روز جهانی ترجمه هر سال در تاریخ ۳۰ سپتامبر برگزار میشود. جالب است بدانید که روز جهانی ترجمه و مترجم چیز جدیدی نیست و از سال ۱۹۵۳ در سراسر دنیا جشن گرفته میشود. روشن است که مترجمها با ابزارشان مردم جهان را گرد یکدیگر آوردهاند و مطالب و اطلاعاتی که پیشتر فقط مختص به زبان و فرهنگ خاصی بودهاند را به مردم سراسر جهان منتقل کردهاند. همهی ما میدانیم که ترجمه حتی مسیر تاریخ را هم تغییر داده و به همین دلیل، میتوان گفت که تمام مترجمان سزاوار داشتن چنین روزی در تقویم جهانی هستند.
تاریخچه روز جهانی ترجمه
روز جهانی ترجمه به افتخار «سنت جروم»، مترجم انجیل برگزار میشود. جروم قدیس، کشیش مسیحی سده ۵ میلادی و مسلط به سه زبان عبری، یونانی و لاتین بوده است که کتاب مقدس را از زبان عبری به زبان لاتین ترجمه کرده است. جالب است بدانید از آنجایی که روز تولد سنت جروم در هیچ جایی به ثبت نرسیده بود، فدراسیون بینالمللی ترجمه در سال ۱۹۵۳ روز درگذشت او را پیشنهاد کرد تا همبستگی جامعه مترجمان را نشان دهد. این روز در نهایت فرصتی است برای تاکید بر اهمیت شغلی که یکی از مهمترین ابزارهای جهانی شدن به حساب میآید.
با این حال، روز جهانی ترجمه بهانه خوبی است تا در ادامه به برخی از سختیها و افسانههای این شغل بپردازیم.
باورهای غلط درباره مترجمی
-
مترجمها دیکشنری دو پا نیستند
بسیاری از افراد فکر میکنند که مترجمها باید معنی تمام اصطلاحات تخصصی متون مختلف را بلند باشند. با این حال، لازم است بدانید که مترجمهای ماهر هم در برخی از مواقع ممکن است به عبارتهایی برخورد کنند که معنی آن را ندانند و برای فهم بیشتر به دیکشنری نیاز خواهند داشت. در نهایت، یادتان باشد که مترجمها دیکشنری دو پا نیستند و قرار نیست معنای تمام کلماتی که با آنها برخورد میکنند را بدانند.
-
هر کسی که به یک زبان خارجی صحبت میکند، یک مترجم حرفهای نیست
روشن است که شغل ترجمه نیازمند مهارتها و استعدادهای خاصی است که هر کسی توانایی انجام آن را ندارد. هر کسی که به بیان مکالمات یک زبان خارجی مسلط باشد لزوما مترجم خوبی نیست. این شغل در نهایت نیازمند مهارتهای دیگری مانند نویسندگی نیز خواهد بود که هر کسی در انجام آن موفق نخواهد بود.
-
مترجمان هم گاهی مواقع اشتباه میکنند
جالب است بدانید که مترجمان از سیاره عجیب و غریب دیگری نیامدهاند و قرار نیست قوانین زبانی را هم تعیین کنند. به همین دلیل است که گاهی مواقع هم ممکن است اشتباه کنند. با این حال، اشتباه به معنی بیمسئولیتی یا بیسوادی مترجم نیست و شما میتوانید با کمی همدلی از آنها بخواهید تا متن خود را ویرایش کنند.
چند حقیقت جالب درباره ترجمه
- در حال حاضر حدود ۷ هزار و ۱۰۰ زبان در دنیا وجود دارد که حدود ۲ هزار مورد از آنها، تنها هزار گویشور در دنیا دارد.
- بیشترین تعداد گویشور بومی یک زبان مربوط به زبان چینی ماندرین است که بیش از یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون گویشور بومی دارد.
- زبانی که بیشترین تعداد کشور به آن صحبت میکنند، زبان عربی است. این زبان، زبان رسمی بیش از ۲۲ کشور در دنیاست.
- به جز زبان فارسی و عربی، زبان عبری مردم فلسطین هم از راست به چپ نوشته میشود.
- صنعت ترجمه امروزه ۴۰ میلیارد دلار ارزش دارد.
- انجیل دارای بیشترین تعداد ترجمه موجود در دنیاست.
روز جهانی ترجمه ۲۰۲۳
ناگفته نماند که فدراسیون بینالمللی ترجمه هر سال به پاس روز جهانی ترجمه موضوع متفاوتی را اعلام میکند. موضوع امسال هم عبارت است از: «ترجمه بسیاری از چهرههای بشریت را آشکار میکند.»
این فدراسیون در بیانیهای گفت: «ما دوست داریم امسال نقش مهمی که ترجمه در زندگی ما ایفا میکند را به رسمیت بشناسیم و آن را جشن بگیریم. ترجمه دنیایی از تجربیات انسانی را آشکار میکند و به ما این امکان را میدهد تا فرهنگهای مختلف را بشناسیم و در عین حال نسبت به تهدیدات علیه صلح و امنیت، توسعه پایدار و کمکهای بشردوستانه، کرامت انسانی و حقوق بشر آگاه باشیم.
زبان در نهایت وجه مشترک تمام انسانهاست که به آنها امکان برقراری ارتباط با یکدیگر را هدیه میدهد تا بتوانند اطلاعات، ایدهها و احساسات خود را به اشتراک بگذارند. زبان همچنین به ما ظرفیت بیان و ارتباطی را میدهد که برای جامعه بشریت و رفاه آنها ضروری به نظر میرسد. حقوق زبان، حقوق بشر است و هر کس حق دارد از زبان خودش استفاده کند. برای بسیاری از افراد این مهم تنها با کمک یک مترجم حاذق امکانپذیر است و همین مهر تاییدی بر اهمیت و نقش پررنگ این افراد در جهان خواهد بود.»
مترجمان در شرایط سخت و بحرانی تنها راه نجات آسیبپذیرترین افراد جهان هستند. آنها به کسانی که در شرایط سختی قرار دارند انسانیت خود را هدیه میدهند و دسترسی، اختیار، کرامت و فرصتی برای ارتباط را برای آنها به ارمغان میآورند. آنها چهرههای انسانی مدافع و دیپلماسی هستند که در هر شرایطی جریان ارتباطات را حفظ میکنند. پس اگر در اطرافتان کسی را میشناسید که از چهرههای پنهان و ناشناخته بشریت با کمک زبان پرده بر میدارد، فرصت را غنیمت شمرده و همین حالا از آنها قدردانی کنید.
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید