افزایش قیمت طلا در بازار جهانی به رکوردی تاریخی رسیده است. درنتیجه بسیاری از بانک‌های مرکزی در سراسر جهان برای ذخیره کردن این فلز گران‌بها در حال رقابت هستند. در این میان، یک واقعیت عجیب و متناقض توجه کارشناسان را جلب کرده است: کانادا، که هر ساله میلیاردها دلار طلا استخراج می‌کند و چهارمین تولیدکننده بزرگ این فلز در جهان است، هیچ طلایی در ذخایر رسمی خود ندارد.
در واقع، این کشور تنها عضو گروه هفت «G7» با خزانه خالی از طلاست. «وزارت دارایی کانادا» می‌گوید که نیازی به نگهداری طلا نیست، زیرا اهداف مالی کشور از طریق دارایی‌های ارزی خارجی بهتر تامین می‌شود.
اما با توجه به افزایش قیمت طلا در بازار جهانی و سیاست بانک‌های مرکزی دیگر کشورها برای انباشت آن، این پرسش مطرح می‌شود که آیا کاهش ذخایر طلای کانادا یک استراتژی هوشمندانه بوده یا اشتباهی تاریخی که می‌تواند در آینده برای اقتصاد این کشور گران تمام شود؟
وزارت دارایی کانادا؛ نیازی به ذخیره طلا وجود ندارد
پاسخ «وزارت دارایی کانادا» به این پرسش، صریح و روشن است. نیازی به نگهداری طلا وجود ندارد. این وزارتخانه توضیح می‌دهد که هدف اصلی از داشتن ذخایر طلا در کانادا، کمک به ثبات و محافظت از ارزش دلار این کشور در بازارهای جهانی است. هدفی که به گفته آن‌ها، بدون داشتن حتی یک اونس طلا هم محقق شده است.
برای مثال، با وجود اینکه قیمت طلا در بازار جهانی این هفته به بیش از ۴۲۰۰ دلار آمریکا برای هر اونس رسیده، موضع دولت تغییری نکرده است. وزارت دارایی در گفتگو با رسانه «BNN Bloomberg» تشریح کرد که اگر دولت نیاز به جلوگیری از کاهش ارزش دلار پیدا کند، به جای استفاده از طلا، از ذخایر ارزی خارجی خود (عمدتاً دلار آمریکا) برای خرید دلار کانادا در بازار استفاده خواهد کرد. البته لازم به ذکر است که کانادا از سال ۱۹۹۸ تاکنون چنین مداخله‌ای در بازارهای ارز نداشته است.
همچنین، یک سخنگوی وزارت دارایی درباره ذخایر طلای کانادا گفت: «ما معتقدیم که نگهداری دارایی‌های ارزی باکیفیت و سودآور، راهی مناسب‌تر از طلا برای رسیدن به این اهداف است». این سیاست با فروش آخرین ذخایر طلای کانادا در سال ۲۰۱۶ به اوج خود رسید. به این ترتیب، روندی که از دهه ۱۹۶۰ آغاز شده بود، برای همیشه پایان یافت؛ دورانی که کانادا ۱۰۲۳ تن طلا در خزانه خود داشت.
فروش ذخایر طلای کانادا
از دیدگاه برخی کارشناسان، تصمیم کانادا برای خالی کردن خزانه‌اش از طلا، یک اشتباه استراتژیک بزرگ بوده است. «بارت ملک»، مدیر استراتژی کالا در «TD Securities»، می‌گوید: ارزش همان ۱۰۲۳ تن طلایی که کانادا زمانی در اختیار داشت، امروز به حدود ۱۸۰ میلیارد دلار آمریکا می‌رسید. او با صراحت می‌گوید: «شاید خالی کرد ذخایر طلای کانادا یک اشتباه بود.»
از سوی دیگر، «بارت ملک» توضیح می‌دهد که در دهه‌های گذشته، زمانی که دلار باثبات و قیمت طلا پایین بود، تصمیم کانادا برای فروش ذخایرش منطقی به نظر می‌رسید. اما شرایط امروز کاملاً متفاوت است و زمان آن رسیده که کشور در سبد دارایی‌های خود تنوع ایجاد کند.
در حال حاضر، کل ذخایر رسمی کانادا به ارزش ۱۲۷ میلیارد دلار آمریکا، تنها به شکل ارزهای کاغذی نگهداری می‌شود. همچنین بیش از نیمی از آن هم دلار آمریکاست.
«بارت ملک»، وابستگی شدید کانادا به دلار آمریکا را یک نقطه‌ضعف جدی می‌داند. همچنین تأکید می‌کند که این کشور باید بار دیگر بخشی از ذخایر خود را به طلا اختصاص دهد. او طلا را «پوشش طبیعی ریسک» توصیف کرده و می‌گوید: «طلا یک دارایی واقعی است.»
علاوه بر این، به باور کارشناسان، نگهداری طلا می‌تواند از ارزش ذخایر ملی در برابر خطراتی مانند تورم، کاهش ارزش پول و نوسانات بازار اوراق قرضه محافظت کرده و ثبات بیشتری ایجاد کند.
چرا بانک‌های مرکزی ذخایر طلای خود را افزایش می‌دهند؟
«بارت ملک» معتقد است که دنیا در میانه یک «تغییر ساختاری» بزرگ قرار دارد. بانک‌های مرکزی و سرمایه‌گذاران در حال بازنگری در سلطه دلار آمریکا هستند. «شورای جهانی طلا» هم تأیید می‌کند که همین تغییر، علت اصلی هجوم بانک‌های مرکزی برای خرید طلا است.
آمارها هم این روند را تأیید می‌کنند. بر اساس نظرسنجی جدید این شورا، بانک‌های مرکزی در سه سال گذشته سالانه بیش از ۱۰۰۰ تن طلا خریده‌اند که سرعت آن نسبت به دهه قبل دو برابر شده است. عملکرد طلا در بحران‌ها و توانایی آن در حفظ ارزش، همچنان از مهم‌ترین دلایل این خریدها هستند.
این بی‌اعتمادی به دلار در آمارها هم مشهود است. ۷۳ درصد بانک‌های مرکزی پیش‌بینی می‌کنند که سهم دلار از ذخایر جهانی در پنج سال آینده کاهش پیدا کند.
همزمان، ۴۳ درصد از آن‌ها قصد دارند که ذخایر طلای خود را افزایش دهند و هیچ‌کدام هم قصد فروش ندارند. این در حالی است که کانادا برخلاف روند جهانی که توسط کشورهایی مثل چین، هند و لهستان هدایت می‌شود، سیاست متفاوتی را در پیش گرفته است.
کانادا چهارمین تولیدکننده طلا با خزانه‌ای کاملاً خالی
کاهش ذخایر طلای کانادا، صدای فعالان «صنعت معدن کانادا» را هم درآورده است. گزارش «انجمن معادن کانادا» نشان می‌دهد که تولید طلای کشور در دهه اخیر با رشدی ۳۱ درصدی همراه بوده که حاصل قیمت‌های بالا و راه‌اندازی معادن جدید است. با این حال، کانادا حتی ذره‌ای از این طلای استخراج شده از خاک خود را در خزانه‌اش نگه نمی‌دارد.
«پیر گراتون»، رئیس «انجمن معادن کانادا»، این سیاست را یک فرصت‌سوزی بزرگ می‌داند. او با اشاره به ارزش فعلی طلا می‌گوید: «بسیار مایه تاسف است که کانادا بخشی از طلای تولیدی خود را نگه نداشت. اگر این کار را کرده بودیم، امروز از نظر مالی در موقعیت بسیار بهتری قرار داشتیم. اما متاسفانه این تصمیم گرفته نشد.»
او همچنین یادآور می‌شود که طلا همواره نقش سپری مطمئن در برابر بی‌ثباتی‌های اقتصادی را ایفا کرده است. «گراتون» با انتقاد از سیاست فعلی می‌گوید: «ما در دوران عدم اطمینان زندگی می‌کنیم. اما به نظر می‌رسد که کانادا هنوز این واقعیت را جدی نگرفته است.»
در نهایت، «گراتون» معتقد است که کنار گذاشتن طلا و تکیه کامل بر ارزهای کاغذی، به معنای محروم کردن آگاهانه کشور از یکی از مهم‌ترین ابزارها برای حفظ ثبات مالی در برابر بحران‌های احتمالی آینده است.
منبع: سی‌تی‌وی
