آتشسوزی جنگلی جاسپر، سریع و خشمگین بود. وقایع به سرعت رخ دادند. تخلیه اضطراری ۲۵ هزار نفر در اواخر دوشنبه شب و کمتر از ۴۸ ساعت بعد، آتشسوزی جنگلی در جنوب جاسپر به شهر رسید.
حالا بسیاری از مردم شهر جاسپر می‌پرسند: چگونه آتشسوزی جنگلی جاسپر اینقدر از کنترل خارج شد؟
پاسخ ساده‌ای نیست. کارشناسان می‌گویند شعله‌های این آتش سوزی مهیب توسط ترکیبی از گرمای شدید، خشکسالی و فراوانی مواد قابل اشتعال تشدید شده است.
ترکیب مرگبار گرما، خشکی و جریان باد
در هفته‌های منتهی به آتشسوزی جنگلی جاسپر، این شهر در میانه یک موج گرما بود. اکثر روزها دما به ۳۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسید. یکشنبه، ۲۱ ژوئیه یک روز قبل از تخلیه، به ۳۸ درجه سانتی‌گراد رسید. همچنین هوا به طور ویژه‌ای خشک بود.
طبق آمار محیط کانادا، در سه هفته اول ژوئیه کمتر از یک میلی‌متر باران در شهر جاسپر باریده بود. بارندگی طبیعی برای این ماه، بر اساس داده‌های ۱۹۹۱ تا ۲۰۲۰، حدود ۵۲ میلی‌متر است.
«مایک فلانگان»، استاد آتش‌سوزی‌های جنگلی در دانشگاه تامسون ریور، می‌گوید این نوع شرایط گرم و خشک به طور فزاینده‌ای در آلبرتا رایج‌تر خواهد شد.
بادهای شرق به غرب که در سراسر دنیا می‌وزند و به آن‌ها «رودباد» می‌گویند، تأثیر زیادی روی آب و هوای آلبرتا دارند. وقتی این بادها تغییر مسیر می‌دهند، توده‌های هوایی گرم و خشک ایجاد می‌شود. این توده‌ها باعث گرم و خشک شدن شهرها و مناطق اطرافشان می‌شود. «در نهایت این توده از بین می‌رود یا حرکت می‌کند و اغلب با یک جبهه سرد همراه است. جبهه‌های سرد شرایط بسیار خوبی برای آتشسوزی ایجاد می‌کنند.»
مقامات معتقدند آتشسوزی جنگلی جاسپر که از سمت جنوب شهر به مرکز این شهر سرایت کرده است احتمالا توسط رعد و برق ایجاد شده است.
سوسک‌های کاج کوهی مخرب در آلبرتا
آلبرتا در میانه خشکسالی قرار دارد. شرایطی که جنگل‌ها را خشک و آماده آتش کرده است. کارشناسان می‌گویند این شرایط نشان‌دهنده تغییر محیطی ناشی از تغییر اقلیم است. همچنین طبق گفته پارک کانادا، جنگل‌های آلبرتا در برابر گسترش آلودگی سوسک کاج کوهی آسیب‌پذیر شده است.
در برنامه مدیریت پارک ملی شهر جاسپر در سال ۲۰۱۷ آمده است: «تغییرات اقلیمی، در حال تشدید گسترش گونه‌های مهاجم و بیماری‌ها است. همچنین انتظار می‌رود اثرات آن در سال‌های آینده بدتر شود.»
این گزارش می‌گوید آلودگی سوسک کاج، درختان سالم را در جنگل‌های آلبرتا نابود کرده است. این درختان خشک و مرده تهدید آتشسوزی را تشدید می‌کنند. هزاران کیلومتر مربع از بریتیش کلمبیا و آلبرتا توسط آلودگی «سوسک پوست خوار مديترانه ای کاج» نابود شده است.
فلانگان می‌گوید پارک ملی شهر جاسپر اقداماتی مانند آتش‌سوزی‌های کنترل شده و حذف پوشش گیاهی خشک را برای کاهش این خطر انجام داده است. او افزود: جنگل‌های ما برای سوختن ساخته شده‌اند.
فلانگان معتقد است که آتش‌سوزی‌های کنترل شده، مثل یک ابزار باغبانی، می‌توانند به بهبود سلامت طبیعت کمک کنند. این آتش‌سوزی‌ها باعث میشوند که گیاهان خشک و مواد سوختنی دیگر از بین بروند. اینگونه احتمال آتش‌سوزی‌های بزرگ و خطرناک کمتر می‌شود. به عبارت دیگر، با انجام آتش‌سوزی‌های کنترل‌شده، داریم به طبیعت کمک می‌کنیم تا خودش را پاکسازی کند.
آتشسوزی جنگلی جاسپر خاموش شده است، اما همچنان در جاهای دیگر پارک ملی در حال سوختن است. از ۲۶ ژوئیه، این آتش حدود ۳۲,۰۰۰ هکتار را سوزانده است. همچنین آن را به بزرگترین آتشسوزی یک قرن پیشین پارک ملی جاسپر تبدیل کرده است.
چالش‌های شهر جاسپر در مقابل آتشسوزی
کارشناسان می‌گویند نحوه ساخت شهر جاسپر نیز به خطر آتشسوزی می‌افزاید. مصالح ساختمانی مدرن بسیار قابل اشتعال هستند.
وایلانت، نویسنده کتاب هوای آتشین، گفت:«محصولات نفتی زیادی در ساختمان‌های مدرن وجود دارد. در نتیجه هنگام مواجهه با شعله، این مواد می‌توانند منفجر شوند.»
یکی از راه‌هایی که شهر جاسپر در حال تلاش برای کاهش خطر آتشسوزی است، تمرین اصول آتشسوزی است. این تمرینات شامل توصیه‌هایی برای محافظت از خانه‌ها با پاک نگه داشتن حیاط از پوشش گیاهی مرده یا استفاده از مصالح ساختمانی کمتر قابل اشتعال است.
فلانگان هشدار می‌دهد که این اصول فقط در صورتی موثر هستند که توسط کل جامعه پذیرفته شوند. فلانگان گفت: «شما به اندازه ضعیف‌ترین حلقه خود قوی هستید. بنابراین امنیت در مقابل آتشسوزی باید در سراسر شهر جاسپر اجباری باشد.» «شما می‌توانید یک خانه داشته باشید که در مقابل آتشسوزی مقاوم شده است. اما درست در کنار آن خانه دیگری وجود دارد که در برابر آتشسوزی مقاوم نیست. وقتی باران ذرات آتشین فرو می‌آید، خانه کناری آتش می‌گیرد و سپس از ساختمانی به ساختمانی دیگر گسترش می‌یابد.»
حیوانات پارک ملی جاسپر، می‌دانند چگونه از آتشسوزی جنگلی فرار کنند
منبع: سی‌بی‌سی
