استان «آلبرتا» در آستانه اتخاذ تصمیمی تاریخی است که میتواند معادلات نظام سلامت کانادا را بهکلی دگرگون کند. بر اساس طرح پیشنهادی خانم «دنیل اسمیت»، نخستوزیر این استان، قرار است برای نخستین بار مجوزی صادر شود که به پزشکان اجازه میدهد همزمان در هر دو سیستم دولتی و خصوصی فعالیت کنند. طرحی که از آن به عنوان «طرح طبابت ترکیبی» یاد میشود.
این رویکرد بیسابقه در سیاستگذاریهای بهداشتی، موجی از واکنشهای متفاوت را در میان کارشناسان و اتحادیهها برانگیخته است. همچنین نگرانیهایی جدی درباره رعایت عدالت در دسترسی به خدمات درمانی ایجاد کرده است.
با وجود حساسیت موضوع، خانم «آدریانا لاگرینج»، وزیر بهداشت، هنوز جزئیات دقیقی از طرح طبابت ترکیبی منتشر نکرده است. همچنین زمانبندی ارائه آن به مجلس هم در هالهای از ابهام قرار دارد. با این حال، «لاگرینج» در بیانیهای اطمینان داده است که دولت به اصل «دسترسی رایگان» پایبند است. درنتیجه هیچ شهروندی برای دریافت خدمات ضروری پزشکی متحمل هزینه شخصی نخواهد شد.
در همین حال، «انجمن پزشکی آلبرتا» «AMA»، ضمن اشاره به ابهامات موجود در طرح طبابت ترکیبی استان آلبرتا، اعلام کرده که دولت وعده داده است در تدوین مقررات نهایی با پزشکان مشورت کند.
قوانین سختگیرانه کبک برای ورود پزشکان به بخش خصوصی
در شرایطی که «انجمن پزشکی آلبرتا» «AMA»، تأیید کرده است که اجرای طرح طبابت ترکیبی در کشور بیسابقه است، توجه کارشناسان به تجربه استان «کبک» معطوف شده است. استان کبک بالاترین آمار پزشکان فعال در بخش خصوصی را در میان استانهای کانادا دارد. این استان اخیراً برای جلوگیری از تخلیه سیستم دولتی، تدابیر سختگیرانهای اتخاذ کرده است. طبق قوانین جدید این استان، فارغالتحصیلان پزشکی موظفاند برای حفظ تعادل در نظام سلامت، پیش از ورود به بخش خصوصی دستکم پنج سال در سیستم دولتی خدمت کنند.
دکتر «مارتین پاتر»، پزشک خانوادهای که پس از ۲۰ سال فعالیت دولتی، کلینیک خصوصی خود را راهاندازی کرده، بر این باور است که بخش خصوصی آزادی عمل بیشتری در مدیریت زمان و جذب نیرو به پزشکان میدهد. او میگوید: «بیماران بسیاری به من مراجعه میکنند که با وجود داشتن پزشک خانواده، امکان دسترسی سریع به او را ندارند.»
دکتر «کریستوفر لابوس»، متخصص قلب در «کبک» نیز تأیید میکند که تمایل به فعالیت خصوصی یا همان مدل دوگانه، به بحثی رایج در میان پزشکان تبدیل شده است. با این حال، «دولت آلبرتا» قصد دارد تا با ملزم کردن جراحان به انجام سهمیهای مشخص از عملهای دولتی پیش از فعالیت خصوصی، نوعی تعادل ایجاد کند؛ راهکاری که البته منتقدان آن را ناکافی ارزیابی میکنند.
کمبود پرستاران و متخصصان بیهوشی
یکی از جدیترین نگرانیها پیرامون طرح طبابت ترکیبی در استان آلبرتا، خطر تشدید فرسودگی شغلی در کادر درمان است. دکتر «مارگو برنل»، رئیس انجمن پزشکی کانادا، با استناد به نظرسنجیهای ملی هشدار میدهد که پزشکان همین حالا هم زیر فشار کاری سنگینی قرار دارند. او با صراحت میگوید: «ترجیح میدهم جراحی که مرا عمل میکند، سرحال و آماده باشد، نه پزشکی خسته که در پایان یک روز طولانی یا در نیمهشب جراحی میکند.»
دکتر «کیث ولستنهلم»، جراح ارتوپد، این نگرانی را وارد میداند. اما همچنان معتقد است که جذابیت درآمد بیشتر باعث میشود بسیاری از پزشکان با وجود خستگی، کار در بخش خصوصی را بپذیرند. موضوعی که میتواند کیفیت خدمات درمانی را به خطر بیندازد.
دامنه این نگرانیها به جامعه پرستاری هم کشیده شده است. «برنل» تأکید دارد که موفقیت جراحی وابسته به یک کار تیمی است و خطر اصلی، خالی شدن بیمارستانهای دولتی از متخصصان بیهوشی و پرستاران زبده است. در همین راستا، «دانیل لاریوی»، نایبرئیس اتحادیه پرستاران متحد آلبرتا، این طرح را «اعلان جنگ علیه قانون بهداشت کانادا» توصیف کرده است.
به باور او، از آنجا که «چوب جادویی برای خلق ناگهانی نیروی انسانی وجود ندارد»، این طرح تنها به خروج گسترده پرستاران از بخش عمومی و بحرانیتر شدن وضعیت بیمارستانهای دولتی منجر خواهد شد.
تنشهای سیاسی آلبرتا و اتاوا
اجرای طرح فعالیت همزمان پزشکان در دو بخش، احتمالاً با سد محکم قوانین فدرال برخورد خواهد کرد. قانون بهداشت کانادا صراحتاً دریافت وجه برای خدماتی که تحت پوشش بیمه عمومی هستند را ممنوع کرده است.
«لورین هاردکسل»، دانشیار حقوق دانشگاه کلگری، توضیح میدهد که اگرچه معمولاً پاسخ «اتاوا» به چنین تخلفاتی قطع بودجههای فدرال است، اما با توجه به تنشهای سیاسی میان «آلبرتا» و دولت مرکزی و همچنین سهم پایینتر بودجه فدرال، بعید به نظر میرسد که این تهدید بتواند دولت استانی را منصرف کند. با این حال، سایه شکایتهای حقوقی و کشیده شدن پرونده به دادگاهها همچنان بر سر طرح طبابت ترکیبی میکند.
در آن سوی ماجرا، این تغییرات میتواند خونی تازه در رگهای صنعت بیمه خصوصی جاری کند. پیشنهاد «خانم اسمیت» مبنی بر پوشش هزینههای جراحی خصوصی از طریق بیمه تکمیلی یا پرداخت شخصی، با استقبال فعالان این حوزه روبرو شده است. «اندرو استرو»، مدیرعامل «پالیسیمی»، این تحول را مثبت میداند. همچنین پیشبینی میکند که تقاضا برای بیمههای خصوصی افزایش یابد. اتفاقی که به امید او، زمان انتظار بیماران را کاهش خواهد داد.
البته شرکتهای بزرگی مانند «آلبرتا بلو کراس» فعلاً موضعی محتاطانه گرفته است. همچنین اعلام نظر قطعی را به انتشار جزئیات قانون موکول کردهاند. به این ترتیب، سرنوشت نظام سلامت آلبرتا در گرو تعامل پیچیده میان دولت، قانون، بیمهها و کادر درمان رقم خواهد خورد.
منبع: سیبیسی
