با بازگشایی مدارس و خنک‌تر شدن هوا، فصل شیوع بیماری های تنفسی در کانادا شروع شده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که هرچند دیگر نیازی به رفتارهای سختگیرانه دوران همه‌گیری نیست، اما ویروس‌ها و میکروب‌های متعددی همچنان در گردش هستند و خانواده‌ها باید آماده باشند. دکتر «پی‌یر فیلیپ پیش رناد»، پزشک بخش بیماری‌های عفونی بیمارستان کودکان، تاکید می‌کند: «اکنون زمان آن است که به فکر محافظت از خود و عزیزانمان در برابر بیماری های تنفسی باشیم و برای پیشگیری برنامه‌ریزی کنیم.»
طبق اعلام اداره بهداشت عمومی تورنتو (TPH)، ویروس‌های اصلی که انتظار می‌رود پاییز امسال در گردش باشند شامل کووید-۱۹، آنفلوآنزا (فلو)، ویروس سین‌سیشال تنفسی (RSV) و سرخک هستند. در ادامه، نکاتی کاربردی برای پیشگیری و حفظ سلامتی در برابر بیماری های تنفسی در پاییز ارائه شده است.
چه بیماری های تنفسی در پاییز شیوع پیدا می‌کنند؟
کووید-۱۹
هرچند کووید-۱۹ دیگر باعث تعطیلی جامعه نمی‌شود، اما همچنان در گردش است و همراه با دیگر ویروس‌ها،در لیست بیماری‌های تنفسی که در پاییز شیوع پیدا خواهند کرد می‌باشند. دکتر «آیزاک بوگُچ»، متخصص بیماری‌های عفونی در شبکه‌ی بهداشت دانشگاهی، می‌گوید: «موارد کووید-۱۹ از اواخر تابستان دوباره شروع به افزایش کرده‌اند و به‌احتمال زیاد این روند در طول پاییز ادامه خواهد داشت. همان‌طور که سال‌های گذشته مشاهده کردیم، اوج این بیماری‌ها معمولا در اوایل زمستان رخ می‌دهد.»
او اضافه می‌کند که این افزایش لزوما جای نگرانی ندارد. چرا که بیماری‌های تنفسی از دیرباز به صورت فصلی شیوع پیدا می‌کرده‌اند و امسال نیز احتمالا تفاوت زیادی نخواهد داشت. بوگُچ می‌گوید: «کووید طی پنج سال گذشته تغییرات زیادی کرده و دیگر آن بیماری سابق، به ویژه در ابتدای همه‌گیری، نیست.»
با ورود جهان به «دوران اُمیکرون» از اواخر سال ۲۰۲۲، برخی از تغییرات باعث شده واکسن‌ها به اندازه گذشته در جلوگیری از ابتلا و انتقال موثر نباشند. اما واکسن هنوز هم می‌تواند تا حدی از ابتلا جلوگیری کند. مهم‌تر اینکه خطر پیامدهای شدید ویروس، مانند بستری شدن در بیمارستان و مرگ را کاهش دهد. به همین دلیل، کمیته ملی مشورتی ایمن‌سازی (NACI) توصیه‌های خود را به‌روز کرده است تا مشخص شود چه کسانی باید واکسن دریافت کنند و چه کسانی می‌توانند در صورت تمایل آن را تزریق کنند.
بوگُچ توضیح می‌دهد: «به طور کلی دو گروه وجود دارد؛ گروهی که باید واکسن بزنند و گروهی که می‌توانند، در صورت تمایل، واکسن دریافت کنند.» گروه «باید واکسن بزنند» شامل افرادی است که بیشترین خطر ابتلا به بیماری شدید را دارند؛ از جمله افراد بالای ۶۵ سال، ساکنان خانه‌های سالمندان و مراکز مراقبت طولانی‌مدت، و کسانی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند، مانند بیماران تحت شیمی‌درمانی یا افرادی که داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند.
آنفلوآنزا
آنفلوآنزا نیز یکی از بیماری‌های تنفسی در پاییز است که هر سال شیوع پیدا می‌کند و می‌تواند برای کسانی که در گروه پرخطر قرار دارند، خطرناک باشد و نیازمند مراقبت‌های ویژه است. دولت استانی انتاریو در تاریخ ۱۸ سپتامبر اعلام کرد که تزریق واکسن‌های کووید-۱۹ و آنفلوآنزا برای گروه‌های پرخطر و دارای اولویت از همین ماه آغاز خواهد شد.
دکتر «کیرِن مور»، رئیس ارشد پزشکی استان، در بیانیه‌ای تاکید کرد: «با ورود به فصل پاییز و شیوع بیماری های تنفسی در کانادا، مهم است که اقدامات ساده و موثری برای حفظ سلامت انجام دهیم. به‌روز بودن در دریافت واکسن‌های فصلی نقش مهمی در محافظت از خود، خانواده و عزیزانتان دارد و یکی از پایه‌های آمادگی ما برای این فصل است.»
انتاریو برنامه واکسیناسیون خود را به‌صورت مرحله‌ای آغاز کرده و از ۲۲ سپتامبر، تزریق واکسن برای گروه‌های پرخطر شروع شد. در این مرحله، واکسن کووید-۱۹ برای گروه‌های اولویت‌دار در دسترس خواهد بود و واکسن آنفلوآنزا نیز از ۲۹ سپتامبر ارائه می‌شود. از دور نخست، واکسن‌ها به بیماران بستری در بیمارستان، کارکنان بیمارستان‌ها، ساکنان و کارکنان خانه‌های سالمندان، خانه‌های بازنشستگی و دیگر مراکز نگهداری گروهی، و همچنین افراد ۶۵ سال به بالا ارائه خواهد شد.
از تاریخ ۲۷ اکتبر، واکسن‌های رایگان کووید-۱۹ و آنفلوآنزا برای عموم مردم در برخی داروخانه‌ها، واحدهای بهداشت عمومی و مطب‌های پزشکان و پرستاران خانواده در دسترس خواهند بود و این اقدام گامی مهم در مقابله با شیوع بیماری های تنفسی در کانادا محسوب می‌شود.
ویروس سین‌سیشال تنفسی (RSV)
واکسیناسیون علیه ویروس سین‌سیشال تنفسی (RSV)، یکی دیگر از بیماری‌های تنفسی که در پاییز شیوع پیدا می‌کند و بیشترین خطر را برای نوزادان و سالمندان دارد، امسال از طریق برنامه‌ی پیشگیری بزرگسالان انتاریو گسترش یافته است.
دکتر بوگُچ می‌گوید: «داده‌های بالینی نشان می‌دهد این واکسن‌ها خطر ابتلا به بیماری شدید را کاهش می‌دهند. هرچند افراد ممکن است هنوز دچار عفونت شوند، اما خطر بیماری شدید، به‌ویژه در گروه‌های پرخطر، کمتر می‌شود.»
از تاریخ ۲۲ سپتامبر، ساکنان انتاریو در گروه سنی ۶۰ تا ۷۴ سال که شرایط پرخطر خاصی دارند یا در محیط‌های پرخطر زندگی می‌کنند، و همچنین افراد ۷۵ سال به بالا، واجد شرایط دریافت واکسن‌های RSV با نام‌های Abrysvo و Arexvy هستند. نوزادان و شیرخواران تا هشت‌ماهگی که در نخستین فصل ابتلای خود به RSV قرار دارند، و کودکان پرخطر تا ۲۴ ماهگی که در دومین فصل ابتلا هستند، می‌توانند از اول اکتبر واکسن Beyfortus را دریافت کنند. همچنین زنان باردار می‌توانند واکسن Abrysvo را تزریق کنند تا نوزادشان در برابر این بیماری محافظت شود.
سرخک
پس از سال‌ها فعالیت اندک، انتاریو امسال شاهد شیوع گسترده سرخک، یکی از بیماری های تنفسی در پاییز بوده است.
سرخک یک بیماری بسیار مسری است که از طریق هوا منتقل می‌شود. همچنین علائم آن معمولاً ۷ تا ۲۱ روز پس از تماس با ویروس ظاهر می‌شوند. این علائم شامل تب بالا، سرفه، آبریزش بینی، قرمزی و آبریزش چشم و بثورات پوستی قرمز است که معمولاً از سر و گردن آغاز می‌شوند.
تا تاریخ ۱۶ سپتامبر، انتاریو در مجموع ۲,۳۷۵ مورد ابتلا به سرخک را از زمان شناسایی نخستین موارد در اکتبر ۲۰۲۴ گزارش کرده است. هرچند شرایط بهتر شده، اما موارد جدید همچنان مشاهده می‌شوند. از جمله یک مورد تازه در شهر وگان در ۱۸ سپتامبر.
«دکتر پیش-رناد» می‌گوید: «موارد ابتلا نسبت به چند ماه پیش کمتر شده است. اما همچنان زمان خوبی است که مطمئن شویم کودکانی که واجد شرایط دریافت واکسن سرخک هستند، واکسینه شده‌اند، زیرا سرخک فوق‌العاده مسری است. سال گذشته دیدیم که با ورود تنها چند مورد چه اتفاقی می‌تواند بیفتد.»
دکتر بوگُچ نیز تایید می‌کند که واکسن سرخک «فوق‌العاده موثر» است. همچنین می‌تواند از بیماری جدی یا حتی مرگ جلوگیری کند. او می‌افزاید: «بسیار نادر است که کودکی یا نوجوانی که واکسیناسیون روتین دوران کودکی خود را کامل کرده باشد، به سرخک مبتلا شود. بنابراین اگر والدین نگران ابتلای فرزندشان در مدرسه هستند، در صورتی که کودک واکسینه شده باشد، احتمال ابتلا بسیار کم است.»
چگونه در برابر بیماری های تنفسی پاییزی سالم بمانیم
پزشکان توصیه می‌کنند اولین گام برای محافظت در برابر بیماری های تنفسی در پاییز، به‌روز بودن واکسیناسیون‌های روتین است.
دکتر بوگُچ می‌گوید: «همه باید واکسیناسیون‌های دوران کودکی خود را کامل کرده باشند. این قدم اول است. واکسن‌های روتین مثل سرخک، اوریون، سرخجه و سیاه‌سرفه بسیار موثر هستند.»
دکتر پیش-رناد نیز تاکید می‌کند که پیش‌بینی دقیق میزان شیوع بیماری های تنفسی دشوار است. اما واکسیناسیون یکی از ساده‌ترین و موثرترین اقدامات برای پیشگیری از بیماری‌های شدید است. او می‌گوید: «واکسیناسیون‌های فصلی و روتین اهمیت دارند؛ کودکان باید علاوه بر واکسن‌های فصلی، واکسیناسیون‌های روتین خود را هم کامل کرده باشند.»
همچنین پزشکان یادآوری می‌کنند که شیوع سرماخوردگی و دیگر بیماری های تنفسی در کانادا در این فصل اجتناب‌ناپذیر هستند. اما رعایت اصول ساده پیشگیری می‌تواند از انتشار ویروس‌ها جلوگیری کند. این اصول شامل ماندن در خانه هنگام بیماری، شستن مرتب دست‌ها، پوشاندن دهان و بینی هنگام عطسه و سرفه، و استفاده از ماسک در فضاهای شلوغ است. بهداشت عمومی تورنتو نیز توصیه می‌کند افراد با افزایش گردش ویروس‌ها، مراقبت‌های بهداشتی ساده اما موثر را رعایت کنند تا خود و دیگران در برابر بیماری‌های تنفسی محافظت شوند.
منبع: سی‌تی‌وی
