچنین اختلاف نظرات زیادی درباره آن وجود دارد. برخی از نظریهها حاکی از آنند که قدیمی ترین زبان جهان حدود ۵۰ تا ۱۰۰ هزار سال پیش پدیدار شده و برخی دیگر هم معتقدند که قدمت آن بسیار بیشتر است. به همین ترتیب هم میتوان گفت از آنجایی که هیچ سوابق مکتوبی از این دوران وجود ندارد، برای درک اشکال اولیه ارتباطات باید به شواهد و استنباطهای غیرمستقیم تکیه کرد. رسانه هدهد در ادامه این مقاله با استناد بر گزارشات فعلی به معرفی قدیمی ترین زبان جهان پرداخته است. با ما همراه باشید.
قدیمی ترین زبان جهان
بسیاری از زبانشناسان در حال حاضر معتقدند که تمام زبانهای امروزی از زبانهای اجداد پیشین خود که به عنوان زبانهای ماقبل تاریخ شناخته میشوند، نشأت گرفتهاند. البته اصطلاح زبانهای ماقبل تاریخ ماهیتی فرضی دارند. به طور مثال، هند و اروپایی ریشه فرضی بیشتر زبانهای مدرن اروپایی است. با این حال، خانوادههای اصلی زبانها که ویژگیهای زبانی مشترک و شباهتهای موجود در واژگان و دستور زبان را نشان میدهند، شامل موارد زیر هستند:
- هند و اروپایی
- آفریقایی-آسیایی
- چینی-تبتی
با این حال، باید توجه داشته باشید که تعیین دقیق قدیمی ترین زبان جهان به دلیل کمبود اطلاعات و عدم دسترسی به منابع کافی مشکل است. بسیاری از زبانها همچنین با گذر زمان و دچار تغییر و تحولات زیادی شدهاند و به همین دلیل هم پیگیری ریشه اصلی آنها مشکل است. با این وجود، برخی از قدیمی ترین زبانهای جهان عبارتند از:
زبان سومری
زبان سومری جز یکی از قدیمی ترین زبانهای جهان است که در منطقه سومر در جنوب عراق استفاده میشد. این زبان به عنوان اولین زبان و قدیمی ترین زبان جهان در نظر گرفته میشود. همچنین خط آن نیز قدیمی ترین خط دنیا به شمار میرود که تا ۵ هزار سال قبل از میلاد مسیح مورد استفاده قرار گرفته است. این خطوط به صورت کتیبههای خشتی برای اسناد رسمی، اشعار، حسابداری و غیره به کار گرفته میشدند.
زبان پهلوی و عبری
زبان پهلوی یکی از قدیمی ترین زبان های جهان و منشأ زبان فارسی است. این زبان در دوران پادشاهی ساسانی در ایران مورد استفاده قرار گرفته است. زبان عبری نیز زبانی است که در دوران باستان در خاورمیانه به کار رفته است. در حال حاضر هم به عنوان زبان مقدس مردم یهودی در تورات و دیگر کتاب مقدس یهودیت استفاده میشود.
زبان اکدی و هیروگلیفی
اکدی زبانی است که در آشور، بابل و سومر استفاده میشده و به عنوان یکی از قدیمی ترین زبان های جهان شناخته میشود. زبان هیروگلیفی هم زبانی بود که در دوران باستان در مصر به کار میرفت. خط هیروگلیف برای نوشتن از نمادهای تصویری استفاده میکرد. همچنین اختراع سیستمهای نوشتاری ارتباطات انسانی را متحول کرد. جالب است بدانید که اولین سیستمهای نوشتاری این دو زبان نیز درست مانند زبان سومری به ۵ هزار سال قبل باز میگردد.
زبان سانسکریت
زبان سانسکریت که به عنوان یکی دیگر از قدیمی ترین زبان های جهان شناخته میشود نیز بیش از سه هزار سال قدمت دارد و ریشه زبان هندی است.
پرکاربردترین زبانهای جهان
البته باید اضافه کنیم که تمام این زبانها با گذشت زمان دچار تغییراتی در صدا، دستور و واژگان شدهاند. همین مسئله هم مطالعه تاریخ زبان را به یک فرآیند پویا تبدیل کرده است. به همین دلیل هم نظریههای حول این محور همچنان در حال تکامل و توسعه هستند. با این حال، زبانهایی که امروزه به عنوان پرکاربردترین زبانهای دنیا شناخته میشوند عبارتند از:
- انگلیسی: به عنوان زبان اصلی و رسمی در بسیاری از کشورها و سازمانهای بینالمللی مورد استفاده قرار میگیرد. زبان انگلیسی پرکاربردترین زبان حوزه تجارت، علم، فناوری و ارتباطات است.
- چینی (ماندارین): چین در حال حاضر بیش از یک میلیارد نفر جمعیت دارد و همین مسئله هم زبان چینی را به یکی از پرکاربردترین زبانهای جهان تبدیل کرده است. این زبان همچنین زبان رسمی کشورهای تایوان و سنگاپور است و به عنوان یکی از قدیمی ترین زبانهای جهان شناخته میشود.
- هندی: زبان هندی زبان رسمی کشور هند و یکی از زبانهای قومی نپال و مالدیو است. در حال حاضر بیش از 500 میلیون نفر در سراسر دنیا به زبان هندی صحبت میکنند و همین هم آن را به یکی از پرکاربردترین زبانهای جهان تبدیل کرده است.
- اسپانیایی: اسپانیایی زبان رسمی کشورهایی مانند اسپانیا، مکزیک، آرژانتین، کلمبیا و بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین است و بیش از ۴۵۰ میلیون نفر از آن استفاده میکنند.
- عربی: عربی زبان قرآن و زبان رسمی کشورهای عربی است و بیش از ۲۰۰ میلیون نفر در سراسر دنیا با استفاده از آن صحبت میکنند.
- روسی: زبان رسمی روسی در قزاقستان، بلاروس، قرقیزستان و تاجیکستان در میان جمعیتی بیش از ۱۴۰ میلیون نفر به کار برده میشود.
- فرانسوی: زبان فرانسوی هم که به عنوان یکی از پرکاربردترین زبانهای دنیا شناخته میشود در کشورهایی مانند فرانسه، کانادا، بلژیک، سوئیس و بسیاری از کشورهای آفریقای غربی مورد استفاده قرار میگیرد.
منبع: دلتا