عوامل موثر زیادی در زمینه اقتصاد کانادا وجود دارد که یکی از مهمترین بخش های آن مبحث قراردادهای تجاری کشور کانادا است ، قراردادها و بخش های اجرایی که به واسطه سیاست گذاری کلان این کشور همیشه جزئی از برنامه های دولت بوده و در عین حال تشویق به شروع کسب و کارهای کوچک و وجود محرک های مختلف برای توسعه آنها که در بخش های بعدی سعی می کنیم بیشتر به این مباحث بپردازیم.
کانادا عضوی از سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) (سازمانی است بینالمللی، دارای ۳۵ عضو، که اعضای آن متعهد به اصول دموکراسی و اقتصاد آزاد هستند. این سازمان به تعبیری عمدهترین سازمان بینالمللی تصمیمگیرنده اقتصادی است. مقر اصلی این سازمان در شهر پاریس است) و گروه جی هشت (از هشت کشور صنعتی جهان تشکیل شدهاست که حدود ۵۰٪ اقتصاد جهان را در دست دارند. سران کشورهای این گروه هر ساله یک گردهمایی مشترک با هم دارند. کشورهای فرانسه، آلمان، بریتانیا، ایتالیا، ژاپن، ایالات متحده آمریکا و کانادا این هفت کشور را تشکیل میدهند که البته مدتی است از تعلیق عضویت روسیه می گذرد و اکنون جی هفت نامیده می شود) است. این کشور دارای اقتصاد بازار آزاد است که نسبت به ایالات متحده وابستگی بیشتری به دولت دارد ولی مداخلات اقتصادی دولتی آن کمتر از اکثر کشورهای اروپایی است و به همین نسبت فضای رشد در اقتصاد کانادا بیشتر از سایر کشورهای نامبرده شده می باشد.
اقتصاد کانادا از نظر اهمیت دادن به بخش صنایع پایه با دیگر کشورهای جهان اول تفاوتهایی دارد و دو صنعت نفت خام و چوببری در این کشور جزو مهمترین صنایع به حساب میآید.
کانادا یکی از معدودترین کشورهای پیشرفتهای است که صادرکننده انرژی خالص در جهان است. کانادا دارای ذخایر وسیعی از گاز طبیعی در سواحل شرق و منابع بزرگ گاز و نفت در آلبرتا است ونیز در همسایگی آن یعنی بریتیش کلمبیا و ساسکاچوان است.
در منطقه وسیع اتاباسکا تارسندز، منابع نفت و گاز فراوانی است که با استخراج آنها کانادا به دومین کشور دارای ذخایر نفت و گاز در جهان بعد از عربستان سعودی تبدیل شده است.
در کبک، بریتیش کلمبیا – نیوفولد ولابرادور، انتاریو و مانیتوبا، انرژی الکتریکی ارزان است و از آنجا که به ضرر محیط زیست نیست، استفاده گستردهای از آن میشود و به حفظ و استفاده بهینه از منابع در چرخه اقتصاد کانادا کمک شایانی می کند.
این کشور همچنین یکی از عرضه کنندگان اصلی محصولات کشاورزی است که منطقه استپ این کشور یکی از مهمترین عرضه کنندگان غلات مثل گندم و انواع دیگر در دنیاست.
کانادا بزرگترین تولید کننده اورانیوم و روی و بسیاری از محصولات منابع طبیعی، مثل طلا، نیکل، آلومینیوم وسرب است.
اگر نگوییم اکثر شهرها ولی تعداد زیادی از مردم شهرها در بخش شمالی که انجام کشاورزی در آن مشکل است، به خاطر نزدیکی به منابع و معادن، از راه صنعت معدن و با استفاده از منابع چوب زندگی میگذرانند. کانادا همچنین دارای بخش صنایع نسبتاً بزرگی است که در کبک وانتاریو جنوبی قرار دارد که صنعت اتومبیلسازی در آن اهمیت خاصی دارد.
این کشور وابستگی زیادی به بخش تجارت بینالمللی خصوصاً تجارت با ایالات متحده دارد.
پس از این توضیحات می پردازیم به قراردادهای تجاری کانادا
قرداد نفتا
در چندین ماه گذشته و پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ تردیدهای زیادی در مورد آن صورت گرفت و در اینباره توجه شما را به مطالب توصیه شده در انتهای متن در خصوص اقتصاد کانادا جلب می نماید.
قرارداد NAFTA (بزرگترین قرارداد تجاری دنیا) : قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی North American Free Trade Agreement .
این موافقت نامه در ژانویه ۱۹۸۸ امضا شد و در ژانویه ۱۹۸۹ به اجرا در آمد و این توافق نامه فی مابین کانادا، مکزیک و آمریکا به اجرا در آمده است.
در فوریه ۲۰۱۴ کارلا هیلز یکی از روسای سازمان شورای روابط خارجی (council on foreign relations) در یادداشتی اینطور عنوان کرد :
طی بیست سالی که توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی (North American Free Trade Agreement)، که به قرارداد نفتا (NAFTA) شهرت دارد به اجرا رسیده است، موافقان و مخالفان بسیاری در مورد آن اظهارنظر کرده اند. برای اینکه به درستی بتوان عملکرد نفتا را مورد بررسی قرار داد، باید ابتدا تصویر صحیحی از آنچه این توافقنامه به اجرا درآورده به دست آورد. با در نظر گرفتن کشورهای عضو این توافقنامه، یعنی آمریکا، کانادا و مکزیک، میتوان گفت که قرارداد نفتا امروز بازاری منظقه ای به ارزش ۱۹ هزار میلیارد دلاری با ۴۷۰ میلیون مصرف کننده را ایجاد کرده است. داده های اتاق بازرگانی ایالات متحده نشان میدهند که شش میلیون شغل در آمریکا وابسته به تجارت با مکزیک هستند و هشت میلیون شغل نیز به خاطر تجارت با کانادا شکل گرفته اند. نفتا نخستین قرارداد تجارت آزادی بود که میان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه منعقد شد و نسبت به قراردادهای پیش از خود، بزرگترین بازار مشترک را ایجاد کرد. قرارداد نفتا همه تعرفه های گمرکی برای کالاهای صنعتی را حذف کرد و تجارت نامحدود محصولات کشاورزی میان آمریکا و مکزیک را تضمین کرد. علاوه بر این ها، قرارداد نفتا شامل بخش هایی برای توسعه بخش خدمات و همچنین حمایت از حقوق سرمایه گذاران و حفاظت از قوانین حق انتشار میشود.
امروز کانادا بزرگترین مقصد صادراتی محصولات آمریکایی است و همچنین کانادا نیز ۹۸ درصد از انرژی صادراتی خود را راهی آمریکا می کند. مکزیک نیز دومین مقصد محصولات صادراتی آمریکا محسوب می شود. طی دو دهه اخیر، زنجیره تامینی بسیار کارا و یکپارچه در آمریکای شمالی ایجاد شده است و تجارت میان منطقه ای در کشورهای عضو نفتا نیز در این مدت رشدی ۴۰۰ درصدی را تجربه کرده است؛ از ۲۹۰ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۳ به بیش از ۱/۱ هزار میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲.
پیمان تجارت آزاد CETA : Comprehensive Economic and Trade Agreement
در تاریخ سی ام اکتبر ۲۰۱۶ پس از بازنگری در این پیمان جاستین ترودو نخست وزیر کانادا اقدام به امضا این پیمان نمود و سپس در تاریخ پانزدهم فوریه ۲۰۱۷ در پارلمان اروپا بطور رسمی تصویب شد.
بصورت خلاصه باید گفت یک پیمان تجارت آزاد بین کانادا و اتحادیه اروپا است که به آن ها اجازه میدهد با حداقل ممیزی های قانونی، به بازارهای یکدیگر دسترسی پیدا کنند. بخش هایی از این پیمان بویژه در مورد سرمایه گذاری تنها هنگامی قابل اجراست که پارلمان های بیش از ۳۰ کشور این توافق را مورد تایید قرار دهند. اقدامی که ممکن است چندین سال به طول بیانجامد و برخی از کشورها نیز که مخالف آن هستند ممکن است از تایید آن اجتناب کنند.
اما با این حال بسیار روشنی در پیش روی این پیمان و به ویژه اقتصاد کانادا است و در آینده به 20 زبان مختلف منتشر می گردد. البته موج مخالفتها ها هم در اینباره کم نیست . یکی از نگرانی ها درباره ذخایر آب شیرین کاناداست. دو شرکت بزرگ فرانسوی Suez و Veolia که در زمینه صنعت آب در جهان فعالند در حال بررسی این موضوع می باشند. برای اینکه صادرات بیشتر گوشت و محصولات کشاورزی آب بیشتری را طلب می کند.
پیمان تجارت آزاد CKBC یا canada korea business council
تجارت آزاد بین کانادا و کره جنوبی جهت سرمایه گذاری های امن ، صادرات و واردات ، راه اندازی خطوط تولید و گسترش بیشتر مناسبات اقتصادی فی مابین کشورها
تمام اطلاعات مربوط به این قرارداد را می توانید در وب سایت CKBC جستجو کنید.
شراکت و یا قرارداد TPP و یا Trans-Pacific Partnership
بزرگترین و بلند پروازانه ترین طرح تجارت آزاد. مشارکت آزاد منطقه ای با حضور بیش از ۱۲ کشور در منطقه آسیا و اقیانوسیه می باشد ، منطقه ای که در این بازار انتظار میرود تا سال ۲۰۳۰ کشور کانادا به ۸۰۰ میلیون نفر از جمعیت جهان دسترسی داشته و تا سال ۲۰۵۰ به یک سوم تولید ناخالص جهانی دسترسی پیدا خواهد کرد.
کشورهای عضو TPP عبارتند از کانادا – ایالات متحده آمریکا – استرالیا – شیلی – ژاپن – مالزی – مکزیک – برونئی – نیوزیلند – پرو – سنگاپور و ویتنام.
دو قرارداد بلند پروازانه دیگر نیز همچنان وجود دارد، قرارداد ایالت کبک با ژاپن که در این قرارداد دانشجویان می توانند برای کارهای تخصصی با حقوق های بالا زیر نظر دولت کانادا مدتی در آنجا فعالیت کنند.
و قرارداد توسعه اقتصادی این ایالات با کشور فرانسه جهت ایجاد بسترهای امن اقتصادی.
در آخر باید اضافه کرد که کشور کانادا قراردادی با کشور چک نیز بصورت جداگانه دارد. اما این قرارداد شرایط و مفاد متفاوتی دارد که در این مطلب جای نمی گیرد.