جغرافیا، سیستم‌های سیاسی، تعداد جمعیت و توسعه اقتصادی به عنوان عوامل شیوع کووید۱۹ در سراسر جهان، چه تاثیری داشته‌اند؟
بررسی اجمالی عوامل شیوع کووید۱۹
تا زمان تهیه این مطلب تعداد مبتلایان به کرونا ویروس به ۱۱۷ میلیون و ۷۶ هزار و یک نفر و تعداد قربانیان آن نیز به ۲ میلیون و ۵۹۹ هزار و ۹۸۴ نفر رسیده است.
تقریباً یک سال است که دولت‌ها و جوامع در حال مبارزه با دشمنی نامرئی هستند. ساختار و آسیب پذیری این ویروس آن را جزو اولویت‌های سیاسی ملل قرار داده است.
این همه گیری همچنین باعث ایجاد اطلاعات ناشناخته‌ای از روایت‌ها و ضد روایت‌ها در مورد اینکه چه کشورهایی ذاتا برای مبارزه با ویروس کووید۱۹ مناسب ترند را نیز به وجود آورد.
در این مطلب ما درصدد بررسی وضعیت این بیماری در حدود ۱۰۰ کشور و مقایسه داده‌های آن‌ها تا ۹ ژانویه ۲۰۲۱ هستیم.
اندازه گیری کارایی
برای اندازه گیری عملکرد نسبی کشورها در نقاط مختلف، این تعاملی شش معیار کووید۱۹ را در ۹۸ کشور که داده‌های آن‌ها در دسترس بود ردیابی شده است.
این دوره مورد بررسی ۳۶ هفته است که به دنبال صدمین مورد تایید شده کووید۱۹ در هر کشور، با استفاده از داده های موجود در تاریخ ۹ ژانویه ۲۰۲۱ انجام شده است.
در این ارزیابی مبارزه با ویروس کووید۱۹ ، شاخص‌های زیر محاسبه شده است:
تعداد موارد بیماری
تعداد موارد مرگ و میر
موارد موارد بیماری در هر یک میلیون نفر
مرگ موارد مرگ و میر در هر یک میلیون نفر
تعداد موارد بیماری نسبت به تعداد آزمایش ها
تعداد آزمایشها در هر هزار نفر
سپس برای هر کشور در هر دوره میانگین رتبه‌ای در میان این شاخص‌ها محاسبه و برای تولید نمره از ۰ (بدترین عملکرد) به ۱۰۰ (بهترین عملکرد) در نظر گرفته شده است.
در مجموع، این شاخص‌ها نشان می‌دهد که کشورها در ۳۶ هفته پس از صدمین مورد تایید شده کووید۱۹، شیوع بیماری همه گیری را به خوبی مدیریت کرده‌اند.
مناطق
اگرچه شیوع ویروس کرونا از چین آغاز شد، اما به طور متوسط کشورهای آسیا-اقیانوسیه در مبارزه با ویروس کووید۱۹ موفق تر از بقیه کشورها بوده‌اند.
در عوض شیوع سریع کووید۱۹ در شریان‌های اصلی کشورهای اروپایی و آمریکا این کشورها را تحت فشار زیادی قرار داده است.
با این وجود اروپا پیش از موج دوم شیوع بیماری نسبت به آسیا و اقیانوسیه در وضعیت بهتری بود و به دستاوردهای مهمی نیز دست یافت.
در آن دوره، توقف مشاغل در سراسر قاره اروپا موجب شد این قاره بتواند با موفقیت موج اول بیماری را سرکوب کند اما با باز شدن مرزها و ورود مسافران از کشورهای همسایه بیماری دوباره در اروپا شایع شد.
در همین حال، گسترش این بیماری همه گیر در بسیاری از کشورهای قاره‌های آمریکا (شمال و جنوب) نیز تسریع شد و این منطقه را به بدترین قاره آسیب دیده در جهان تبدیل کرد.
حال آنکه بسیاری از کشورها در خاورمیانه و آفریقا با اقدامات پیشگیرانه قوی توانستند پیشرفت اولیه همه گیری را متوقف کنند.
نظام‌های سیاسی در مبارزه با ویروس کووید۱۹
اگرچه مهم ترین اقدامات کشورها در برابر کووید۱۹ تعطیلی مشاغل، بسته شدن مرزها و ماندن در خانه بوده اما هر دولتی برای متقاعد کردن مردم در اجرای این اقدامات روشی داشته که اغلب نشان دهنده ماهیت سیستم‌های سیاسی آن‌ها بوده است.
عملکرد دول مختلف نشان می‌دهد با وجود اختلافات اولیه، با گذشت زمان تمام دولت‌ها در مدیریت ویروس کووید۱۹ با هم هماهنگ شده‌اند.
کشورهایی که دارای مدل‌های اقتدارگرا هستند تقریبا هیچ مزیت طولانی مدتی در مهار ویروس کووید۱۹ نداشته‌اند. در واقع، علیرغم شروع دشوار و برخی استثناهای قابل توجه، از جمله ایالات متحده و انگلستان، دموکراسی‌ها موفقیت بیشتری نسبت به سایر اشکال دولت در مدیریت همه گیر در دوره بررسی شده داشتند.
در مقابل، بسیاری از دولت‌های ترکیبی، مانند اوکراین و بولیوی، به نظر می‌رسید که حداقل توانایی مقابله با این چالش را داشته‌اند.
میزان جمعیت
طبقه بندی کشورها بر اساس تعداد جمعیت آن‌ها بیشترین تفاوت را در مبارزه با ویروس کووید۱۹ نشان می‌دهد.
این موضوع حتی پس از در نظر گرفتن شاخص‌های سرانه برای ارزیابی عملکرد و احتمال سوگیری روش شناختی در برابر کشورهایی که به دلیل جمعیت بیشتر آلودگی بیشتری داشتند را به حداقل می‌رساند. واقعیت این است که مرزهای داخلی اغلب از مرزهای بین المللی بازتر و پرازدحام تر هستند و بر همین اساس احتمال شیوع ویروس در کشورهایی با جمعیت بیشتر، بالاتر است.
در آغاز همه گیری جهانی، تفاوت قابل ملاحظه‌ای در عملکرد کشورها از نظر تعداد جمعیت مشاهده نشد. با این حال، کمتر از یک ماه پس از ثبت صدمین مورد ابتلا به کووید۱۹، وضعیت کشورها با جمعیت زیاد، متوسط و کم به طور قابل توجهی فرق کرد، به طوری که كشورهایی با جمعیت کمتر از ۱۰ میلیون نفر در مقایسه با کشورهایی که جمعیت بیشتر از ۱۰ میلیون داشتند عملکرد بهتری را از خود نشان دادند.
تاثیر توسعه اقتصادی در مبارزه با کووید۱۹
شاید تعجب آور نباشد كه كشورهایی كه درآمد سرانه بالاتری دارند منابع بیشتری نیز برای مبارزه با کووید۱۹ داشتند و از زمان شیوع بیماری تا كنون به طور متوسط عملکرد بهتری نسبت به كشورهای در حال توسعه داشتند. شگفت آورتر اینکه بسیاری از کشورهای در حال توسعه توانستند با شیوع اولیه بیماری همه گیر کنار بیایند و اقتصادهای پیشرفته تا پایان سال ۲۰۲۰ درپی شیوع موج دوم بیماری برتری خود را از دست دادند.
در این میان، تولید واکسن در کشورهای پیشرفته موجب برترین جویی کشورهای توسعه یافته در مقابل کشورهای فقیر شد.
عملکرد کلی کشورها در مبارزه با ویروس کووید۱۹
در این نمودار عملکرد ۵ کشور آمریکا، کانادا، انگلستان، ایران و امارات نمایش داده شده است.
- اخبار روز کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
منبع: انستیتو لووی
