نرخ باروری کلی کانادا در سال گذشته دوباره کاهش یافت. این رقم به پایینترین سطح تاریخی یعنی ۱.۲۵ فرزند به ازای هر زن رسید. دادههای جدید منتشرشده در روز چهارشنبه از ادارهی آمار کانادا نشان میدهد که نرخ زاد و ولد نسبت به سال ۲۰۲۳، ۱.۶ درصد کاهش یافته است. این اولین سالی است که نرخ باروری در کانادا به زیر ۱.۳ فرزند به ازای هر زن رسیده است.
این آژانس خاطرنشان میکند که کشورهای با نرخ باروری زیر این آستانه، از جمله کانادا، سوئیس، لوکزامبورگ، فنلاند، ایتالیا، ژاپن، سنگاپور و کره جنوبی، اکنون در دسته «باروری فوقالعاده پایین» قرار دارند.
کاهش نرخ باروری در کانادا
نرخ باروری در کانادا دههها است که در حال کاهش است. طبق گزارشات اخیر این رقم از اوج نزدیک به چهار فرزند به ازای هر زن در اواخر دهه ۱۹۵۰ به شدت افت کرده است. گزارش سال ۲۰۲۴ ادارهی آمار کانادا نشان میدهد که برخی از شدیدترین کاهشها در دورهی «کاهش زاد و ولد» بین سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۵ رخ داد. زمانی که دسترسی به روشهای پیشگیری پزشکی و سقط جنین در سراسر کشور افزایش یافت.
دورههای تاثیرگذار دیگر شامل دورهی رکود بزرگ و جنگ جهانی دوم است. در این دورهها به ترتیب باعث کاهش نرخ زاد و ولد در کانادا و سپس افزایش آن شد. همچنین، در ابتدای همهگیری کووید-۱۹، نرخ باروری در کانادا بهطور موقت افزایش یافت. اما پس از آن روند کاهشی چند سالهی خود را از سر گرفت. در سال ۱۹۷۲، نرخ باروری کانادا به زیر سطح ۲.۱ فرزند به ازای هر زن- که به عنوان «باروری جایگزین» شناخته میشود و حداقل نرخ لازم برای حفظ جمعیت پایدار تنها از طریق زادوولد است سقوط کرد.
عوامل تاثیرگذار در کاهش زاد و ولد در کانادا
جمعیتشناس اجتماعی «کیت چوی» از دانشگاه وسترن در مصاحبهای با CTV News در سال گذشته، اشاره کرد که اقتصادِ رقابتیتر باعث شده مردان و زنان هر دو تحصیل خود را در اولویت قرار دهند. درنتیجه پدر و مادر شدن را تا زمانی که شرایط زندگی پایدارتری داشته باشند به تاخیر بیندازند.
او گفت: «اغلب افراد و زوجهای جوان ممکن است بخواهند باروری خود را به بعد از زمانی که پیشپرداخت خانهای دارند یا محل مناسب و امنی برای بزرگ کردن فرزندانشان پیدا کردهاند، موکول کنند.» او افزود: «تغییر هنجاری به کاهش زاد و ولد در کانادا وجود دارد. همچنین بسیاری از موانع اقتصادی نیز باعث شدهاند که والدین شدن به تاخیر بیفتد یا حتی کنار گذاشته شود.»
میانگین سنی فرزندآوری در میان مادران کانادایی طی دهههای گذشته بهطور پیوسته افزایش یافته است. درنتیجه بر اساس تحقیقات سال ۲۰۲۴ به بالاترین حد خود، یعنی ۳۱.۸ سال رسیده است. این رقم حدود ۱۹ درصد بیشتر از میانگین ۲۶.۷ سال در سال ۱۹۷۶ است.
کاهش نرخ باروری در سطح جهانی
کاهش نرخ باروری بخش وسیعی از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده است. کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعهی اقتصادی (OECD) به طور متوسط شاهد نصف شدن نرخ باروری خود در شش دهه گذشته بودهاند. یعنی از ۳.۳ فرزند به ازای هر زن در سال ۱۹۶۰ به ۱.۵ در حال حاضر.
گزارش سال ۲۰۲۴ این سازمان هشدار میدهد که این کاهش «چهرهی جوامع، محلهها و خانوادهها را تغییر خواهد داد.» همچنین میتواند «تاثیر قابل توجهی بر رشد اقتصادی و رفاه» داشته باشد.
دادههای یک نظرسنجی سازمان ملل که در ژوئن منتشر شد نشان میدهد «محدودیتهای مالی» رایجترین دلیل برای داشتن فرزند کمتر از تعداد فرزندِ برنامهریزی شده است، و پس از آن محدودیتهای شغلی، مسکن و مراقبت از کودک و همچنین موانع مرتبط با سلامت و خدمات بهداشتی قرار دارند.
گزارش نظرسنجی میگوید: «در تمام کشورهایی که بررسی شد، بخش قابل توجهی از افراد مجبور به بازنگری در اندازهی خانوادهی مورد نظر خود شدند.» و نتیجه میگیرد: «در هر جایی که نگاه میکنیم، مردم در تحقق آزادانهی آرزوهای فرزندآوری خود با مشکل مواجه هستند.»
گزارش OECD اشاره میکند که تحت تأثیر تغییرات اقلیمی، پیامدهای جهانی یک پاندمی و ناپایداری اقتصادی فزاینده، ورود به مرحلهی والد شدن برای بسیاری از افراد «پیچیدهتر» شده است.
چگونه این روند میتواند معکوس شود
این سازمان تأکید میکند که رفع عوامل ایجادکنندهی عدم اطمینان، کلید معکوس کردن روند کاهش نرخ باروری است. در گزارش آمده است که سیاستگذاریهایی نظیر مرخصی والدین و فراهم کردن مراقبت مقرونبهصرفه از کودکان میتواند شرایطی فراهم کند تا والدین بتوانند همزمان شغل خود را حفظ کرده و خانوادهی خود را گسترش دهند.
«استفانو اسکارپتا»، مدیر یکی از بخشهای OECD، در بیانیهای تصریح کرد: «تسهیل تصمیمگیری در زمینهی فرزندآوری نیازمند حمایت جامع و قابل اعتماد از خانوادههاست. این حمایت شامل مسکن مقرونبهصرفه، سیاستهای خانوادگی که تعادل میان کار و زندگی را تقویت میکند و هماهنگی با سایر سیاستهای عمومی است که دسترسی به مشاغل باکیفیت و پیشرفت شغلی زنان را ارتقا میدهد.»
منبع: سیتیوی