ده‌ها هزار کودک متولد خارج از کشور در یک و نیم دهه‌ی گذشته، که به «کانادایی‌های گمشده» معروف هستند، حالا پس از تصویب لایحه‌ای جدید (لایحه C-3 کانادا) در سنای این کشور در روز چهارشنبه و تایید سلطنتی آن در روز پنج‌شنبه، واجد شرایط دریافت شهروندی کانادا خواهند شد.
لایحه C-3 کانادا به شهروندانی که در خارج از کشور متولد شده‌اند اجازه می‌دهد شهروندی خود را به فرزندانی که آن‌ها هم در خارج از کانادا متولد شده‌اند منتقل کنند. افسر بودجه‌ی پارلمانی (PBO) می‌گوید این قانون جدید حداقل ۱۱۵ هزار کودک متولد خارج از کشور را واجد شرایط شهروندی کانادا خواهد کرد.
اما کانادایی‌هایی که در داخل کانادا زندگی می‌کنند و کودکانی را از خارج پذیرفته‌اند، می‌گویند لایحه C-3 کانادا یک تغییر کلیدی را شامل نمی‌شود. اصلاحیه‌ای که به کودکان آن‌ها همان حقوقی را بدهد که به کودکان متولد کانادا داده می‌شود.
لایحه C-3 کانادا و چالش‌های کودکان پذیرفته‌شده‌ی بین‌المللی
«کت لانتگین»، مادری که پسر ده ساله‌اش را از زامبیا به فرزندخواندگی گرفته است، گفت: «آنچه دولت با ما به عنوان یک خانواده و با خانواده‌های مشابه ما در کانادا کرده کاملا ظالمانه و بی‌رحمانه است.»
قانون جدید می‌گوید «کودکان پذیرفته‌شده‌ی بین‌المللی»، یعنی کودکانی که خارج از کشور متولد شده و توسط کانادایی‌های مقیم کانادا به فرزندخواندگی گرفته شده‌اند، باید یک آزمون «ارتباط اساسی» را برای دریافت شهروندی پاس کنند که شامل اثبات زندگی سه ساله در کانادا نیز می‌شود.
والدین این کودکان می‌گویند تصویب لایحه C-3 کانادا تبعیض‌آمیز است. زیرا کودکانی که در کانادا به دنیا آمده و پذیرفته شده‌اند، مجبور به گذراندن چنین آزمونی نیستند. لانتگین گفت: «آن‌ها عملا به پسر ما و کودکان دیگری مثل او می‌گویند: «مطمئنی کانادایی هستی؟ واقعا مطمئنی؟» این خیلی بی‌رحمانه و کاملا غیرضروری است. پسر ما به این کشور مهاجرت نکرده، او یک مهاجر نیست. او پسر ماست و ما شهروند کانادا هستیم.»
چالش‌های آزمون «ارتباط اساسی» برای کودکان پذیرفته‌شده
لایحه‌ی «کانادایی‌های گمشده» از کانادایی‌هایی که در خارج متولد شده‌اند و فرزندان زیستی آن‌ها نیز در خارج از کانادا به دنیا آمده‌اند نیز می‌خواهد که آزمون «ارتباط اساسی» را با اثبات زندگی سه ساله در کانادا پشت سر بگذارند. هدف این قانون لغو قانونی است که در سال ۲۰۰۹ توسط دولت محافظه‌کار «استفن هارپر» تصویب شد و به این کودکان اجازه‌ی دریافت شهروندی نمی‌داد.
لانتگین و دیگر والدین کودکانی که از خارج پذیرفته شده‌اند، متعجب‌اند که چرا این «آزمون ارتباط» که برای والدینی اعمال می‌شود که خودشان در خارج متولد شده‌اند، باید برای کودکان پذیرفته‌شده از خارج نیز اجرا شود.
سناتور «دیوید آرنوت» از ساسکاچوان روز چهارشنبه، پیش از تصویب لایحه C-3 کانادا، گفت: «این‌ها کودکانی هستند که از طریق فرایند پذیرش طولانی و کاملا دقیق و تحت نظارت شدید وارد خانواده‌های کانادایی شده‌اند. کودکانی که طبق تعهدات کانادا در کنوانسیون لاهه، باید دقیقا همان جایگاه و حقوق کودکان کاناداییِ پذیرفته‌شده در داخل کشور را داشته باشند. اما لایحه C-3 کانادا خطر ایجاد موانع جدیدی را به همراه دارد که به طور ناعادلانه و منحصرا بر دوش همین گروه از کودکان می‌افتد.»
سناتورها زمان کافی برای رسیدگی به این موضوع ندارند!
امسال اصلاحیه‌ای به این لایحه پیشنهاد شد که آزمون «ارتباط اساسی» را برای کودکانی که در خارج به دنیا آمده‌اند و توسط والدینی ساکن کانادا به فرزندی پذیرفته شده‌اند، حذف می‌کرد. اما اعضای سنا اعلام کردند زمان کافی برای گنجاندن این اصلاحیه را در لایحه پیش از تصویب نهایی نداشتند. آن‌ها استدلال می‌کنند که پس از آن که دادگاه عالی انتاریو قانون سال ۲۰۰۹ را باطل کرد، به دولت فدرال تا نوامبر امسال مهلت داد تا قانون جدیدی تصویب کند.
سناتور آرنوت گفت: «این یک راه‌حل قانونی ساده و سرراست است. اگر زمان بیشتری در اختیارم بود، خودم این اصلاحیه را مطرح می‌کردم.»
«جنی کوان»، منتقد مهاجرت حزب نیودموکرات فدرال (NDP)، افزود: «متاسفانه سنا این فرآیند را طی نکرد. من فکر می‌کنم نگران زمان‌بندی بودند. چون در حال حاضر، وضعیت «کانادایی‌های گمشده» به گونه‌ای است که قانون اساسی (منشور حقوق و آزادی‌ها) را نقض می‌کند. دادگاه انتاریو حکمی صادر کرده و چندین بار به دولت مهلت داده بود. آخرین مهلت ۲۰ نوامبر بود و دولت مجبور بود لایحه را تصویب کند. به همین دلیل فکر می‌کنم سنا احساس کرد وقت کافی برای رسیدگی به این اصلاحیه ندارد.»
محدودیت برای سفر، تحصیل و انتقال شهروندی
«جنی کوان» همراه با «نیت ارسکین-اسمیت»، نماینده‌ی لیبرال انتاریو، پرچم‌دار این اصلاحیه بود. او می‌گوید لایحه C-3 کانادا پیامدهای واقعی و جدی برای زندگی کودکان پذیرفته‌شده‌ی بین‌المللی دارد: «این کودکانِ “پذیرفته‌شده‌ی بین‌المللی” در کشوری دیگر به دنیا آمده‌اند. بنابراین وقتی به کانادا می‌آیند، مجبورند مراحل مختلف درخواست ویزا را طی کنند. وقتی هم می‌خواهند از کانادا خارج شوند، ممکن است دوباره به ویزا نیاز داشته باشند. این موضوع مجموعه‌ای کامل از موانع برای سفر آن‌ها ایجاد می‌کند. این محدودیت‌ها در آینده، اگر بخواهند در خارج از کانادا تحصیل کنند یا کار کنند، می‌تواند مشکلات جدی به وجود بیاورد.»
«سوجیت چودری»، وکیل مهاجرت، می‌گوید قانون جدید شهروندی کانادا می‌تواند انتقال شهروندی به نسل بعدی را نیز برای کودکان پذیرفته‌شده از خارج پیچیده کند. او در این رابطه افزود: «ممکن است این کودک در آینده تصمیم بگیرد خارج از کانادا صاحب فرزند شود. در آن صورت، آزمون ارتباط اساسی می‌تواند مانعی جدی برای انتقال شهروندی کانادا به فرزندانش ایجاد کند.»
درخواست اصلاحیه قانون جدید شهروندی کانادا
اکنون چودری و همکارش، «مائورین سیلکاف»، به نمایندگی از کت لانتیگن و سایر والدینی که فرزندانی از خارج به فرزندی پذیرفته‌اند، برای طرح یک دعوی احتمالی مبتنی بر نقض منشور حقوق و آزادی‌های کانادا آماده می‌شوند. آن‌ها استدلال می‌کنند که باید با این کودکان دقیقا مانند کودکانی که در کانادا به دنیا آمده‌اند و به فرزندی پذیرفته شده‌اند، رفتار شود. نیازی به گذراندن آزمون «ارتباط اساسی» نداشته باشند.
چودری گفت: «این قانون در نوامبر ۲۰۲۴ تایید سلطنتی گرفت. باید ابتدا رسما لازم‌الاجرا شود؛ پس از آن، ما مراحل بعدی را آغاز می‌کنیم: جمع‌آوری مدارک، آماده‌سازی پرونده و در صورت تصمیم به پیشبرد، پیگیری دعوی در دادگاه. با این حال، ما برای گفتگو با دولت کاملا آماده‌ایم. به نظر من این مشکل خاص با یک اصلاحیه‌ی محدود و هدفمند در قانون قابل حل است. با توجه به جلسات سنا، تعجب نمی‌کنم اگر احزاب مختلف اختلافات حزبی را کنار بگذارند و با تمرکز بر اصل عدم تبعیض و تعهدات بین‌المللی کانادا، حول این گروه خاص از کودکان متحد شوند. همچنین اصلاحیه‌ای دقیق برای حل وضعیت آن‌ها به قانون اضافه کنند.»
وعده‌ی دولت برای اصلاحات قانون شهروندی کانادا
وزارت مهاجرت، پناهندگان و شهروندی کانادا (IRCC) در بیانیه‌ای اعلام کرد: «از این پس، شهروندی از طریق نسب (citizenship by descent) در چارچوبی شفاف، عادلانه و کاملا منطبق با قانون اساسی اداره خواهد شد. چارچوبی که این موضوع را به رسمیت می‌شناسد که خانواده‌های کانادایی می‌توانند در خارج از کشور زندگی کنند، کار کنند و به جامعه‌ی جهانی کمک کنند، بدون اینکه حس هویت کانادایی خود را از دست بدهند.»
سخنگوی IRCC، «لورا لی بلوندو»، افزود: «جزئیات بیشتر درباره‌ی زمان لازم‌الاجرا شدن لایحه‌ی C-3 در هفته‌های آینده اعلام خواهد شد.» وی تأکید کرد: «همان‌طور که وزیر (لنا متلج دیاب) در جلسه‌ی کمیته‌ی سنا قول داده بود، از این پس وزیر و تیم او با ذی‌نفعان حوزه‌ی فرزندخواندگی بین‌المللی وارد گفتگو خواهند شد تا به مسائلی که در شهادت‌ها مطرح شده بود، رسیدگی کنند.»
منبع: سی‌تی‌وی
