پس از آنکه زلزله‌ای به بزرگی ۶ ریشتر روز یکشنبه استان «کنر» در شرق افغانستان، هم‌مرز با پاکستان، را لرزاند و روستاهای بسیاری را با خاک یکسان کرد، امدادگران تا شامگاه دوشنبه در تلاش برای یافتن بازماندگان بودند. شمار زیادی از مردم همچنان زیر آوار خانه‌های خشتی و سنگی ساخته‌شده در دره‌های شیب‌دار گرفتارند. با این حال، امدادگران به دلیل ناهمواری زمین‌های کوهستانی و شرایط جوی نامساعد، در دسترسی به مناطق دورافتاده با چالش‌های جدی روبه‌رو هستند. این زلزله در عمق شش مایلی سطح زمین رخ داد و به دلیل کم‌عمق بودن، خسارات گسترده‌تری برجای گذاشته است.
«یوسف حماد»، سخنگوی اداره ملی مدیریت بحران افغانستان، روز سه‌شنبه اعلام کرد که تعداد کشته‌ها به ۹۰۰ نفر رسیده و شمار زخمی‌ها نیز به ۳ هزار نفر افزایش یافته است.
افزایش شمار قربانیان زلزله افغانستان
جامعه هلال احمر افغانستان، یک نهاد بشردوستانه فعال در منطقه، شمار قربانیان را بیش از آمار رسمی اعلام کرد. این نهاد گفت که تاکنون ۱,۱۲۴ نفر کشته و بیش از ۳,۲۰۰ نفر زخمی شده‌اند. مقامات نیز هشدار دادند با رسیدن تیم‌های امداد به مناطق دورافتاده‌تر، که بسیاری از آن‌ها بیش از ۲۴ ساعت پس از وقوع زلزله همچنان غیرقابل‌دسترس هستند، احتمال افزایش تلفات وجود دارد.
درخواست طالبان برای کمک بین‌المللی
«شرفات زمان»، سخنگوی وزارت بهداشت در کابل، خواستار کمک فوری جامعه جهانی برای مقابله با پیامدهای زلزله افغانستان شد. او گفت: «به این کمک‌ها نیاز داریم. زیرا بسیاری از مردم جان خود را از دست داده و خانه‌هایشان نابود شده است.»
افغانستان پیش از این نیز با بحران اقتصادی شدید و قطع گسترده کمک‌های بین‌المللی پس از تسلط طالبان در سال ۲۰۲۱ مواجه بود. سیاست‌های سختگیرانه طالبان، از جمله ممنوعیت آموزش و اشتغال زنان، موجب کاهش چشمگیر بودجه‌های حمایتی و بشردوستانه شد. اکنون زلزله افغانستان منابع محدود دولت طالبان را بیش از پیش تحت فشار قرار داده است. دولتی که همزمان با بازگشت صدها هزار افغان اخراج‌شده از ایران و پاکستان نیز دست‌وپنجه نرم می‌کند.
ویرانی کامل روستاها در کنر و ننگرهار
مقامات محلی اعلام کردند که زلزله افغانستان سه روستا در استان کنر را به‌طور کامل با خاک یکسان کرده و خسارات سنگینی به روستاهای دیگر وارد آورده است. بنا بر گزارش‌ها، دست‌کم ۶۱۰ نفر در کنر و ۱۲ نفر در ننگرهار جان خود را از دست داده‌اند.
روستای «غازی‌آباد» در منطقه‌ی «نورگل» استان کنر، صحنه‌ای از ویرانی کامل بود. خانه‌ها به تلی از آوار تبدیل شده و بسیاری از ساکنان همچنان زیر آن گرفتار بودند. برخی اهالی در میان ویرانه‌ها نشسته و گریه می‌کردند، در حالی که دیگران با دست در حال پاکسازی آوار یا انتقال زخمی‌ها با برانکاردهای دست‌ساز بودند.
یکی از ساکنان به نام عبدالله گفت: «حتی یک اتاق سالم در این روستا دیده نمی‌شود. پیامدهای این فاجعه نشان می‌دهد که زندگی در اینجا در عرض چند ثانیه پایان یافته است.» او افزود که روستاهای مجاور نیز به‌طور کامل با خاک یکسان شده‌اند و انتظار می‌رود با ادامه تلاش‌های امدادی، ابعاد کامل خسارات روشن‌تر شود، زیرا هنوز بسیاری زیر آوار گرفتارند.
کمبود امکانات و اتحاد مردم
یکی دیگر از بازماندگان زلزله افغانستان گفت: «خسارات بسیار سنگین است. مردم غذا و آب آشامیدنی سالم ندارند. عملیات امداد و نجات با کمبود مواجه است، اما مردم با هم متحد شده‌اند و شبانه‌روز در جستجوی بازماندگان و بیرون آوردن اجساد هستند.» او افزود: «در یک خانه هیچ‌کس زنده نمانده و دام‌های ما تنها مانده‌اند. به آمبولانس، پزشک و هر کمکی نیاز داریم.»
در کنر، هلیکوپترها زخمی‌ها را به بیمارستان‌ها منتقل می‌کردند و اهالی اجساد، از جمله کودکان، را در کفن‌های سفید پیچیده و پیش از دفن برایشان دعا خواندند.
موانع دسترسی به مناطق کوهستانی
امدادگران تلاش می‌کردند به مناطق کوهستانی دورافتاده در امتداد مرز پاکستان، که از شبکه‌های مخابراتی قطع شده بودند، دسترسی پیدا کنند. باران شدید، که خطر رانش زمین را افزایش داده و بسیاری از جاده‌ها را غیرقابل‌عبور کرده بود، مانع این تلاش‌ها شد.
وزارت دفاع اعلام کرد که تیم‌های امدادی نظامی در سراسر منطقه مستقر شده‌اند. همچنین با ۴۰ پرواز، ۴۲۰ نفر از زخمی‌ها و کشته‌شدگان زلزله افغانستان را منتقل کرده‌اند.
عملکرد ضعیف سازمان‌های امدادی داخلی
کارشناسان از جامعه جهانی خواستند که وارد عمل شده و حمایت‌های فوری ارائه کنند و تاکید کردند که سازمان‌های امداد و نجات داخلی افغانستان تقریباً کارایی ندارند.
«اسامه ملک»، کارشناس حقوق بین‌الملل، اظهار داشت: «اموال دولت افغانستان که توسط ایالات متحده و سایر کشورها مسدود شده‌اند، باید به سازمان‌های بین‌المللی اختصاص یابد که در حال انجام فعالیت‌های امدادی در افغانستان هستند.» او افزود: «دولت پاکستان نیز باید در این زمان حساس اخراج افغان‌ها را متوقف کند، زیرا افغانستان توانایی مدیریت هجوم مهاجران را ندارد.»
کمک‌های بین‌المللی
روز دوشنبه، بریتانیا حمایت مالی اضطراری برای آسیب‌دیدگان زلزله افغانستان اعلام کرد و تأکید کرد که این کمک‌ها از طریق شرکای خود ارائه شده و به دست دولت طالبان نرسد.
همچنین وزارت امور خارجه ایالات متحده در شبکه اجتماعی ایکس پیام تسلیتی برای جان‌باختگان زلزله منتشر کرد، اما زمانی که از آن‌ها پرسیده شد آیا کمکی ارائه خواهند کرد، پاسخی داده نشد.
منبع: دگاردین
