در ماههای اخیر، بیماری اوروپوچه به دغدغهای جدی برای نظام سلامت کشورهای آمریکای جنوبی و مرکزی تبدیل شده است. تازهترین گزارشها نشان میدهد که این ویروس عفونی از اواخر سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ در کشورهایی مانند «برزیل»، «پرو»، «کلمبیا»، «بولیوی»، «اکوادور»، «گوئیان فرانسه»، «هائیتی»، «پاناما»، «ترینیداد و توباگو» و «ونزوئلا» شیوع یافته است. حتی مواردی از ابتلا در میان مسافران بازگشته از «باربادوس»، «کوبا»، «جمهوری دومینیکن» و برخی کشورهای اروپایی نیز ثبت شده است.
طبق آمار رسمی، تا سال ۲۰۲۴ بیش از ۱۶۲۰۰ مورد ابتلا و چهار مورد مرگ ناشی از بیماری اوروپوچه گزارش شده است. همچنین کشور «برزیل» بیشترین میزان ابتلا را تجربه کرده است. همچنین اخیراً موارد جدیدی از این بیماری در «ونزوئلا» نیز ثبت شده است.
انتقال این ویروس عمدتاً از طریق نیش پشههای آلوده از گونه «Culicoides paraensis» صورت میگیرد. هرچند دیگر گونههای پشه هم میتوانند ناقل بیماری باشند. به گفته مقامهای بهداشتی، بیماری ویروس اوروپوچه بیشتر در مناطق نزدیک به آمازون مشاهده میشود و افزایش موارد محلی در سال ۲۰۲۴، حتی در مناطقی که پیشتر سابقه ابتلا نداشتند، زنگ خطری جدی برای مسافران و کارشناسان حوزه سلامت به شمار میرود.
شیوع بیماری اوروپوچه و علائم اصلی آن
ویروس اوروپوچه معمولاً پس از چهار تا هشت روز از نیش پشه آلوده بروز پیدا میکند. نشانههای آن شامل تب، لرز، سردرد و درد در عضلات و مفاصل است که به شکلی ناگهانی ظاهر میشوند. بر اساس شواهد علمی، این علائم اغلب حدود یک هفته ادامه دارند اما در شماری از بیماران میتواند به بیماریهای جدیتر مانند مننژیت یا آنسفالیت منجر شود.
در تازهترین اعلام «سازمان بهداشت قاره آمریکا» در اکتبر ۲۰۲۴، مواردی از انتقال ویروس اوروپوچه از مادر به جنین در دوران بارداری در کشورهای «برزیل» و «کوبا» گزارش شده که اهمیت توجه و احتیاط را برای زنان باردار یا افرادی که برنامه بارداری دارند افزایش داده است. توصیه میشود این افراد پیش از سفر به مناطق درگیر، با پزشک خود مشورت کنند. چراکه ابتلا در دوران بارداری میتواند پیامدهای جدی مانند سقط جنین یا نقایص مادرزادی به همراه داشته باشد.
از سوی دیگر، در سپتامبر ۲۰۲۴، سه مورد از سندرم «گیلن باره» در میان شهروندان کوبا که به ویروس اوروپوچه مبتلا شده بودند، گزارش شد. این امر نشاندهنده اهمیت مراقبت و پیگیری پزشکی ویژه در این زمینه است. همچنین برای نخستین بار در اکتبر ۲۰۲۴، شواهدی از حضور ویروس اوروپوچه در مایع منی مشاهده شد؛ هرچند هنوز هیچ گزارشی درباره انتقال از طریق تماس جنسی به ثبت نرسیده اما کارشناسان همچنان بر رعایت تدابیر احتیاطی تأکید دارند.
توصیه های مهم برای مسافران
برای پیشگیری از ابتلا به بیماری اوروپوچه، مهمترین اقدام، محافظت در برابر نیش پشهها و حشرات است. به طور کلی، هیچ داروی خاص یا واکسنی برای این بیماری وجود ندارد. همچنین درمان بر مدیریت علائم متمرکز است. به این ترتیب، مسافران باید حداقل چهار تا شش هفته پیش از سفر به کشورهای درگیر با پزشک، پرستار یا مراکز تخصصی سلامت سفر مشورت کنند.
زنان باردار یا افرادی که قصد بارداری دارند، بهتر است پیش از سفر به مناطق درگیر با ویروس اوروپوچه، برای ارزیابی دقیق خطرات و دریافت توصیههای لازم با پزشک یا متخصص سلامت مشورت کنند. در چنین سفرهایی، رعایت نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از گزیدگی پشهها و سایر حشرات اهمیت زیادی دارد.
با توجه به شناسایی ویروس در مایع منی، توصیه میشود افراد تا شش هفته پس از بازگشت از این کشورها، هنگام برقراری رابطه جنسی از روشهای محافظتی استفاده کنند. همچنین باید توجه داشت که بیماریهایی مانند زیکا و مالاریا نیز ممکن است همزمان در این مناطق فعال باشند.
از این رو، مسافران باید نسبت به علائمی مانند تب، سردرد یا دردهای عضلانی حساس باشند. همچنین در صورت مشاهده هرگونه نشانه بیماری، سریعاً به پزشک مراجعه کنند و او را از سوابق سفر خود آگاه سازند. رعایت این نکات میتواند نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به ویروس اوروپوچه و سایر بیماریهای منتقلشونده از طریق حشرات ایفا کند.
چشمانداز آینده ویروس اوروپوچه
در نهایت، بر اساس اعلام نهادهای سلامت، شیوع بیماری اوروپوچه همچنان تحت رصد قرار دارد. درنتیجه هرگونه تغییر در وضعیت بیماری به سرعت اطلاعرسانی خواهد شد. متخصصان تأکید میکنند که با پایبندی به توصیههای پیشگیرانه و همکاری جهانی، میتوان از گسترش بیشتر این بیماری نوظهور جلوگیری کرد. به این ترتیب آگاهی، رعایت احتیاط فردی و ارتباط مستمر با مراجع سلامت، بهترین راهکار مقابله با بیماری ویروس اوروپوچه برای مسافران و متخصصان سلامت است.
منبع: travelhealthpro