صنعت کاغذ سازی کانادا – بعد از روسیه؛ کانادا بزرگترین وسعت جنگل های دنیا را دارد و با مساحتی حدود 347 میلیون هکتار تقریبا 9 درصد جنگل های کره زمین از این کشور هستند.
بر همین اساس صنعت کاغذ سازی کانادا یکی از بزرگترین تولیدکنندگان کاغذ و خمیر کاغذ جهان است. اولین کارخانه تولید کاغذ در کانادا سال 1805 در شهر سینت اندرو توسط دو شرکت انگلیسی افتتاح شد.
تولید این کارخانه شامل کاغذ دفتری و بسته بندی بود که در بازار رو به رشد مونترال و کبک به فروش می‌رسید. کارخانه‌ها در ابتدا در کنار رودها بنا می‌شدند چراکه تولید خمیر کاغذ، آب بسیار زیادی نیاز داشت و نیروی آب جاری برای به حرکت درآوردن ماشین‌ها ضروری بود. همچنین راه‌های آبی در آن روزگار نقش کلیدی در حمل مواد اولیه ( تنه درختان) و انتقال محصول نهایی به بازارها داشتند.
طی قرن نوزدهم کارگاه‌ها و کارخانه‌های کاغذ سازی متعددی در کانادا بنا شد که محصولات آنها جهت تامین نیاز رو به رشد داخلی در بازارهای بومی به فروش می‌رسید.
در اواخر قرن نوزدهم و با ورود جهان به دنیای مدرن و آغاز عصر جدیدی در تجارت و صادرات، صنایع بسته بندی اهمیت و ضرورت خود را بیش از پیش نشان داد. در پی افزایش ناگهانی تقاضای بازار جهانی برای کاغذ بسته بندی، ده ها کارگاه و کارخانه جدید نیز در کانادا افتتاح و به سرعت سودآور شد.
| مساحت جنگل های کانادا | سال |
| 302450 | 1990 |
| 302993 | 1995 |
| 303536 | 2000 |
| 308720 | 2010 |
| 310095 | 2015 |
به مرور کاغذ و صنایع وابسته به آن بخش بزرگی از صنعت کانادا را در برگرفتند و سال 1990 کانادا 11 میلیارد دلار از محل فروش کاغذ و خمیر کاغذ کسب درآمد کرد که تا آن زمان بی سابقه بوده است.
در بسیاری از کشورهای جهان، پنبه و کتان منابع اصلی تامین فیبر سلولزی مورد نیاز صنعت کاغذسازی است. اما پس از کشف روشی صنعتی برای تولید کاغذ از ساقه قطور درختان برای تولید خمیر کاغذ که در دهه 1840 به وقوع پیوست، صنعت کاغذ سازی کانادا به لطف جنگل‌های وسیع این کشور به یکباره اوج گرفت و در زمره چند کشور برتر جهان قرار گرفت.
الکساندر بانتین کسی که اولین کارخانه تولید خمیر کاغذ از چوب درختان جنگلی در کانادا را افتتاح کرد همواره مورد ستایش و احترام کانادایی‌ها قرار دارد. چوب درختان جنگلی در کارخانه وی برای اولین بار جهت تولید کاغذ مورد استفاده قرار گرفتند.
زمان دقیق تاسیس کارخانه بانتین برای ما نامعلوم است. اما آنچه از تاریخ این کارخانه مسلم است، خریداری دو ماشین خردکن بزرگ توسط بانتین از یک شرکت آلمانی در سال 1869 است.
اولین کارخانه تولید خمیر کاغذ از طریق واکنش‌های شیمیایی در آمریکای شمالی در سال 1864 در شهر کبک کانادا افتتاح شد. مجری اصلی این طرح شخصی اسکاتلندی به نام جان تامسون بود. وی که در کارخانه‌های سینت جان و نیو برانزویک تجربه‌های گران بهایی در اختیار داشت، در سال 1864 برای اولین بار اقدام به آزمایش واکنش‌های شیمیایی در فرایند تولید خمیر کاغذ کرد و به نتایج فوق العاده‌ای دست یافت. وی ابتدا چوب را در دمای بسیار بالا و تحت فشار جوشاند و در سپس تحت همان شرائط سودا (کربنات سدیم) به آن افزود.
آنچه از این واکنش شیمیایی حاصل گشت، خمیری همچون خمیر کاغذ اما چرکتر و تیره تر بود. وی سپس آن را وارد ظرف های مخصوص شست و شو کرد و ناخالصی‌های آن را زدود. سرانجام خمیر حاصل را به لایه‌های نازک فیبر سلولزی تبدیل کرد.
پس از موفقیت جان تامسون، افق‌های جدیدی بر صنایع کاغذسازی جهان گسترده شد و منابع محدود پنبه و کتان جای خود را به چوب میلیون‌ها درخت جنگلی دادند. با ورود چوب‌های جنگلی به صنعت کاغذ سازی، ظرفیت تولید کارخانه‌ها به شدت افزایش یافت و صنعت کاغذ سازی وارد عصر جدیدی شد.
کانادا بر قله کاغذسازی جهان
اعلام قانون منع خروج خمیر کاغذ از مرزهای جنوبی توسط دولت های محلی و استانی و مبارزه جدی با قاچاق آن در اواخر دهه 1890 و در اوایل دهه 1900 اولین رویداد تاریخی صنعت کاغذ سازی کانادا است. پس از این اقدام دولت، کارگاه ها و کارخانه های بومی کانادا رونق یافته و با حمایت دولت و سرمایه گذاران بخش خصوصی مجهز به ماشین آلات صنعتی به روز جهان شدند.
پس از آن ایالات متحده قانون تعرفه گمرکی کاغذ تولید شده توسط کانادا را لغو کرد. در پی این اقدام ایالات متحده، محصولات کاغذی کانادا برای اولین بار بطور مستقل وارد بازارهای جهانی شد و توانست بدون واسطه محصولات خود را در بازارهای جهانی به فروش برسانند.
این دو رویداد مهم که به فاصله بسیار کمی از یکدیگر به وقوع پیوستند، صنعت کاغذ سازی کانادا را در ردیف برترین کاغذسازان جهان قرار داد.
صنایع کاغذ سازی کانادا پس از رهایی از تعرفه گمرکی ایالات متحده به پیشرفت های بسیار بزرگی دست یافت بطوری که در پایان جنگ جهانی اول، کانادا بزرگترین تولید کننده خمیر کاغذ و کاغذ در جهان لقب گرفت.صنعت کاغذ سازی کانادا در طول تاریخ فعالیت خود هرگز دچار بحران های جدی نشده و در هر دهه شاهد پیشرفت های قابل ملاحظه بوده است. بیشترین نرخ پیشرفت قبل از دهه 1950 در دهه 1920 اتفاق افتاده است. در آن سال ها صنایع کاغذ سازی کانادا دوران بلوغ خود را آغاز کرده و محصولات کاغذی کانادا به بیشتر بازارهای بزرگ جهان راه یافته بود.
آتش به جان جنگل‌ها
با این وجود در سال‌های اخیر آتش سوزی در جنگل‌های کانادا خسارات زیادی به دولت وارد کرده و حجم قابل توجهی از جنگل‌ها طعمه حریق شده‌اند. سال 2016 میزان این خسارتها بالغ بر 9 میلیارد دلار برآورده شده است.
از طرفی برای تولید یک تن کاغذ باید ۲۴ درخت نسبتا تنومند قطع شود و همچنین به حدود ۶۰ مترمکعب آب نیز نیاز است. اگر این کاغذ بازیافتی باشد به چهار درخت و ۳۴ مترمکعب آب نیاز است.
لزوم حفظ منابع طبیعی جهان و محیط زیست، باعث شد کشورها به فکر جایگزین کردن مواد اولیه تولید کاغذ شوند و سنگ را جایگزین چوب کنند.همین موضوع باعث شده برخی کشورها از سال 1990 رو به تولید کاغذ سنگی ببرند. کاغذ سنگی کاغذی است که بین ۸۰ تا ۸۵ درصد آن را پودر کربنات کلسیم تشکیل می‌دهد. این ماده سفید رنگ است و کاغذ تولید شده از آن نیازی به مواد سفیدکننده ندارد. بکارگیری این تکنولوژی از تایوان شروع شد و امروز به ۴۰ کشور دنیا رسیده و “اف دی ای” هم آن را تایید کرده است.
رسانه‌های دیجیتال حامیان محیط زیست
کشورها برای حفظ منابع طبیعی خود به این اکتفا نکرده و با اقداماتی مانند بازیافت، توسعه فضاهای مجازی و رسانه‌های دیجیتال گام‌های مهمی در این مسیر برداشته‌اند.
در دسترس بودن در هر وقت و مکان و صرفه جویی در هزینه‌ها موجب شد طی یک دهه گذشته این رسانه‌ها گسترش پیدا کرده و مورد استقبال کاربران نیز واقع شوند.
بر اساس جدیدترین آمار مرکز پست کانادا، از سال 2006، تعداد نامه‌های ارسال شده در کانادا 2 میلیارد عدد کاهش پیدا کرده و اینترنتی انجام شده است.
به این ترتیب پیش‌بین می‌شود در آینده‌ای شاید نه چندان دور روزنامه‌ها و مجلات به یادگاری‌های تاریخی تبدیل شده و اطلاع رسانی در تمام ابعاد به صورت دیجیتال انجام شود.
