در سالهای اخیر، روند ابتلا به سرطانهای گوارشی، که زمانی بیشتر سالمندان را هدف قرار میداد در میان جوانان زیر ۵۰ سال، رشد نگرانکنندهای پیدا کرده است. این روند بهویژه در مورد سرطان روده بزرگ و سرطان پانکراس، بیش از سایر سرطانهای گوارشی نمایان شده است.
بر اساس پژوهشی گسترده که در مجله معتبر «JAMA» منتشر شده، نرخ ابتلا به سرطان گوارش در میان بزرگسالان جوان آمریکایی با سریعترین سرعت در حال افزایش است. یافتهای که زنگ خطری جدی برای نظام سلامت و همچنین خانوادهها محسوب میشود.
کارشناسان معتقدند که گرچه پیشرفتهای چشمگیری در درمان سرطان گوارش حاصل شده، اما نبود غربالگریهای دقیق و غفلت از علائمی مانند درد مزمن شکمی، تغییرات گوارشی یا کاهش وزن بیدلیل، موجب تشخیص دیرهنگام و پیچیدگی در روند درمان میشود.
هشدار جهانی درباره افزایش موارد سرطان گوارش در جوانان
تحقیقات جدید پزشکی پرده از واقعیتی نگرانکننده برداشتهاند: نرخ ابتلا به سرطانهای گوارشی در میان جوانان بهطور چشمگیری در حال افزایش است. مطالعهای گسترده که بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۵ انجام و در نشریه معتبر JAMA منتشر شد، نشان میدهد که روند رشد سرطان گوارش در گروه سنی زیر ۵۰ سال، سریعتر از هر زمان دیگری است.
شناسایی دیرهنگام علائم سرطان گوارش؛ چالش جدی درمان
دکتر «کیمی نگ»، مدیر مرکز تخصصی سرطان روده بزرگ در موسسه «دانا فاربر»، این یافتهها را زنگ خطری جدی میداند. او هشدار میدهد که اگرچه برای برخی از انواع سرطانهای گوارشی مانند روده، غربالگریهایی وجود دارد، اما برای بیماریهای مرگباری همچون سرطان پانکراس، معده و مری هنوز هیچ برنامه تشخیص گستردهای در دسترس نیست.
این خلأ بزرگ در سیستم بهداشت جهانی، ضرورت توسعه ابزارهای نوین برای تشخیص و درمان سرطان گوارش را دوچندان کرده است.
جهش آمار ابتلا به سرطانهای گوارشی در دهه چهارم زندگی
بر اساس آمارهای منتشرشده از سوی «انجمن سرطان آمریکا»، تنها در سال ۲۰۲۲، بیش از ۱۸۵,۰۰۰ مورد جدید از سرطان روده بزرگ در سطح جهانی ثبت شده است. از این تعداد، ۲۱,۰۰۰ مورد مربوط به ایالات متحده و افراد جوان زیر ۵۰ سال بوده است.
دکتر «جان مارشال»، متخصص برجسته آنکولوژی، توضیح میدهد که این بیماری که تا همین چند دهه پیش در این گروه سنی نادر بود، حالا در میان جوانان ۲۰ تا ۴۰ ساله بهطرز نگرانکنندهای رواج پیدا کرده است.
سرطان پانکراس مرگبارترین سرطان گوارشی دنیا
افزایش آمار ابتلا تنها محدود به سرطان روده نیست. پژوهشهای جدید، رشد مشابهی را در سرطانهای معده، مری و بهویژه سرطان پانکراس نیز گزارش کردهاند. این نوع از سرطان، بهدلیل علائم پنهان و نرخ بقای بسیار پایین، در زمره مرگبارترین سرطانها قرار دارد.
نبود علائم سرطان گوارش مشخص در مراحل ابتدایی، یکی از اصلیترین دلایل شناسایی دیرهنگام آن است.
نقش سبک زندگی در بروز سرطانهای گوارشی
دکتر «اسکات کوپتز» در بررسی علل این روند هشداردهنده، به ترکیبی از عوامل ژنتیکی و سبک زندگی ناسالم اشاره میکند. بر اساس تحقیقات اخیر، علائم سرطان گوارش میتواند تحت تأثیر مستقیم برخی فاکتورهای محیطی و رفتاری باشد:
- اضافهوزن و چاقی
- رژیم غذایی پرچرب و مصرف زیاد غذاهای فراوریشده
- کمتحرکی
- مصرف مداوم الکل و سیگار
- استفاده بیش از حد از آنتیبیوتیکها
- اختلال در میکروبیوم روده
- وجود میکروپلاستیکها در بدن
- سابقه خانوادگی و جهشهای ژنتیکی
ضرورت بازنگری در روشهای تشخیص علائم سرطان گوارش
متخصصان تاکید دارند که ادامه این روند، بدون تغییر در سیاستهای بهداشتی و بدون آموزش عمومی، میتواند بحران بزرگی را در نسل جوان ایجاد کند. افزایش آگاهی درباره علائم سرطان گوارش و انجام آزمایشهای غربالگری زودهنگام، نقشی حیاتی در کنترل این بیماری ایفا میکند.
همچنین بهرهگیری از فناوریهایی مانند هوش مصنوعی و کیتهای دقیق، در آیندهای نزدیک میتواند انقلابی در حوزه درمان سرطان گوارش رقم بزند.
عوامل تاثیرگذار بر افزایش ابتلا به سرطانهای دستگاه گوارش
⦁ چاقی و اضافه وزن
⦁ کمتحرکی و زندگی بیتحرک
⦁ تغذیه نامناسب و استفاده زیاد از غذاهای فراوریشده
⦁ مصرف سیگار
⦁ نوشیدن الکل
⦁ تغییر در میکروبیوم روده
⦁ استفاده طولانی و بیرویه از آنتیبیوتیکها
⦁ وجود میکروپلاستیکها در بدن
⦁ ژنتیک و وجود جهش ژنتیکی ارثی (بین ۱۵ تا ۳۰ درصد بیماران جوان)
⦁ مصرف زیاد نوشیدنیهای شیرین، بهخصوص در دوره نوجوانی
طبق پژوهشهای اخیر، این عوامل، نهتنها ریسک ابتلا به سرطان را افزایش میدهند، بلکه میتوانند سن ابتلا را هم کاهش دهند. به همین دلیل، متخصصان توصیه میکنند که سبک زندگی سالم را انتخاب کرده و در صورت داشتن سابقه خانوادگی، آزمایش ژنتیک را جدی بگیرید.
ضرورت تحول در پیشگیری و تشخیص سرطانهای گوارشی
افزایش قابل توجه ابتلا به سرطانهای گوارشی در میان جوانان، ضرورت اصلاح سبک زندگی، افزایش توجه به پیشگیری و اهمیت انجام بهموقع غربالگری را بیش از پیش برجسته کرده است.
بر اساس نتایج مطالعات اخیر، توسعه فناوریهای نوین در حوزه تشخیص زودهنگام علائم سرطان گوارش از اهمیت ویژهای برخوردار است. این نوآوریها میتوانند روند شناسایی بیماری را با دقت و سرعت بیشتری انجام دهند و در نتیجه، امکان آغاز درمان مؤثر در مراحل اولیه را فراهم سازند.
این روند رو به افزایش، زنگ هشداری برای جوامع است تا با جدی گرفتن علائم سرطان گوارش، اصلاح سبک زندگی و بهکارگیری فناوریهای نوین، از بحرانی گسترده در میان نسل جوان جلوگیری کنند.
منبع: انبیسی