استرالیا با معرفی قانونی جدید تحت عنوان ممنوعیت شبکههای اجتماعی برای کودکان، دسترسی افراد زیر ۱۶ سال به این پلتفرمها را ممنوع کرده است. این اقدام بحثهای گستردهای درباره ایمنی آنلاین و آزادی دیجیتال به راه انداخته است.
این قانون که توسط دولت «آنتونی آلبانیزی» معرفی شده، به دلیل تأثیرات گستردهای که میتواند داشته باشد، از سوی بسیاری مورد حمایت قرار گرفته است. اما همزمان با انتقاداتی شدید از جمله از طرف ایلان ماسک روبهرو شده است.
ماسک، قانون ممنوعیت شبکههای اجتماعی برای کودکان را راهی برای «کنترل اینترنت در سراسر استرالیا» توصیف کرده است. همچنین نسبت به اثرات منفی آن هشدار داده است.
«میشل رولند»، وزیر ارتباطات استرالیا، این قانون را بهعنوان گامی مهم برای محافظت از کودکان معرفی کرده و بر ضرورت مقابله با محتوای مضر تأکید کرده است. با این حال، کارشناسان معتقدند که این قانون ممکن است بیشتر به محدود کردن آزادیها منجر شود تا حفاظت از کودکان.
کدام شبکههای اجتماعی در استرالیا قرار است مورد هدف قرار بگیرند؟
طبق این قانون، پلتفرمهای محبوبی مانند تیکتاک، فیسبوک، اینستاگرام، یوتیوب، اسنپچت و ایکس (توییتر سابق) ملزم هستند دسترسی افراد زیر ۱۶ سال را مسدود کنند. بر اساس تعریف ارائه شده در این قانون، حتی پلتفرمهایی مانند لینکدین و مسنجر کیدز نیز ممکن است شامل این ممنوعیت شوند.
«میشل رولند»، در دفاع از طرح ممنوعیت شبکههای اجتماعی برای کودکان اعلام کرده است که دو سوم نوجوانان استرالیایی محتوای مضر مانند خودآزاری، سوءمصرف مواد مخدر و خشونت را در فضای آنلاین مشاهده کردهاند. او همچنین تأکید کرده که این ممنوعیت بهویژه برای مقابله با الگوریتمهایی طراحی شده که محتوای اعتیادآور و مضر را به نوجوانان نشان میدهند.
قانون ممنوعیت شبکههای اجتماعی برای کودکان همچنین جریمههای سنگینی برای شرکتهایی که از اجرای این قانون سرپیچی کنند، در نظر گرفته است. جریمههایی که میتواند تا ۵۰ میلیون دلار استرالیا برسد، پیام روشنی به شرکتهای فناوری ارسال میکند که باید ایمنی کاربران جوان خود را تضمین کنند.
انتقاد ایلان ماسک از استرالیا
ایلان ماسک، مالک پلتفرم ایکس، از اولین افرادی بود که به قانون ممنوعیت شبکههای اجتماعی برای کودکان واکنش نشان داد. او این قانون را نهتنها یک محدودیت برای کودکان، بلکه راهی برای کنترل اینترنت در استرالیا دانست.
ماسک همچنین هشدار داد که چنین قوانینی ممکن است کاربران جوان را به سمت پلتفرمهای غیرقانونیتر و خطرناکتر سوق دهد.
ماسک پیش از این نیز با دولت استرالیا بر سر قوانین مشابهی درگیر بوده است. او پیشتر قانون مقابله با اطلاعات نادرست این کشور را «فاشیستی» خوانده است. همچنین با دستورات دولت برای حذف محتوای خاص از ایکس مخالفت کرده بود.
چالشهای اجرایی قانون ممنوعیت شبکههای اجتماعی برای کودکان
اجرای قانون ممنوعیت شبکههای اجتماعی برای کودکان چالشهای متعددی را برای شرکتهای فناوری به همراه خواهد داشت. تأیید سن کاربران از طریق فناوریهای تخمین سن یا روشهای تأیید هویت، فرآیندی پیچیده و زمانبر است. همچنین ممکن است مشکلاتی برای کاربران بزرگسال نیز ایجاد کند.
از سوی دیگر، این قانون شامل استثناهایی برای نوجوانانی که پیشتر در این پلتفرمها حساب کاربری داشتهاند یا حتی کسانی که با رضایت والدین از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند، نمیشود. این موضوع انتقاداتی از سوی والدین به همراه داشته که معتقدند دولت نباید در تربیت فرزندانشان دخالت کند.
ایمنی آنلاین یا محدودیت آزادی؟
حامیان قانون ممنوعیت شبکههای اجتماعی برای کودکان بر افزایش مشکلات روانی نوجوانان در اثر استفاده بیرویه از شبکههای اجتماعی تأکید دارند. طبق نتایج تحقیقات، شبکههای اجتماعی بهعنوان بستری برای قلدری سایبری، محتوای نامناسب و رفتارهای اعتیادآور شناخته شدهاند.
با این حال، منتقدان میگویند که این قانون فرصت بهبود نظارت بر محتوای آنلاین یا ارائه ابزارهای کنترلی برای والدین را نادیده گرفته است. کمیسیون ایمنی الکترونیکی استرالیا نیز هشدار داده که نوجوانان ممکن است با استفاده از ویپیان یا حسابهای دیگران این ممنوعیتها را دور بزنند.
جایگاه استرالیا در مقایسه با سایر کشورها
استرالیا اولین کشوری نیست که برای ایمنی آنلاین نوجوانان تلاش میکند.
در فرانسه، نوجوانان زیر ۱۵ سال برای دسترسی به شبکههای اجتماعی نیاز به رضایت والدین دارند. در حالی که برخی ایالتهای آمریکا محدودیتهای مشابهی برای کاربران زیر ۱۸ سال اعمال کردهاند. با این وجود، قانون جدید استرالیا به دلیل سختگیری و عدم استثنا برای کودکان، متفاوت است و توجه جهانیان را به خود جلب کرده است.
با توجه به انتقاداتی که از سوی شخصیتهای مطرحی مانند ایلان ماسک و دیگر فعالان حقوق دیجیتال مطرح شده، این سوال باقی میماند که آیا قانون ممنوعیت شبکههای اجتماعی برای کودکان میتواند الگویی جهانی برای ایمنی آنلاین باشد یا بهعنوان محدودیتی بیش از حد در دنیای دیجیتال شناخته خواهد شد.
ممنوعیت شبکههای اجتماعی؛ ضربه به سلامت روان نوجوانان
منابع: اماسان،اماسان، دکانورسیشن