امروزه، استفاده از بطری‌های آب آماده به یکی از عادت‌های رایج زندگی روزمره تبدیل شده است. بسیاری از افراد، به ویژه کسانی که زمان زیادی را در خودرو سپری می‌کنند، برای رفع تشنگی، بطری‌های پلاستیکی آب را همیشه همراه دارند. با وجود این راحتی، تحقیقات علمی جدید نشان می‌دهد که خطرات بطری پلاستیکی بسیار جدی‌تر از آن چیزی است که تصور می‌شود. قرار دادن بطری آب در محیط‌های گرم مانند خودرو می‌تواند منجر به آزاد شدن ترکیبات شیمیایی خطرناک شود. هدف این گزارش، بررسی مستند این خطرات ظروف پلاستیکی و ارائه راهکارهایی برای حفاظت از سلامت عمومی است.
تهدیدات شیمیایی ناشی از گرما
دمای بالا به‌طور مستقیم باعث افزایش ترکیبات شیمیایی از دیواره بطری به داخل آب می‌شود. این مواد، شامل عناصر و ترکیباتی هستند که اثرات منفی بر سلامت دارند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که خطرات بطری پلاستیکی در محیط‌های گرم، به دلیل آزاد شدن مواد مضری مانند BPA و آنتیموان، بسیار جدی است.
در نشریه بین‌المللی پژوهش‌های زیست‌محیطی و بهداشت عمومی، مطالعه‌ای منتشر شده که نشان می‌دهد دما عامل اصلی افزایش آزادسازی ترکیبات شیمیایی است.
- بیسفنول A (BPA): به عنوان یک اختلال‌گر غدد درون‌ریز شناخته می‌شود و با تقلید هورمون‌ها می‌تواند تعادل هورمونی بدن را بر هم زند.
- آنتیموان: در مقادیر بالا باعث مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ و اسهال می‌شود.
این نتایج نشان می‌دهد که خطرات ظروف پلاستیکی تنها به یک یا دو ماده محدود نیست، بلکه طیف وسیعی از ترکیبات شیمیایی می‌توانند وارد آب شوند.
رابطه دما و افزایش خطرات بطری پلاستیکی
هرچه دمای محیط بالاتر باشد، میزان مهاجرت ترکیبات بیشتر خواهد شد. برای مثال، در یک روز معمولی با دمای ۲۷ درجه، دمای داخلی خودرو می‌تواند ظرف نیم ساعت به بیش از ۴۳ درجه برسد. این افزایش دما، سطح BPA آزاد شده در آب را به‌طور چشمگیری بالا می‌برد. این شواهد نشان می‌دهد که خطرات بطری پلاستیکی حتی در شرایط گرمای متوسط هم وجود دارد.
میکروپلاستیک‌ها؛ تهدیدی پنهان
علاوه بر مواد شیمیایی، محققان وجود میکروپلاستیک‌ها را نیز در آب بطری شده تأیید کرده‌اند. این ذرات بسیار ریز در اثر تجزیه تدریجی پلاستیک ایجاد می‌شوند و می‌توانند وارد جریان خون و بافت‌های بدن شوند. تجمع آن‌ها باعث التهاب و اختلال در عملکرد سلول‌ها می‌شود. بنابراین، خطرات ظروف پلاستیکی تنها به سموم شیمیایی محدود نمی‌شود، بلکه شامل تهدیدات پنهانی همچون میکروپلاستیک‌ها نیز هست.
مسئله اصلی تنها نوشیدن یک بطری آب گرم‌شده در خودرو نیست. مشکل زمانی ایجاد می‌شود که این مصرف به صورت روزمره و طولانی‌مدت ادامه یابد. اثرات تجمعی مواد شیمیایی و میکروپلاستیک‌ها در بدن، به مرور می‌تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود. این نکته نشان می‌دهد که خطرات بطری پلاستیکی و خطرات ظروف پلاستیکی در طول زمان به‌طور تصاعدی افزایش پیدا می‌کند.
راهکارهای کاهش خطرات بطری پلاستیکی
برای کاهش اثرات و مقابله با این تهدیدات، توصیه‌های زیر می‌تواند کمک‌کننده باشد:
- پرهیز از نگهداری در خودرو: هرگز بطری پلاستیکی را در خودرو یا محیط گرم رها نکنید.
- انتخاب مکان‌های خنک: بطری‌ها را در سایه یا یخچال نگهداری کنید.
- استفاده از جایگزین‌های ایمن: بطری‌های استیل ضدزنگ یا شیشه بهترین انتخاب هستند و هیچ‌یک از خطرات بطری پلاستیکی را ندارند.
- بررسی برچسب‌ها: استفاده از بطری‌های BPA-Free توصیه می‌شود، هرچند که جایگزین‌های BPA هم می‌توانند ریسک داشته باشند.
- مدیریت موجودی: بطری‌ها را مدت طولانی در مکان‌های گرم مانند پارکینگ انبار نکنید.
نتیجه‌گیری
راحتی استفاده از بطری‌های آب آماده نباید ما را از پیامدهای جدی آن غافل کند. نگهداری بطری‌ها در شرایط گرم می‌تواند ترکیبات خطرناکی وارد آب کند و به مرور سلامتی مصرف‌کنندگان را تهدید نماید. اتخاذ راهکارهای ساده مانند استفاده از بطری‌های شیشه‌ای یا استیل و اجتناب از دمای بالا، می‌تواند تا حد زیادی خطرات ظروف پلاستیکی را کاهش دهد. توجه به این نکات، به‌ویژه در فصول گرم سال، برای حفاظت از سلامت خانواده ضروری است.
منبع: washingtonpost
