پهپادهای روسی برای نخستین بار از زمان آغاز جنگ اوکراین از سال ۲۰۲۲، وارد حریم هوایی لهستان شدند و با واکنش شدید ورشو و متحدان ناتو مواجه شدند. نخست‌وزیر لهستان، «دونالد توسک»، این اقدام را یک عمل متجاوزانه خواند و در پی این رخداد ماده ۴ پیمان ناتو فعال شد. جزئیات عملیات سرنگونی پهپادها، واکنش ترامپ و تهدید مستقیم امنیت اروپا را در ادامه بخوانید!
لهستان پس از سرنگونی پهپادهای روسی که روز چهارشنبه وارد حریم هوایی این کشور شده بودند، در حالت آماده‌باش کامل قرار گرفت. نخست‌وزیر این کشور، «دونالد توسک»، گفت که این حادثه نمونه‌ای بارز از نقض حریم هوایی لهستان توسط روسیه است. همچنین این رخداد نخستین مواجهه مستقیم با پهپادها و تجهیزات نظامی روسیه در حریم هوایی کشور از زمان آغاز حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ می‌باشد.
این اقدام لهستان و متحدانش در ناتو، که شامل سرنگونی پهپادهایی بود که تهدید مستقیم ایجاد می‌کردند، به عنوان «عمل تجاوز» از سوی ورشو توصیف شد. همچنین باعث شد تا مشورت‌های متحدان به شکل درخواست رسمی برای فعال‌سازی ماده ۴ پیمان ناتو انجام شود. ماده‌ای که به اعضای ناتو اجازه می‌دهد در صورت تهدید امنیتی، با یکدیگر مشورت کنند و پاسخ هماهنگ بدهند.
توسک در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «شب گذشته، حریم هوایی لهستان توسط تعداد زیادی پهپاد روسی نقض شد و آنهایی که تهدید مستقیمی ایجاد می‌کردند، سرنگون شدند.» او در پارلمان نیز گفت که طی شب، ۱۹ مورد نقض حریم هوایی رخ داده و بیشتر پهپادها از بلاروس وارد شده‌اند؛ سرنگونی سه پهپاد تأیید شده و احتمال سرنگونی پهپاد چهارم نیز وجود دارد.
هشدار دولت لهستان پس از نقض حریم هوایی توسط روسیه
معاون نخست‌وزیر و وزیر دفاع لهستان، «ووادیسلاو کوسینیاک-کامیش»، از فرماندهی هوایی ناتو و نیروی هوایی و فضایی سلطنتی هلند برای حمایت از عملیات مقابله با پهپادهای روسی که باعث نقض حریم هوایی لهستان شده بودند تشکر کرد.
نیروهای مسلح لهستان صبح چهارشنبه اعلام کردند که جست‌وجو برای یافتن محل‌های سقوط احتمالی پهپادها در جریان است. همچنین از مردم خواستند به هیچ شیء مشاهده‌شده نزدیک نشوند و آن را لمس یا جابه‌جا نکنند. زیرا ممکن است تهدیدزا و حاوی مواد خطرناک باشد.
مناطق پودلاسکیه، مازوویسکیه و لوبلین به‌عنوان مناطقی با بیشترین ریسک تعیین شدند. فرودگاه شوپن در ورشو نیز برای چند ساعت پروازها را به دلیل بسته شدن فضای هوایی به‌خاطر عملیات‌های نظامی تعلیق کرد.
واکنش‌های بین‌المللی به نقض حریم هوایی لهستان توسط روسیه
نخست‌وزیر لهستان، «دونالد توسک»، در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که دبیرکل ناتو، «مارک روت»، در جریان وضعیت لهستان قرار گرفته است. معاون نخست‌وزیر و وزیر دفاع، «کوزینیاک-کامیش»، نیز در شبکه ایکس گفت: «ما در تماس مستمر با فرماندهی ناتو هستیم.»
«ژنرال آلکسوس گرینکوویچ»، فرمانده ارشد نظامی ناتو از نیروی هوایی آمریکا، با این موضوع موافقت کرد. همچنین در بیانیه‌ای گفت ناتو نه تنها با لهستان، بلکه با دیگر متحدان نیز در تماس نزدیک است. سخنگوی ناتو اعلام کرد که این نخستین باری است که هواپیماهای ائتلاف با تهدیدات بالقوه در فضای هوایی متحدان مواجه شده‌اند. همچنین شورای آتلانتیک شمالی روز چهارشنبه جلسه‌ای برای بررسی واکنش ناتو به نقض حریم هوایی لهستان توسط روسیه برگزار خواهد کرد.
در مقابل، یک دیپلمات روس اعلام کرد که لهستان هیچ مدرکی ارائه نکرده که نشان دهد پهپادهای سرنگون‌شده منشاء روسی داشته‌اند. «آندری اورداش»، سرپرست سفارت روسیه در لهستان، گفت: «این اتهامات بی‌اساس است.»
به گفته گزارشگر CNN، وزیر خارجه آمریکا، «مارکو روبیو»، روز سه‌شنبه در جریان گزارش‌های مربوط به پهپادهای روسی در لهستان قرار گرفت، اما وزارت خارجه آمریکا بلافاصله به درخواست اظهار نظر پاسخ نداد.
هشدار آمریکا درباره نقض حریم هوایی لهستان توسط روسیه
در ایالات متحده، سناتور دموکرات «دیک دوربین» تأکید کرد که گزارش‌های مربوط به نقض مکرر حریم هوایی ناتو توسط پهپادهای روسی نشانه‌ای آشکار است که «ولادیمیر پوتین در حال آزمایش اراده ما برای حفاظت از لهستان و کشورهای بالتیک است.» او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «پس از کشتارهایی که پوتین همچنان در اوکراین انجام می‌دهد، این نفوذها نمی‌توانند نادیده گرفته شوند.»
در همین حال، روسیه بزرگ‌ترین حمله هوایی خود به اوکراین از آغاز جنگ را رقم زد. این کشور برای نخستین بار ساختمانی دولتی در مرکز کی‌یف را هدف قرار داد و به آتش کشید. اما همزمان با تشدید درگیری‌ها، رئیس‌جمهور آمریکا، «دونالد ترامپ»، همچنان تلاش می‌کند به جنگ اوکراین پایان دهد؛ موضوعی که به گفته کارشناسان، با سیاست‌های تهاجمی پوتین در تضاد است.
از سوی دیگر، «جو ویلسون»، نماینده جمهوری‌خواه و عضو ارشد کمیته امور خارجی، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «روسیه با پهپادها به متحد ناتو، لهستان، حمله کرده است. این اقدام یک عملیات جنگی محسوب می‌شود.» او از ترامپ خواست که با اعمال تحریم‌های سختگیرانه پاسخ دهد؛ تحریم‌هایی که می‌تواند به گفته وی، «ماشین جنگی روسیه را ورشکست کند.» ویلسون هشدار داد: «پوتین دیگر به باختن در اوکراین و بمباران مادران و کودکان راضی نیست. او اکنون به طور مستقیم عزم ما را در قلمرو ناتو آزمایش می‌کند.»
هشدار حداکثری لهستان پس از حمله پهپادهای روسی
نیروهای مسلح لهستان اعلام کردند که از شب سه‌شنبه تا بامداد چهارشنبه، در حالت آماده باش قرار گرفتند. این اقدام در واکنش به حملات هوایی گسترده روسیه علیه اهداف نظامی در اوکراین و همچنین نگرانی‌ها درباره نقض حریم هوایی لهستان انجام شد.
فرماندهی عملیاتی نیروهای مسلح لهستان در بیانیه‌ای که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد تأکید کرد: «هواپیماهای لهستانی و متحدان ناتو در حریم هوایی ما فعالیت می‌کنند. همچنین تمامی سیستم‌های دفاع هوایی زمینی و رادارهای شناسایی به بالاترین سطح هشدار رسیده‌اند.»
حمله موشک‌های گلاید به یک روستای اوکراینی
یک بمب گلاید روسی صبح سه‌شنبه به روستای یاروا در منطقه دونتسک در شرق اوکراین اصابت کرد. درست زمانی که مردم در فضای باز برای دریافت حقوق ماهانه خود صف کشیده بودند. به گفته سرویس اضطراری اوکراین، این انفجار دست‌کم ۲۴ نفر کشته و ۱۹ نفر زخمی برجای گذاشت.
این تازه‌ترین حمله روسیه به غیرنظامیان است؛ حمله‌ای که در ادامه جنگی رخ داد که بنا بر گزارش سازمان ملل متحد، تاکنون جان بیش از ۱۲ هزار غیرنظامی اوکراینی را گرفته است.
«ولودیمیر زلنسکی»، رئیس‌جمهور اوکراین، در پستی در تلگرام این حمله را «واقعاً بی‌رحمانه» خواند. همچنین بار دیگر از جامعه بین‌المللی خواست تا با اعمال تحریم‌های بیشتر، روسیه را به‌خاطر تهاجم نظامی و اقتصادی‌اش پاسخگو کنند. او نوشت: «جهان نباید ساکت بماند.»
زلنسکی همچنین روز چهارشنبه هشدار داد که پهپادهای روسی-ایرانی شاهد نه‌تنها بر فراز اوکراین، بلکه در قلمرو ناتو نیز ظاهر شده‌اند. به گفته او، این پهپادها در جریان حملات شبانه اخیر، مناطقی در لهستان را هدف قرار دادند. حملاتی که شامل پرتاب حدود ۴۱۵ پهپاد و بیش از ۴۰ موشک بود. او در پستی در ایکس تأکید کرد: «امروز گامی دیگر در تشدید تنش برداشته شد. زیرا پهپادهای روسی در فضای هوایی لهستان فعالیت کردند. این تنها یک حادثه نبود که بتوان آن را اتفاقی دانست.»
سرمایه‌گذاری میلیاردی کشورهای عضو ناتو برای پدافند هوایی و موشکی
نقض حریم هوایی لهستان توسط روسیه در روز چهارشنبه در حالی رخ داد که انتظار می‌رود لهستان طبق برنامه‌ای از اتحادیه اروپا، ۵۱.۳ میلیارد دلار آمریکا برای تقویت توان دفاعی خود دریافت کند. به گفته معاون نخست‌وزیر لهستان، این تصمیم روز سه‌شنبه اعلام شد. این اقدام در شرایطی صورت می‌گیرد که ورشو، با توجه به افزایش تهدیدات، بر تقویت نیروهای مسلح خود تأکید دارد.
تهاجم روسیه به اوکراین و تأکید رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، بر لزوم پذیرش مسئولیت بیشتر امنیتی از سوی اروپا، بروکسل را به تشکیل صندوق ۱۷۵.۶ میلیارد دلاری «اقدام امنیتی برای اروپا» (SAFE) واداشت. طبق این طرح، لهستان بزرگ‌ترین بهره‌بردار خواهد بود.
«کوسینیاک-کامیش»، معاون نخست‌وزیر لهستان، در شبکه X نوشت: «این وجوه برای پدافند هوایی و موشکی، سیستم‌های توپخانه، خرید مهمات، پهپادها و سیستم‌های ضد پهپاد هزینه خواهد شد. لهستان، بالاترین نسبت هزینه‌های دفاعی به تولید ناخالص داخلی در میان اعضای ناتو را دارد. همچنین این کشور قصد دارد در سال ۲۰۲۶ سهم ۴.۸ درصدی از اقتصاد خود را به دفاع اختصاص دهد.
از زمان اصابت موشک اوکراینی سرگردان به یک روستای جنوبی در لهستان در سال ۲۰۲۲ که دو کشته برجای گذاشت، ورشو نظارت بسیار دقیقی بر اشیای واردشونده به حریم هوایی خود اعمال کرده است. با این حال، هیچ گزارشی مبنی بر انهدام پهپادهای اخیر توسط سیستم‌های دفاعی لهستان یا متحدانش منتشر نشده است.
علاوه بر این، لهستان اعلام کرده که از نیمه‌شب پنج‌شنبه، مرز خود با بلاروس را به‌دلیل برگزاری تمرینات گسترده نظامی تحت رهبری روسیه در این کشور خواهد بست.
منبع: رویترز
