در تقویم ایران روز سیزدهم فروردین به نام روز طبیعت یا سیزده بدر نامگذاری شده است. ایرانیان در این روز صرف نظر از اینکه ساکن چه شهر یا حتی کشوری باشند روشان را بیرون از منزل (بیرون در) میگذرانند.
در رابطه با ریشه این سنت دیدگاههای مختلفی وجود دارد. ولی هرچه که باشد ایرانیان در هر شرایطی بر این سنت پایبند هستند.
عدد سیزده در فرهنگ ایرانیان
برخی نیز معتقدند دلیل این امر دور کردن نحوست عدد سیزده از خانواده است. اگر در روز سیزده بدر اتفاق بدی برای کسی رخ دهد آن را به معنی جذب نیروی منفی عدد سیزده میدانند.
اما به گفته «سعید وزیری»، مورخ و پژوهشگر تاریخی عدد ۱۳ در فرهنگ ایرانی نه تنها نحس نیست بلکه در فرهنگ ایرانیان نماد موفقیت و پیروزی است. به گفته وی حتی ماجرای آرش کمانگیر در روز سیزدهم است. به آن «تیر روز» یعنی «ایزد تیشتر» یا روز گسترش سرزمین ایزدان و رهایی از تورانیان به وسیله تیر آرش گفته میشود.
سیزده بدر در ایران باستان
ایرانیان باستان معتقد بودند چون جمشید شاه (بنیانگذار نوروز) روز سیزده نوروز را در طبیعت و مناطق خوش آب و هوا میگذرانده و بار عام میداده آنها نیز باید در این روز بیرون از خانه بروند.
برخی نیز معتقد بودند، ایرانیان دوازده روز اول سال را به نیت ۱۲ ماه سال جشن میگرفتند. روز سیزدهم را به شکرانه روزهای آینده به باغ و صحرا رفته و جشن میگرفتند.
ایزد تیر یا تشترکه در اوستا از آن با نام یَشتی هم نام برده شده ایزد باران است. همچنین به اعتقاد پیشینیان پیش از آشو زرتشت مردم برای پیروزی ایزد باران در سال جدید و نابودی دیو خشکسالی در نیایش روز تیر ایزد از این ایزد یاد کنند و از او در خواست بران میکردند.
بر همین اساس مردم در ایران باستان روز سیزدهم فروردین (سیزده بدر) که به ایزد باران تعلق داشت با رفتن به دشت و صحرا از خداوند طلب بارش باران میکردند.
در عصر کنونی نیز زرتشتیان از بامداد روز تِشتَر ایزد سفره نوروزی را بر میچینند. خوردنیها و مقداری آجیل و شیرینیهای باقیمانده در سفره نوروز را با خود به طبیعت میبرند. شِشه سبزههای موجود در سفره را با خود برمیدارند. همچنین با آرزوی در پیش بودن سالی پربرکت و خرم سبزهشان را که سفره هفته سین گذاشته بودند به آبهای روان میاندازند.
سبزه گرده زدن در روز سیزده بدر
سبزه گره زدن
یکی از سنن روز سیزده بدر، سبزه گره زدن جوانان در این روز است. این سنت به معنی آشتی جوانان با طبیعت و گره زدن سال پیش روی آنان با طبیعت و کسب شادی از زیباییهای طبیعت است.
این رسم نیز مربوط به زمان فرزندان کیومرث یعنی اولین زوج یا اولین پدر و مادر (مشیه و مشیانه) است. زرتشتیان معتقدند این زوج با گره دو شاخه گیاه دو مورد پایهی ازدواجشان را بنا نهادند و از آن زمان به بعد این رسم معمول شد. امروز هم دختران و پسران برای بستن پیمان زناشویی نیت میکنند در روز سیزده بدر سبزه گره میزنند.
در مناطق کردنشین ایران نیز در پایان روز سیزده بدر ۱۳عدد سنگ یا کلوخ را به نیت دفع بلا از خانوادهشان در سال نو به رودخانه میاندازند.
سیزده بدر در کانادا
ایرانیان مقیم کانادا که همچنان به سنتهای ملیشان پایبند هستند در این روز در جمعهای دوستانه و خانوادگی به پارکها رفته روز سیزده بدر را در کنار هم جشن میگیرند.
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منابع : ویستا