به گفته‌ی مقامات روسیه، سانحه هوایی ۲۳ آگوست از خود ۱۰ کشته بر جای گذاشته که یکی از آنها رهبر گروه واگنر بوده است.
زمانی که مقامات روسیه روز چهارشنبه اعلام کردند که «یوگنی پریگوژن»، رهبر گروه واگنر هنگام پرواز با جت شخصی خود کشته شده، سوالی که ذهن بسیاری از افراد را به خود مشغول کرد این بود که چرا شخصی که «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه، او را به عنوان خائن معرفی کرده زودتر از اینها کشته نشده بود. کارشناسان سیاسی و امنیتی در این باره می‌گویند اتفاقی که برای پریگوژین افتاده یک پیام مهم دارد و آن هم این است که اگر هر یک از چهره‌های مهم روسیه به صورت علنی پوتین را به چالش بکشد، قطعا از صفحه روزگار محو خواهد شد.
«سرگئی رادچنکو»، استاد دانشکده مطالعات بین‌الملل موسسه جان هاپکینز در این باره گفت: «این اتفاق الگوی کلی حکومت پوتین را نشان می‌دهد. پوتین احساس می‌کرد که با خیانت پریگوژین مار در آستین پرورش داده و به همین دلیل تصمیم گرفت او را از بازی حذف کند.»
پریگوژین ۶۲ ساله اخیرا به دلیل شورشی که در مسکو به پا کرد مورد انتقاد شدید ارتش روسیه قرار گرفته بود. البته شورش نافرجام او در ماه ژوئن به پایان رسید و او سرانجام به همراه تعدادی از نیروهای خود به بلاروس تبعید شد. با این وجود، بسیاری از کارشناسان همچنان معتقد بودند که پوتین هرگز قرار نیست این اتفاق را فراموش کند و او را نخواهد بخشید. ناپدید شدن پریگوژین و سقوط هواپیمای شخصی او در روز چهارشنبه در نهایت مهر تاییدی بر این مسئله بود و به نظر می‌رسد که از این به بعد باید منتظر اقدامات بعدی پوتین باشیم.
شرح حادثه
به گفته‌ی آژانس هوانوردی روسیه، پریگوژین روز چهارشنبه به همراه ۹ نفر از نیروهای خود در یک جت امبرائرا در حال حرکت از مسکو به سن پترزبورگ بود که در روستای کوژنکینو، در حدود ۳۵۰ کیلومتری شمال غرب مسکو سقوط کرد. به گفته‌ی برخی از شاهدان این حادثه، قبل از سقوط آنها صدای انفجار شنیده شده است. «ویتلای استپنوک» ۷۲ ساله به یکی از خبرنگاران گفته است که در نزدیکی محل حادثه صدای انفجاری مهیبی را شنیده و بعد از آن هم با دود سفید مواجه شده است. او دیده است که یکی از بال‌های هواپیمای پریگوژین قبل از سقوط جدا شده است. مرد دیگری که به دلایل امنیتی از گفتن اسم خود خودداری کرده گفته است که ساکنان اطراف محل حادثه صدای بلندی را شنیده‌اند که هیچ شباهتی به رعد و برق نداشته است.
مرگ رهبر گروه واگنر در نهایت به گفته‌ی بسیاری از افراد نتیجه شورش و کودتای او در ۲۳ و ۲۴ ژوئن بود که تا نزدیکی مسکو پیش رفت. پوتین بلافاصله پس از این اتفاق اقدام او را خیانت به کشور خواند و وعده داد که پریگوژین با مجازات سنگینی روبرو خواهد شد. البته باید اضافه کنیم که به گفته‌ی مقامات روس، پریگوژین درست پنج روز پس از این کودتا با میانجیگری بلاروس شخصا با پوتین در کرملین دیدار کرده است. همین باعث شده بود که بسیاری از افراد گمان کنند که پریگوژین حداقل برای مدتی از این مخمصه جان سالم به در خواهد برد.
با این حال، در آن زمان گزارشات متعددی مبنی بر پرواز یکی از هواپیماهای واگنر بین مینسک، سن پترزبورگ و مسکو وجود داشت. رفت و آمد پریگوژین به قدری آزادانه به نظر می‌رسید که او روز دوشنبه از خودش ویدئویی در رسانه‌های اجتماعی منتشر کرد که ظاهرا با یک تفنگ در آفریقا بوده است. نکته جالب اینجاست که پوتین در عین حال به دلیل حکم بازداشت دادگاه کیفری بین‌الملل نتوانست شخصا در نشست بریکس در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی شرکت کند. اما پریگوژین در مقابل، در ویدئو خود اعلام کرده بود که واگنر در تلاش است تا چهره روسیه را در تمام قاره‌ها بیشتر نشان دهد و به این افتخار می‌کرد.
مقامات روسی دو روز بعد اعلام کردند که پریگوژین به همراه یکی دیگر از فرماندهان ارشد واگنر به نام «دیمیتری اوتکین» و «والری چکالوف»، یکی از متحدان خود در یک سانحه هوایی جان خود را از دست داده‌اند. این بدان معناست که گروه واگنر در حال حاضر تعدادی از مهره‌های کلیدی خود را از دست داده است. البته باید اضافه کنیم که این حادثه توسط مقامات روسیه در دست بررسی است.
«پاتریک بوری»، کارشناس امنیتی دانشگاه باث در این باره اعلام کرد که بر اساس فیلم‌های منتشر شده از سقوط هواپیما، به نظر می‌رسد که یک عامل خارجی در کار بوده و این هواپیما یا با یک موشک اصابت کرده و یا انفجار داخلی بوده است. «سرگئی رادچنکو»، استاد دانشکده مطالعات بین‌الملل موسسه جان هاپکینز هم افزود: «پریگوژین، اوتکین و چکالوف با هم سفر می‌کردند چون فکر می‌کردند که از طرف کرملین در امان خواهند بود. اما به نظر می‌رسد که این حادثه چیزی بود که پوتین برای پریگوژین تدارک دیده بود تا در نهایت او را به سزای اعمالش برساند.»
جالب است بدانید که پریگوژین بعد از پایان شورش خود در مسکو به بلاروس تبعید شد و قرار بود که با مصونیت جانی و هیچگونه پیگرد قانونی به فعالیت خود ادامه دهد. نیروهای واگنر هم می‌توانستند یا به بلاروس بروند، یا با ارتش روسیه همکاری کنند و یا صرفا خود را بازنشسته کنند. البته باید اضافه کنیم که واگنر همچنان در بخش‌هایی از خاورمیانه و آفریقا از جمله سوریه، مالی و جمهوری آفریقا مرکزی حضور دارد. حضور آنها به قدری پررنگ بود که مقامات بلاروس ماه گذشته اعلام کردند که برخی از جنگجویان واگنر در این کشور در حال آموزش نیروهای ویژه این کشور در نزدیکی مرز لهستان هستند.
«مارینا میرون»، دانشجوی فوق دکترای مطالعات جنگ در کینگز کالج لندن در این باره گفت: «پوتین در واقع در این مدت تلاش کرده تا در عین زیر سوال بردن گستردگی شبکه پریگوژین از نیروهای واگنر افرادی را برای ارتش و سرویس‌ها امنیتی روسیه جذب کند. اما پریگوژین طرفداران زیادی دارد که نباید از آنها غافل شد.»
یکی از گروه‌های وابسته به واگنر روز چهارشنبه اعلام کرد که مرگ پریگوژین به دست «خائنان روسیه» صورت گرفته است. جالب است بدانید که در حال حاضر تعدادی از نیروهای وابسته به پریگوژین و واگنر در تلگرام ویدئوها و پست‌های تهدیدآمیزی منتشر کرده‌اند و وعده انتقام داده‌اند.
گفتنی است که طبق گزارشات موجود، «سرگئی سوروویکین»، فرمانده برجسته عملیات نظامی روسیه در اوکراین درست روز مرگ پریگوژین از سمت خود برکنار شد. او از زمان شورش نافرجام نیروهای واگنر دیگر در انظار عمومی دیده نشده بود و بسیاری گمان می‌کنند که علت این مسئله حمایت وی از شورش ماه ژوئن بوده است.
مرگ رهبر گروه واگنر برای روسیه چه معنایی خواهد داشت؟
جالب است بدانید که پوتین همزمان با انتشار خبر مرگ رهبر گروه واگنر در شهر کورسک در حال برگزاری مراسم یادبود سربازان از دست رفته‌ی جنگ جهانی دوم بود که با شنیدن این خبر، یک دقیقه سکوت کرد. او همچنین روز پنج‌شنبه مرگ پریگوژین را تسلیت گفت و خاطرنشان کرد که از دهه ۱۹۹۰ با او آشنا شده است.
البته میرون معتقد است که پوتین با این حال احتمالا جایگزینی را برای رهبری گروه واگنر زیر سر دارد. او افزود: «یکی از مزایای استقلال ارتش واگنر این است که مرگ و میرهای این گروه در آمار رسمی نشان داده نمی‌شود و جنگجویان این گروه می‌توانند به صورت گمنام به فعالیت خود ادامه دهند. به همین دلیل هم هست که می‌توان گفت این گروه قابلیت و توانایی زیادی دارد که برای روسیه بسیار حائز اهمیت خواهد بود.»
با این حال، هنوز مشخص نیست که مرگ رهبر گروه واگنر چگونه قرار است قدرت پوتین و ثبات دولت او را تحت تاثیر قرار دهد. به نظر می‌رسد که پوتین در حال حاضر با وجود تداوم درگیری نظامی در اوکراین مسائل زیادی را در برنامه خود دارد و این اتفاق در نهایت ممکن است شروع شکاف گسترده‌ای در قدرتش باشد.
یوگنی پریگوژین، رئیس گروه واگنر در یک حادثه هوایی کشته شد
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: سی‌بی‌سی
