ساعت ۶ صبح یکشنبه ۱۸ ژوئن، وقتی هنوز خورشید آب اقیانوس را گرم نکرده بود، زیردریایی تایتان همراه با ۵ سرنشین‌‌اش راهی اعماق اقیانوس شد. با گذشت چند ساعت، اولین نگرانی‌ها در خصوص قطع ارتباط کشتی هدایتگر با این زیردریایی ایجاد شد و بعد از ظهر همان روز، زیردریایی تایتان در حدود ٧٠٠ کیلومتری جنوب سنت جانز ارتباط خود را به صورت کامل با سیستم‌های کنترلی از دست داد. از همان زمان، جستجو برای یافتن این زیردریایی گمشده شروع شد و پس از گذشت چند روز و اطمینان از تمام شدن اکسیژن موجود در محفظه زیردریایی، گارد ساحلی ایالات متحده اعلام کرد که بقایایی را در بستر اقیانوس پیدا کرده است. پس از بررسی‌ها، در نهایت مقامات اعلام کردند که هر پنج سرنشین این شناور در اثر انفجار زیردریایی در همان ساعات اولیه جان باخته‌اند.
علت انفجار زیر دریایی چه بود؟
انفجار در زیر آب زمانی رخ می‌دهد که یک زیردریایی تحت فشار فوق العاده در اعماق زیاد به سمت داخل آب فرو برود. در حالی که محل دقیق و عمق انفجار نامشخص است، اما می‌دانیم که لاشه تایتانیک تقریباً ٤ هزار متر زیر سطح آب قرار دارد. این زیردریایی تقریباً یک ساعت و ٤٥ دقیقه پس از فرود خود، که انتظار می‌رفت حدود دو ساعت طول بکشد، تماس خود را از دست داد.
در عمق محل استراحت تایتانیک، فشار آب تقریباً ٥ هزار و ٦٠٠ پوند بر اینچ مربع است که چند صد برابر بیشتر از فشار سطحی است و انفجار در این سطح با سرعت شگفت‌آوری در کسری از میلی‌ثانیه رخ می‌دهد.
آیا می‌توان اجساد را بازیابی کرد؟
به گفته کارشناسان، بازیابی اجساد در چنین اعماقی بسیار بعید است. گارد ساحلی ایالات متحده عزم خود را برای ادامه جستجو با هدف بازیابی هر گونه بقایای احتمالی اعلام کرده است. با این حال، آنها در مورد طبیعت بی‌رحم اعماق دریا و کف اقیانوس هشدارهایی را ارائه داده‌اند.
هشدارهای یکی از مسافران قبلی تایتان
به گزارش سی‌ان‌ان، در حالی که تحقیقات درباره چگونگی و زمان منفجر شدن زیردریایی گمشده تایتان ادامه دارد، یک کارشناس غواصی می‌گوید که او سال‌ها پیش پس از سفری با تایتان، به مدیر عامل این شرکت در مورد نگرانی‌های ایمنی هشدار داده است.
هنگامی که «کارل استنلی» در آوریل ٢٠١٩ در سفری اقیانوسی به سواحل باهاما در زیردریایی تایتان بود، با شنیدن صداهای بلند احساس کرد که مشکلی فنی در زیردریایی وجود دارد. یک روز پس از سفر، استنلی ایمیلی به «استاکتون راش»، مدیر عامل اجرایی اوشن گیت می‌فرستد و زنگ خطر را در مورد نقص‌های مشکوک ایمنی به صدا درمی‌آورد.
استنلی در ایمیلش نوشته بود: «آنچه که ما شنیدیم، به نظر من مانند یک نقص فنی در ناحیه‌ای بود که تحت فشارهای فوق‌العاده قرار گرفته و درهم شکسته یا آسیب دیده است».
استنلی روز جمعه به سی‌ان‌ان گفته بود که اگرچه راش به صورت کتبی به او پاسخی نداد، اما احتمالا زیردریایی را با استفاده از همان موادی که بوئینگ برای ساخت هواپیماهای خود استفاده می‌کند، بازسازی کرده است.
وی ادامه می‌دهد: «او غواصی‌های آن سال را لغو کرد و فیبر کربن را برداشت، آن را برش داد، نقص‌ها را پیدا کرد و یک مورد جدید ساخت که به نظر من بیش از یک میلیون دلار هزینه داشت.»
«آرنی وایسمان»، سردبیر مجله Travel Weekly که قرار بود با زیردریایی تایتان سفر کند، می‌گوید از مدیرعامل اوشن گیت شنیده بود که مواد فیبر کربن بدنه این زیردریایی را با یک تخفیف بزرگ از بوئینگ تهیه کرده؛ چون ظاهراً عمر مفید آنها به پایان رسیده بود.
بوئینگ روز چهارشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که علیرغم انتشار خبری در سال ٢٠٢١ از سوی اوشن گیت که این شرکت هوافضا را به‌عنوان «شریک» خود در «طراحی و پشتیبانی مهندسی» معرفی کرده بود، آنها در ساخت تایتان مشارکتی نداشته‌اند.
ایمن‌تر از عبور از خیابان
میلیاردری در لاس وگاس تلاش «استاکتون راش» برای فروش بلیط‌های تخفیف دار غواصی تایتان به او را فاش کرد و می‌گوید که وی ادعا کرده که «این کار از عبور از خیابان نیز ایمن‌تر است». «جی بلوم»، یک سرمایه‌دار آمریکایی، پیام‌های متنی را به اشتراک گذاشت که نشان می‌دهد راش در تلاش بوده تا صندلی‌هایی که در نهایت توسط شاهزاده داوود و پسرش سلیمان پر شده را به او بفروشد.
در اوایل آوریل، راش شروع به ارائه قیمت لحظه آخری ١٥٠ هزار دلاری برای سفر با تایتان کرده و کاهش قابل توجهی را نسبت به هزینه معمول ٢٥٠ هزار دلاری در نظر می‌گیرد. بلوم و پسرش در مورد ایمنی زیردریایی گمشده ابراز نگرانی کرده که همین امر باعث تخفیف شده بود. بلوم در تبادل متنی با مدیرعامل، گفته بود که پسرش درباره خطرات احتمالی تحقیق کرده و از خطرات ناشی از آن ابراز ناراحتی کرده است.
راش که نگرانی‌ها را نادیده گرفته، تهدیدات مختلف امکان پذیر از جمله حملات موجودات دریایی و هر چیزی که می‌تواند بدنه را به خطر بیندازد را فهرست کرده و این نگرانی‌ها را به عنوان «موارد احمقانه» رد کرده است. وی به بلوم اطمینان داده است که این سفر بسیار ایمن‌تر از فعالیت‌هایی مانند پرواز با هلیکوپتر یا غواصی است. اما در نهایت بلوم ترجیح می‌دهد تا در این سفر حضور نداشته باشد و دو صندلی به شاهزاده داوود، تاجر پاکستانی و پسر ١٩ ساله‌اش سلیمان داوود داده شد. به گفته عمه سلیمان داوود، این نوجوان نیز مانند پسر بلوم درباره سفر با زیردریایی اوشن گیت نگران بوده و تمایلی به انجام آن نداشته است.
نظر کارگردان فیلم تایتانیک درباره حادثه تایتان
جیمز کامرون، کارگردان فیلم تایتانیک، که بیش از ٣٠ پروژه غواصی به سمت لاشه کشتی تایتانیک انجام داده است، می‌گوید که وی به محض اینکه شنید این شناور در حین ناوبری ارتباطات خود را از دست داده است، می‌دانست که یک حادثه فاجعه بار رخ داده است. او به رادیو تلویزیون بریتانیا گفت: « اینکه سیستم الکترونیکی زیردریایی از کار بیفتد و سیستم ارتباطی و فرستنده ردیاب به طور همزمان از قطع شود، به این معناست که زیردریایی از بین رفته است».
این فیلمساز از دوران کودکی علاقه‌مند به اقیانوس‌شناسی بوده و ده‌ها پروژه غواصی در اعماق دریا، از جمله به عمیق‌ترین نقطه روی زمین یعنی کف سنگر ماریانا در اقیانوس آرام، انجام داده است. کامرون می‌گوید که یکی از غم‌انگیزترین جنبه‌های این موضوع این است که این حادثه قابل پیشگیری بود.
وی می‌گوید: «ما اکنون زیردریایی دیگری داریم که متأسفانه بر اساس همان اصول عدم توجه به هشدارها در حال انجام عملیات است.»
متعهد به ایمنی
کاوشگران اعماق دریا نگرانی‌های خود در مورد زیردریایی گمشده تایتان شرکت اوشن گیت را ابراز کرده و گفته بودند که این زیردریایی برای حمل مسافر بسیار آزمایشی بوده است. اما یکی از بنیانگذاران اوشن گیت، «گیلرمو سونلاین» به رادیو تایمز گفته است که «استاکتون راش»، مدیر اجرایی این شرکت، که یکی از کسانی بود که در زیردریایی تایتان نیز حضور داشت، به شدت به ایمنی متعهد بود.
«سونلاین» که دیگر برای اوشن گیت کار نمی‌کند، می‌گوید: «او همچنین در مورد مدیریت ریسک‌ها بسیار با دقت عمل می‌کرد و به شدت از خطرات کار در محیط‌های عمیق اقیانوس آگاه بود.»
فاجعه تایتان برای گردشگری در اعماق دریا چه معنایی دارد؟
کاوشگران هشدار می‌دهند که انفجار فاجعه بار زیردریایی تایتان در نزدیکی محل لاشه تایتانیک در این هفته، درس عبرت تلخی برای هر شرکتی است که قصد دارد ماجراجویان آماتور را بدون توجه به تخصص‌های صنعتی به اعماق دریا ببرد.
ایمنی تایتان که به طور خصوصی تحت مالکیت و اداره شرکت مستقر در ایالات متحده اوشن گیت است، برای سال‌ها منبع نگرانی بسیاری از افراد فعال در جامعه اکتشافات زیر دریا بوده است.
گردشگری در اعماق دریا صنعت بزرگی نیست. تعداد انگشت شماری از شرکت‌ها وجود دارند که مشتریان را به اعماق اقیانوس می‌برند. اما شرکت اوشن گیت به دلیل ساخت آزمایشی تایتان، با محفظه ساخته شده از تیتانیوم که استفاده از آن در زیردریایی‌های عمق پیما رایج است، اما بدنه ساخته شده با فیبر کربن که متریال مناسبی برای این کار نیست، خارج از استانداردها عمل کرده است.
«استاکتون راش»، که در میان پنج قربانی بود، همچنین از تلاش برای دریافت گواهینامه مطابق با استانداردهای صنعت برای تایتان، توسط گروه مستقلی مانند اداره حمل و نقل آمریکا یا شرکت Lloyd، خودداری کرده بود.
«برتراند پیکارد»، کاشف سوئیسی، می‌گوید: «علیرغم تمام اقدامات ایمنی، تمام تجربیاتی که افراد به دست آورده‌اند، تمام فرآیندهای صدور گواهینامه و همه چیزهایی که در مورد ایمنی می‌دانیم، هنوز هم افرادی هستند که به ریسک‌ها بی‌توجهی می‌کنند.»
آزمایشات ریسک و ایمنی تایتان
«پل جانستون»، یکی از اعضای هیئت علمی کنترل غواصی «اسمیتسونیان»، یک مؤسسه تحقیقاتی مستقر در ایالات متحده، می‌گوید: «جذابیت کاوش در عمیق‌ترین بخش‌های اقیانوس‌های برای کاوشگران آماتور و پولدار، مانند کسانی که در تایتان بودند بسیار جذاب است. این افراد ثروتمند به این ترتیب می‌توانند بگویند که من کاری منحصر به فرد انجام داده‌ام که هیچ کس نمی‌تواند انجام دهد.»
«کاپیتان آلفرد مک لارن»، فرمانده سابق زیردریایی گمشده و کهنه کار اکتشافات اعماق دریا، می‌گوید: «علیرغم رضایتنامه‌ای که هر مسافر باید امضا کند، احتمالاً آنها نمی‌دانستند که سفر با تایتان چقدر خطرناک است.» این کاپیتان مجموعاً نزدیک به شش سال را زیر آب گذرانده، دو بار از سایت تایتانیک بازدید کرده و حتی به سمت لاشه کشتی جنگی نازی بیسمارک که در عمق ٤٥٧٢ متری قرار دارد، نیز رفته است.
او ادامه می‌دهد: «هیچ مشکلی برای انتقال غیرنظامیان به اعماق زیاد وجود ندارد، اما این شرط تا زمانی صادق است که وسیله نقلیه حامل آنها به درستی ساخته شده، آزمایش شده و کنترل شده باشد. این واقعیت که اوشن گیت، آزمایش‌هایی را روی تایتان به همراه ماموریت‌های متعدد در سه سال گذشته انجام داده، به این معنی نیست که تایتان ایمن بوده است.»
او توضیح می‌دهد که با توجه به فشار بسیار زیاد آب در عمقی که زیردریایی گمشده تایتان در آن قرار داشته، فقط یک نشتی به عرض یک تار مو لازم بوده تا زیردریایی منفجر شود.
کاوش در «منطقه خاکستری»
به گفته «سال مرکولیانو»، مورخ دریایی در دانشگاه کمپبل، شرکت اوشن گیت به خودی خود هیچ قانون یا مقرراتی را نقض نکرده اما در منطقه خاکستری قرار داشته است، زیرا تایتان در آب‌های بین المللی و فراتر از محدوده ١٢ مایل دریایی کانادا فعالیت داشته است.
او معتقد است که پس از این فاجعه، تغییراتی در قوانین و استانداردهای شناورهای زیردریایی ایجاد خواهد شد و کانادا باید قوانین مربوط به وسایل نقلیه شناور که از بنادر کانادا منشأ گرفته و به آن بازمی‌گردند را مجددا بررسی کند.
اما او فکر می‌کند زمانی فرا خواهد رسید که مردم بدون اندکی فکر کردن و درست مانند اکنون که در ارتفاعات بسیار بلند در هواپیما پرواز می‌کنند، به طور منظم به اعماق اقیانوس نیز سفر داشته باشند.
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
