در دوم مارس ۲۰۲۳، «آیدن ساگالا» کاری را کرد که خیلی‌ها بعد از یک روز کاری طولانی و گرم انجام می‌دهند: یک نوشیدنی خنک باز کرد. او نمی‌دانست که همان جرعه‌ی آبجو جانش را خواهد گرفت. آیدن متوجه نبود که قوطی در واقع پر از متامفتامین مایع است، نه آبجو.
رئیسش چند بسته از آن آبجوها را به او هدیه داده بود و او آن‌ها را به خانه آورد. این جوان ۲۱ ساله همراه با خواهرش «آنجلینا» و شوهرخواهرش «بیلی» در اوکلندِ نیوزیلند زندگی می‌کرد. آیدن و بیلی همراه با یکی از دوستانشان در خانه مشغول استراحت بودند که تصمیم گرفتند چند قوطی از نوشیدنی‌هایی را امتحان کنند که برچسب آبجوی «هانی بیر» از کانادا رویشان خورده بود.
جزئیات مرگ آیدن به دلیل مصرف متامفتامین مایع
بیلی از اینکه قرار بود برای اولین بار آبجوی کانادایی امتحان کند، هیجان‌زده بود. او به «اِیوری هِینز» از شبکه CTV W5 گفت: «فکر کردیم این یه برند جدید است که قراره تازه وارد نیوزیلند بشه. لوگوی کانادا رو دیدیم، پرچمش روش بود. گفتیم اوه، چه جالب! فکر کردیم واقعا از کاناداست، خیلی باحاله!»
بعد از اینکه آیدن جرعه‌ای نوشید، از بیلی پرسید آیا طعم نوشیدنی عجیب نیست. گفت: «هی داداش، مزه‌ی آبجو شوره؟» بیلی به او گفت که نوشیدنی خودش طعم عادی دارد. بنابراین آیدن از او خواست نوشیدنی‌اش را امتحان کند.
بیلی گفت: «رفتم یه کم بچشم ببینم منظورش چیه. فقط یه جرعه خوردم، ولی فورا تفش کردم بیرون. مزه‌اش مثل نمک دریا با مواد شیمیایی بود. بهش گفتم کامل قورتش ندادم.»
لحضات دردناک مرگ آیدن
بعد از آن، آیدن رفت تا با مادرش تماس بگیرد. از آن لحظه اوضاع از کنترل خارج شد.
چند دقیقه بعد از اتاقش بیرون آمد و به شوهرخواهرش گفت فکر می‌کند به دلیل مصرف متامفتامین مایع در حال مرگ است. بیلی سعی کرد آیدنِ وحشت‌زده را آرام کند، اما موفق نشد. او به تدریج آشفته‌تر و از نظر جسمی پرخاشگر شد. بیلی تلاش کرد او را نگه دارد، اما آیدن مدام سعی می‌کرد او را پرت کند.
بیلی به یاد می‌آورد: «او داد می‌زد: مامانمو می‌خوام، دارم می‌میرم، مامانمو می‌خوام. دارم می‌میرم، مامانمو می‌خوام.» مادر آیدن، در تماس تلفنی که هنوز قطع نشده بود، بی‌قدرت و با وحشت صدای پسرش را می‌شنید.
بیلی در حالت وحشت‌زده با همسرش آنجلا تماس گرفت. او با عجله به خانه برگشت تا به برادرش کمک کند. آنجلا در گفتگو با W5 گفت: «او به من گفت: آبجی، دارم می‌میرم. من گفتم: اصلا همچین چیزی نیست، امروز نه، تا من هستم نمی‌میری.»
چهره‌‌ی آیدن کبود شد. خواهرش با اورژانس تماس گرفت. اما یک ساعت طول کشید تا امدادگران برسند. آنجلا که خودش پزشک بود، در این فاصله شروع به انجام عملیات احیای قلبی ریوی (CPR) روی برادر کوچکش کرد. آیدن به دلیل مصرف ناخواسته متامفتامین مایع کما رفت و پنج روز بعد جان خود را از دست داد.
شناسایی علت مرگ آیدن
علت مرگ، نارسایی چندگانه‌ی اندام‌ها به دلیل مصرف دوز کشنده‌ی متامفتامین مایع بود. یک محرک مصنوعی غیرقانونی و به شدت اعتیادآور.
«او در حالی که تحت مراقبت من بود فوت کرد. بازگو کردن این واقعیت که این آخرین کلماتی بود که برادرم گفته بود، خیلی سخت است. او همان روز در آغوش من مُرد.»
همان یک قوطی از آن «آبجو» که آیدن از آن نوشیده بود، پرده از یک شبکه‌ی عظیم قاچاق متامفتامین از کانادا به نیوزلند برداشت.
بزرگ‌ترین عملیات توقیف متامفتامین در تاریخ نیوزیلند
وقتی پلیس نیوزیلند تحقیقات درباره‌ی مرگ آیدن را آغاز کرد، پرونده، آن‌ها را به یک واحد انبار در اوکلند هدایت کرد که بعدا مورد بازرسی قرار گرفت. مقامات تخمین زدند که حدود ۷۰۰ کیلوگرم متامفتامین مایع در آنجا کشف شده است.
پلیس می‌گوید «بالتِج سینگ»، صاحب یک سوپرمارکت محلی، در سالهای اخیر مقادیر زیادی متامفتامین را که به ظاهر نوشیدنی بودند، به نیوزیلند وارد کرده است. این محموله‌ها شامل کومبوچا از ایالات متحده، آب نارگیل از هند و تقریبا ۲۹ هزار قوطی از آبجوی «هانی بیر» از تورنتو بود.
تصویر رئیس آیدن، مردی به نام «هیماجیت جیمی کالون»، توسط دوربین‌های امنیتی در حال خارج کردن بسته‌های آبجو از انبار ضبط شد. او متهم شد که در فرآوری متامفتامین مایع به کریستال مت کمک کرده است. سپس کالون بسته‌های اضافی‌ای را که در واقع حاوی آبجو بودند، توزیع می‌کرد. اما به طور تصادفی چند قوطی که هنوز پر از متامفتامین مایع بودند را در برخی بسته‌ها جا گذاشت.
کالون به جرم قتل غیرعمد در مرگ آیدن متهم شد. پلیس همچنین سینگ، که یک تاجر مورد احترام در اوکلند و از خانواده‌ای برجسته در هند است، را نیز به خاطر مدیریت عملیات واردات متامفتامین متهم کرد. مرگ آیدن شوک بزرگی را در نیوزیلند ایجاد کرد. همچنین منجر به بزرگ‌ترین توقیف متامفتامین در تاریخ این کشور شد.
نکته‌ی طلایی در رابطه با قاچاق متامفتامین از کانادا به نیوزلند
به گفته بازرس ارشد «گرگ ویلیامز»، رئیس گروه ملی جرایم سازمان‌یافته نیوزیلند، قیمت متامفتامین در نیوزیلند از هر جای دیگری در جهان بالاتر است. در مکزیک، یک کیلوگرم مت حدود ۵۰۰ دلار قیمت دارد. در کانادا همان مقدار حدود ۱۰۰۰۰ دلار فروخته می‌شود، در حالی که در نیوزیلند یک کیلوگرم تقریبا ۳۰۰۰۰۰ دلار قیمت دارد.
ویلیامز گفت: «گروه‌های جنایتکار بین‌المللی به کشورهایی مثل نیوزیلند نگاه می‌کنند و می‌گویند: «این طلای ناب است. یعنی، با وارد کردن مواد به نیوزیلند پول بسیار بیشتری به دست خواهم آورد.»
جنایتکاران، مواد مخدر را به روش‌های مختلف و زیرکانه‌ای وارد کشور می‌کنند. مانند مخفی کردن متامفتامین در دستگاه‌ها یا پوشاندن آن در محصولات غذایی مثل شربت افرا و آبجو.
افزایش قاچاق متامفتامین از کانادا به نیوزلند
در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، ادعاهای نادرستی درباره‌ی «حجم عظیم» فنتانیل وارداتی از کانادا به آمریکا مطرح کرده است، مقامات اداره خدمات مرزی کانادا می‌گویند کانادا منبع قابل‌توجهی برای فنتانیل وارداتی به آمریکا نیست. با این حال، کانادا، نیوزیلند را با متامفتامین پر کرده است.
از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، نیوزیلند بیش از هر کشور دیگری، متامفتامین وارداتی از کانادا را توقیف کرده است. یعنی حدود ۱۲۰۰ کیلوگرم با ارزش تقریبی خیابانی حدود ۳۵۰ میلیون دلار.
طبق یک سند اطلاعاتی RCMP، باندهای بین‌المللی، از جمله کارتل‌های مکزیکی، روز به روز بیشتر از بندر ونکوور به عنوان نقطه‌ی شروع برای ارسال محموله‌های متامفتامین به کشورهایی مثل نیوزیلند و استرالیا استفاده می‌کنند، جایی که قیمت آن بسیار بالاتر است.
در سال ۲۰۲۳، که سال بسیار شلوغی بود، ماموران گمرک نیوزیلند بیش از ۸۰۰ کیلوگرم متامفتامین صادر شده از کانادا را توقیف کردند، که بیشتر از هر کشور دیگری بود. دوباره در سال ۲۰۲۴، کانادا در صدر فهرست توقیف‌های متامفتامین در نیوزیلند قرار گرفت، با ۱۷۴ محموله‌ی توقیف شده که منشا آن‌ها کانادا بود.
افزایش چشمگیر مصرف متامفتامین در نیوزیلند
نیوزیلند درگیر بحران متامفتامین است. آزمایش‌های فاضلاب نشان می‌دهد مصرف مت تقریبا از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ دو برابر شده است. به گفته‌ی ویلیامز، تیم او در چند سال اخیر افزایش قابل توجهی در قاچاق متامفتامین از کانادا به نیوزلند مشاهده کرده است. ویلیامز گفت: «جرایم سازمان‌یافته خود را در جاهایی مستقر می‌کنند که معتقدند می‌توانند حجم زیادی تولید کنند و سپس از همان کشورها ارسال کنند. حجم عظیمی از مت از کانادا مستقیم به سمت ما می‌آمد.»
محکومیت عاملان مرگ آیدن
در فوریه ۲۰۲۵، رئیس آیدن، کالون، به اتهام قتل غیرعمد و نگهداری متامفتامین با هدف توزیع، به ۲۱ سال زندان محکوم شد. او در حال حاضر نسبت به این حکم درخواست تجدید نظر داده است.
پلیس، سینگ را در فرودگاه اوکلند دستگیر کرد؛ زمانی که قصد سوار شدن به پروازی به مقصد دبی را داشت که همان روز رزرو کرده بود. او به اتهام قاچاق متامفتامین از کانادا به نیوزلند، نگهداری متامفتامین با هدف توزیع، واردات افدرین و نگهداری کوکائین برای عرضه به ۲۲ سال زندان محکوم شد.
مسئولان کانادایی هنوز بابت قاچاق متامفتامین تحت پیگرد نیستند
در همین حال، هیچ‌کس در کانادا به خاطر نقش خود در صادرات متامفتامین مایع که منجر به مرگ آیدن شد، متهم نشده است. موضوعی که شوهرخواهر او آن را غیرقابل باور می‌داند. بیلی گفت: «این قتل است. راستش، من این را قتل می‌دانم.»
این گزارش، بخش نخست از یک مجموعه‌ی چهار قسمتی است که حاصل همکاری میان برنامه‌ی W5 و بنیاد روزنامه‌نگاری تحقیقی (IJF) است و نقش کانادا را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان متامفتامین به نیوزیلند و استرالیا بررسی می‌کند.
در قسمت دوم، تیم مشترک W5 و IJF شما را به درون تحقیقات خود می‌برد تا رد کانادایی‌هایی را بگیرد که در صادرات متامفتامین مایع‌ای نقش داشتند که به مرگ آیدن ساگالا انجامید.
منبع: ام‌اس‌ان
