از دهه ۷۰ میلادی فرود مریخ نشینها و مریخ نوردها همیشه پر استرس و هیجانانگیز بوده است. در این هنگام بود که مارس ۶ و ۷ شوروی در عملیات نشستن روی سطح مریخ تلاش ناموفق داشتند، ولی وایکینگهای آمریکا برای اولین بار موفق شدند بر سطح مریخ بنشینند.
مریخ سرخ رنگ برای ما همیشه سیارهای اسرارآمیز و پرافسانهای بوده است.
انگار که از همان زمان قدیم ما مشکوک بودهایم که روی این سیاره خبرهایی بوده است.
علاقه ما به مریخ به حدی بوده که یک زمانی مریخ برای شوروی وجه ایدئولوژیک پیدا کرده بود. شاید یکی از برجستهترین رمانها در راستای تایید همین مسئله، انتشار رمان آیلیتا باشد که یک رمان علمی تخیلی و عاشقانه از الکسی تولستوی است.
اما یک مریخ نشین دیگر بر روی این سیاره سرخ با کمک ناسا فرود آمد. این مریخ نورد پشتکار یا «perseverance» روی گودالی به نام «Jezero» با موفقیت فرود آمد.
پس از فرود مریخ نشین اینسایت در سال ۲۰۱۸ و بعد از فرود مریخ نوردهای اسپیریت و آپورچونیتی در سال ۲۰۱۲ این اولین بار است که شاهد فرود یک جسم ساخت بشر بر روی این سیاره سرخ هستیم.
ولی این بار مرحله فرود دیدنیتر بود زیرا مریخ نورد پشتکار ناسا این بار مجهز به وسایل ضبط صدا و تصویر بیشتری است. به مرحله ورود مریخ نورد پشتکار به اتمسفر مریخ و فرود و نشستن نهایی آن اصطلاحا مرحله EDL میگویند.
این سری در پوسته بالایی دوربینی نصب شده که منظرهی باز شدن چترها را به ما نشان میدهد که تاکنون دیده نشده است، در پوسته زیرین هم یک دوربین قرار داده شده و خود مریخنورد هم دوربینهای متعدد همراه با میکروفن دارد.
مرحله پرهیجان نشستن روی مریخ فقط ۷ دقیقه طول کشید و این خطرناکترین مرحله از این ماموریت بود. پرسیویرنس با سرعت ۱۹ هزار کیلومتر در ساعت وارد جو شد و در آن لحظه یک چتر ۲۱ متری باید سرعت آن را کم میکرد و زمانی که فقط ۱.۵ کیلومتر با مریخ فاصله داشت، ماژول موتورهای کاهنده سرعت روشن شدند و سفینه با راهنمایی سیستم راهبری با دقت در مکان مشخص شده فرود آمد.
تمامی این فرآیندها خودکار انجام شدند، زیرا به دلیل فاصله زیاد و تاخیر ناگزیر ارسال سیگنالها هیچ راهی برای کنترل از روی زمین وجود نداشت.
یک وسیله کاوش بی نظیر هم به همراه این مریخ نورد پرسیویرنس است، یک هلیکوپتر کوچک با نام «Ingenuity» یا ابتکار است که در جو رقیق مریخ میتواند پرواز کند.
این اولین بار است که انسان یک وسیله را در سطح سیارهای به جز زمین به پرواز در خواهد آورد، به گونهای شبیه لحظه تاریخی فرود برادران رایت بر سطح سیارهای دیگر خواهد بود.
اما قبل از پرواز این هلیکوپتر کوچک، پرسیویرنس باید خودش را روی سطح مریخ میخ کند. همچنین شما نباید انتظار تصاویر با کیفیت بالایی را داشته باشید زیرا سرعت تبادل اطلاعات در مرحله فرود آن به اندازه سرعت مودم دیال آپ قدیمی بوده است.
اما پس از فرود، پرسیویرنس به کمک سیستم رله مریخ گرد «Reconnaissance» میتواند اطلاعات مفصلی را با کیفیت بهتری به ما ارائه دهد.
اما اگر دوست دارید تصاویر و ویدیوهای با کیفیتی از مرحله فرود مشاهده کنید باید چند روزی منتظر بمانید.
هدف اصلی کاوشگر از این ماموریت، جست و جو برای یافتن آثار و علایم حیات در گذشته در مریخ و همچنین آماده کردن نمونههایی از سنگ و خاک مریخ برای بازگشت به زمین با ماموریتهای بعدی در سال ۲۰۳۰ است.
مریخ یک زمانی گرم و مرطوبتر بود و همه پیشنیازهای شیمیایی لازم جهت تداوم ارگانیسمهای میکروبی را داشت، اما موضوع مورد بحث این است که آیا در مریخ هم مانند زمین در ۳.۵ میلیارد سال پیش، حیات میکروبی وجود داشته یا خیر. این موضوعی است که نیاز به اثبات دارد.
در سال ۲۰۲۶ یک مریخ نورد کوچکتر اعزام خواهد شد و نمونههایی که مریخ نورد پرسیویرنس از گودال جزیرو جمعآوری کرده را برمیگرداند.
پرسیویرنس قرار است بر روی این گودال که احتمال میرود قبلا یک دریاچه بوده، به خصوص در قسمتی که یک رود به دریاچه میریخته و دلتایی ایجاد کرده بود، سیاحت داشته باشد.
همانطور که میدانید تنها ۰.۱۳ درصد جو مریخ از اکسیژن است و ۹۶ درصد آن را دی اکسید کربن تشکیل داده است، این کاوشگر ناسا مجهز به ابزار آزمایشگاهی جالبی به نام «Moxie» است که دی اکسید کربن را به اکسیژن تبدیل میکند، درست مشابه یک درخت.
هدف از این دستگاه این است که آیا میشود در ماموریتهای انسانی از این سامانه اکسیژن سازی استفاده کرد یا نه.
کاوشگر پرسیویرنس دارای یک میکروفن و ۲۳ دوربین است که یکی از این دوربینها به نام سوپرکم میتواند با لیزر و سیستم پاتیک خود محتوای شیمیایی غبار و خاک مریخ را بررسی کند و به دنبال ردپای حیات در آنجا باشد.
سایت ناسا و شبکههای اجتماعی آن مانند کانال تلویزیون ناسا، اپلیکیشن ناسا، توییتر ناسا و فیسبوک ناسا بهترین جا برای مشاهده مراحل پرهیجان فرود مریخ نورد پشتکار و تصاویر ارسالی آن هستند.
- خبرهای روز کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
منبع استفاده شده: یک پزشک