دولت فدرال کانادا در حال بررسی قرار دادن کارتل‌های مواد مخدر مکزیکی در فهرست گروه‌های تروریستی است. این تصمیم در حالی گرفته شده است که رئیس‌جمهور آمریکا، «دونالد ترامپ»، تهدید کرده تعرفه‌های سنگینی بر واردات از کانادا و مکزیک وضع خواهد کرد. علت اصلی این تهدید، نگرانی ترامپ از افزایش ورود فنتانیل و سایر مواد مخدر به ایالات متحده است.
در حالی که میزان فنتانیل کشف‌شده در مرز کانادا-آمریکا در مقایسه با مرز جنوبی ایالات متحده ناچیز است، اتاوا برای جلوگیری از تنش‌های تجاری، تغییراتی در سیاست‌های امنیتی مرزی خود ایجاد کرده است.
یکی از این تغییرات، قرار دادن کارتل‌های مکزیکی در فهرست سازمان‌های تروریستی طبق قانون کیفری کانادا است. اما آیا این اقدام می‌تواند تغییری در روند قاچاق مواد مخدر و فعالیت‌های مجرمانه ایجاد کند؟
هدف کانادا؛ سینالوآ و نسل جدید جالیسکو
«دیوید مک‌گینتی»، وزیر امنیت عمومی کانادا، هنوز نامی از کارتل‌هایی که قرار است به‌عنوان گروه‌های تروریستی معرفی شوند، اعلام نکرده است. با این حال، کارشناسان دو گروه اصلی را به‌عنوان مظنونان احتمالی معرفی کرده‌اند: کارتل‌های مواد مخدر سینالوآ و کارتل‌های مواد مخدر نسل جدید جالیسکو (CJNG)
به گفته «کلوین کرستی»، از مقامات سابق پلیس سواره نظام سلطنتی کانادا (RCMP)، این دو کارتل در سطح بالای جرایم سازمان‌یافته فرا ملی فعالیت دارند و ارتباطات گسترده‌ای در کانادا دارند.
از سوی دیگر، دولت ایالات متحده نیز در ژانویه گذشته، با امضای یک فرمان اجرایی، این کارتل‌های مواد مخدر را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داده است. کارشناسان بر این باورند که اقدام کانادا در این راستا تا حدی تحت تأثیر سیاست‌های واشنگتن قرار دارد.
به گفته «واندا فلباب براون»، کارشناس جرایم سازمان‌یافته و عضو ارشد موسسه بروکینگز، «پس از اقدام آمریکا، قرار دادن کارتل‌های مواد مخدر در فهرست تروریستی کانادا اقدامی طبیعی به نظر می‌رسد.»
دخالت کارتل‌ها در تولید و توزیع مواد مخدر در کانادا
در گذشته، کارتل‌های مواد مخدر مکزیکی عمدتاً بر قاچاق فنتانیل و مت‌آمفتامین به کانادا تمرکز داشتند. اما اکنون شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد آنها در تولید این مواد نیز نقش دارند.
«مایک دوهِم»، کمیسر RCMP، در مصاحبه‌ای با شبکه CBC اعلام کرد که کارتل‌های مواد مخدر مکزیکی علاوه بر قاچاق، در تولید فنتانیل نیز نقش دارند. او اشاره کرد که مواد اولیه مورد نیاز برای تولید این ماده مخدر به کانادا وارد شده و در داخل کشور پردازش می‌شود.
گزارش سرویس اطلاعات جرایم سازمان‌یافته کانادا (CISC) نیز نشان می‌دهد که این کارتل‌های مواد مخدر به‌طور فزاینده‌ای در پول‌شویی و تأمین مالی شبکه‌های غیرقانونی نقش دارند.
سایر گروه‌های جنایی فعال در بازار مواد مخدر
کارشناسان، از جمله «فلباب براون»، معتقدند که سوال اصلی این است که آیا دولت به اضافه کردن سایر گروه‌های جنایی به فهرست تروریستی نیز فکر خواهد کرد یا خیر.
«کلوین کرستی» تأکید می‌کند که در کنار کارتل‌های مکزیکی، گروه‌های تبهکار چینی و ایرانی نیز در واردات و توزیع فنتانیل در کانادا نقش مهمی ایفا می‌کنند. او توضیح می‌دهد که این گروه‌ها در سطوح استراتژیک و عملیاتی با کارتل‌های مواد مخدر مکزیکی همکاری دارند. همچنین شبکه‌ای گسترده از مجرمان و پیمانکاران فرعی را مدیریت می‌کنند.
گزارش سرویس اطلاعات جرایم سازمان‌یافته کانادا (CISC) نشان می‌دهد که باندهای موتورسوار به‌طور گسترده در توزیع فنتانیل و سایر مواد مخدر در کانادا نقش دارند.
پیامدهای قرار دادن کارتل‌های مواد مخدر در فهرست گروه‌های تروریستی
«مک‌گینتی» روز سه‌شنبه اعلام کرد که قرار دادن کارتل‌های مواد مخدر در فهرست سازمان‌های تروریستی به نیروهای مجری قانون اختیارات بیشتری برای تحقیق در مورد این گروه‌ها خواهد داد. او در گفت‌وگو با خبرنگاران در شهر مرزی امرسون در مانیتوبا گفت: «این تصمیم به نیروهای امنیتی ما اجازه می‌دهد تا پول‌های غیرقانونی را ردیابی کرده، دارایی‌ها را شناسایی کنند و فعالیت‌های کارتل‌ها را مختل نمایند.»
از سوی دیگر، این اقدام می‌تواند موجب تغییر نقش سرویس اطلاعات امنیتی کانادا (CSIS) در مبارزه با جرایم سازمان‌یافته شود. در حال حاضر، برخورد با کارتل‌های مواد مخدر عمدتاً در حوزه مسئولیت نیروهای پلیس فدرال و محلی است. اما با قرار گرفتن این گروه‌ها در فهرست تروریستی، CSIS نیز به‌طور رسمی وارد این حوزه خواهد شد.
با این حال، برخی تحلیلگران نسبت به تأثیر عملی این تصمیم تردید دارند. «دیویس» تأکید می‌کند که این اقدام تا حد زیادی تحت فشار ایالات متحده انجام شده است و مشخص نیست که دولت کانادا تا چه حد از اختیارات ضدتروریسم برای مبارزه با کارتل‌ها استفاده خواهد کرد.
جنگ کانادا با کارتل‌های مواد مخدر؛ چالش‌ها و چشم‌اندازها
دولت کانادا در راستای توافق با ایالات متحده، در حال بررسی قرار دادن کارتل‌های مکزیکی در فهرست گروه‌های تروریستی است.
این اقدام می‌تواند اختیارات بیشتری به نیروهای امنیتی برای مقابله با جرایم سازمان‌یافته بدهد. اما کارشناسان هشدار می‌دهند که سایر شبکه‌های مجرمانه مانند گروه‌های چینی، ایرانی و باندهای موتورسوار نیز در این حوزه نقش دارند. در نهایت، موفقیت این سیاست بستگی به اجرای عملی آن و میزان جدیت دولت در مقابله با جرایم فراملی خواهد داشت.
چالش‌های اقتصادی کلگری در پی تهدید تعرفه‌های آمریکا
منبع: سی‌بی‌سی
