بیشتر گالریها و موزههای هنری به خاطر هنرها و سرقتهای بزرگ هنری که دارند مشهور شدهاند! مثلاً تابلوی هنری «گلهای آفتابگردان» اثر ون گوگ در گالری ملي لندن، يا تابلوی «شب پرستاره» به همراه ساعتهای نقرهای سالوادور دالی، «قوطيهای سوپخوری» اندی وارهول و «خودنگاره» فریدا کالو موزه هنرهای مدرن نیویورک را معروف كردهاند.
با این حال، موزه ایزابلا استوارت گاردنر در بوستون، به دلیل آثار هنریای كه يك زمان در آنجا بوده و اكنون نيست يا حداقل ديگر وجود ندارد، معروف شده است!
در هجدهم مارس 1990، موزه ایزابلا طعمه یکی از سرقتهای بزرگ هنری تاریخ شد. ۱۳ اثر هنری به ارزش بیش از نیم میلیارد دلار – از جمله سه تابلوی مهم رامبرانت و یکی از تابلوهای هنری ورمیر به اسم «در نیمههای شب» به سرقت رفت، در حالی که دو نگهبان در زیرزمین نشسته بودند!
روز يكشنبه نوزدهم ماه مه، اپیزود جدیدی از برنامه CNN “Wow It Really Happened” در P ET/PT پخش شد. این برنامه شامل مصاحبهای ديده نشده با یکی از نگهبانان موزه ایزابلا بود. «ریک آبث»، که تنها مصاحبه تلویزیونی خود را با CNN در سال 2013 انجام داد و در فوریه 2024 در سن 57 سالگی درگذشت.
این سرقت که یکی از سرقتهای بزرگ تاریخ به حساب میآید گنجینهای از حقایق شگفتانگیز و پیچ و تابهای غیر منتظره داستان است. در ادامه به بررسی مهمترين دلايلی ميپردازيم كه موزه ایزابلا و سرقتهای بزرگ آن را مهم كردهاند. دریا
زنی كه پشت ساختمان موزه ایزابلا بود
«ایزابلا استوارت گاردنر»، بنیانگذار اين موزه، شخصیتی جذاب داشت. گاردنر، دختر و بیوه احتمالی دو تاجر موفق بود. پدرش خيری نیکوکار و همسرش، هنرمند جمعآوریکننده آثار هنری بود. به همین دلیل موزه ایزابلا را برای نگهداری از اشيای گرانقدرخانه خود ساخته بود.
«استفان کورکجیان»، نویسنده کتاب “ارباب دزدان: «دزدان بوستون که سرقتهای بزرگ هنر جهان را انجام دادند. در مصاحبهای گفت: «وقتی ايزابلا موزه را در سال ۱۹۰۳ افتتاح کرد، دستور داد که بازديد از آن رايگان باشد. تا بتواند رضايت اهالی بوستون را به دست بياورد. موزه ایزابلا، در آن زمان، بزرگترین مجموعه هنری خصوصی در آمریکا بود.
گاردنر همچنین پیوندهایی با کمپین نوپای حقوق سیاسی زنان داشت. موزه ایزابلا عکسها و نامههای دوست او، «جولیا وارد هاو»، برگزار کننده دو انجمن حق رای در ایالاتمتحده، و یک نسخه چاپشده از اثل «اسمیت»، آهنگساز و دوست نزدیک رهبر انگلیسی سوملین پانخورست را به نمایش میگذارد.
گاردنر، اسمیت را از طریق دوست مشترکشان، «جان سینگر سارجنت» نقاش، ملاقات کرد. او پرتره گاردنر را كه با ابروهای بالا رفته و يقه كوتاه كشيده بود، به او هديه داد.
وقتي تابلوی معروف مونالیزا در سال 1911 به سرقت رفت، گاردنر به نگهبانان موزه ایزابلا گفت که اگر کسی را دیدند که قصد سرقت از موزه را دارد، فوری به سمتش شليك كنند.
اثری هنری كه فراموش شد
غارت تابوی موناليزا بیش از نیم میلیارد دلار تخمین زده میشود. با این حال، سارقان گرانترین اثر هنری موزه را فراموش كرده بودند. تابلوی«تجاوز به اروپا» اثر تیتیان، که گاردنر آن را در سال 1896 از یک گالری هنری لندن خرید و در زمان خودش، گرانترين اثر هنری محسوب میشد.
چرا دست به سرقتهای بزرگ هنری تاريخ موزه ایزابلا زدند و گرانترين اثر هنری را جا گذاشتند؟!
خب اندازه و ابعاد آثار هنری نقش مهمی در اين خصوص دارد. بزرگترین اثر هنری دزديده شده از موزه ایزابلا، «مسیح در طوفان دریای گالیله» اثر رامبراند بود. که تنها به دليل اينكه منظره دريا را به تصوير كشيده، خيلی معروف شده و ابعاد آن تقریباً 5×4 فوت بود. تابلوی بزرگ ديگر، اثر هنری «تجاوز به اروپا» با ابعاد تقريبی 6×7.
شهرت ناپلئون
حوالی سال 2005، تحقیقات در مورد آثار هنری دزدیده شده در یکی از سرقتهای بزرگ هنری به جزیره فرانسوی کورس در دریای مدیترانه هم رسيد. دو فرانسوی که ادعا میکردند با اوباش کورسی ارتباط دارند، كوشيدند تا دو تابلوی رامبراند و ورمیر موزه ایزابلا را بفروشند. «باب ویتمن»، مامور ویژه سابق افبیآی، در قالب خريدار به آن دو نزديك شد و نهايتاً آنها را در نيس دستگير كرد. اما اين دو آثار هنری به يغما رفتند و پيدا نشدند.
چرا به گفته رندی كای، خبرنگار سيانان، گنگسترهای كورسی، دوست داشتند از موزه ایزابلا بوستون دزدی كنند و یکی از سرقتهای بزرگ هنری را رقم بزنند؟ پاسخ اين سؤال را در عقاب برنزي نهفته كه بالاي پرچم ناپلئون تزئين شده و در جريان سرقتها به يغما رفته باید جست.
کای گفت: «این یک انتخاب عجیب برای دزدها بود که مجسمه عقاب را بدزدند. اما معلوم شد که کورسیکا اساساً وطن ناپلئون است. امپراتور فرانسه در سال 1769 در این جزیره متولد شد. اکنون یک موزه ملی در خانه خانوادگی سابق او وجود دارد.
يك مظنون
۱۸ مارس ۱۹۹۰ اولین باری نبود که رامبران از موزه ایزابلا دزدیده شد. در سال ۱۹۷۵، «مایلز کانر»، دزد حرفهای و هنرمند، وارد موزه هنرهای زیبای بوستون شد و با یک رامبران که در جیب کت بسیار بزرگش پنهان شدهبود، بیرون آمد. او اولین مظنون افبیآی در پرونده گاردنر بود. با این حال دیوارهای زندان فدرال – جایی که او به اتهام مواد مخدر زندانی شدهبود – او را به حقايقی ديگر رساند. كانر موسيقيدان بود و در زندان با الدوتولی آشنا شد که با ستارگانی از جمله فرانک سیناترا و لیزا مینلی کار میکرد.
یک دزد نامرئی موزه ایزابلا؟
یکی از آثار هنری دزدیده شده در یکی از سرقتهای بزرگ هنری، تابلوی معروف «در تورتونی» اثر ادوارد مانه بود. كه از اتاق آبی موزه ایزابلا در طبقه اول دزديده شد. این نقاشی به دو دلیل برجسته شده. اولی قاب آن است. دزدها تقریباً تمام قابهای دورتادور تابلو را برش زده بودند.
هوران گفت: «حتی تصور برخی از نقاشيهای به جا مانده از تابلو هم وحشتناك بود انگار گلوی آدم را بريده بودند!»
دزدی تابلویی در تورتنی به خاطر محل دزدياش اينچنين معروف شده. در واقع از روی صندلی يك بالارتبه امنيتی در طبقه پايين! همهچيز حرفهای و حسابشده بود.
بازرس ویتمن گفت: «بازرسان ما در افبیآی متوجه شدند که حدود 89 درصد از سرقتهای موزهای، كار آدمهای خودی و داخل سازمانی است. اينطوری به راحتی دزديده شدهاند.»
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: سیانان