کارزار انتخابات پاییزی کانادا روز به روز داغ‌تر میشود و دو حزب قدرتمند لیبرال به رهبری ترودو و محافظه‌کار به رهبری شی‌یر که اینبار به جای هارپر آمده است طی دو ماه اخیرا با فاصله کم یا حتی دوشادوش هم در حال پیشروی هستند.
حساسیت موضوع بقدر بالاست که جای هیچ تردیدی نیست که احزاب باید با تمام قوا وارد صحنه شوند از جمله اینکه استفان هارپر که تاکنون هیچ واکنشی در این رابطه نداشته، اخیرا با انتشار یک ویدیو تبلیغاتی در حمایت از اندرو شی‌یر عملا وارد کارزار انتخابات اکتبر کانادا شد.
هارپر که رسما پس از شکست سنگین‌ش در مقابل ترودو از حزب محافظه کار کناره گیری کرده بود با این ویدیو رسما نشان داد که رای به اندرو شی‌یر بعنی رای به هارپر!
کانادا و هارپر
رای دهندگان کانادایی یکبار محافظه کاران و استفان هارپر را پس از سالها حکومتی که اعتقاد داشتند بد و زنگزده است در 19 اکتبر 2015 با سرزنشی جانانه کنار زدند. تا جایی که تا روزها فریاد شادی در خیابان‌های شهرهای مطرح کانادا به گوش میرسید و غوغای شادی در این سرزمین به هوا برخاست. بدین ترتیب، یک دوره‌ی اندوهبار تفرقه‌آفرینی در تاریخ سیاسی کانادا به کار خود پایان داده بود.
هارپر ثابت کرد که فردی تنها و منزوی‌ست که در بازکردن جاذبه‌ی کنسرواتیزم شکست خورده است.
علاوه بر این، او چهره‌ی محافظه کاران را با قبضه کردن متکبرانه‌ی قدرت در دست خود، انباشتن نابخردانه‌ی سنا از دوستان بی کفایت، ریاست بر دفتر نخست وزیری که برای پوشاندن چشم مردم طراحی شده بود، برخورد تحقیرآمیز با پارلمان و دادگاه عالی، بدنام کردن هر منتقد یا همه‌ی منتقدان، عرضه کردن قانون‌های سخت جنایی و ضد تروریسم و با تحمیل جنگ‌های سیاسی بر اقلیت‌ها کدر ساخت. بلی، یک داستان غم‌انگیز اما واقعی!
او حتی در تبلیغات انتخاباتی سال 2015 خود مدعی سیاست‌های ضد مهاجرتی بود و برای اولین‌بار مسائلی مانند شهروند درجه دو مطرح شد و در مقابل ترودوی جوان با شعار یک کانادایی کانادایی است توانست بر این طرح هارپر چیره شود.
هارپر در انتخابات سال 2015 چنان با فضاحت کنار رفت که خودش داوطلبانه از ریاست حزب کناره گیری کرد.
بیشتر بدانید: نخست وزیر سابق کانادا: خداحافظی از سیاست و سلام به تجارت!
او با صدور اطلاعیه‌ای، گفته است که فورا از سمت خود در رهبری حزب کناره گرفته و از اعضای حزب محافظه کار خواسته است تا انتخاب رهبر بعدی، فردی را به عنوان رهبر موقت به این سمت بگمارند.
محافظه کاران با حمایت از سرمایه داری، شرکت‌های نفتی و گروهک‌های تندروی سیاسی، کانادا را در مقابل جوامع جهانی و مدافع حقوق بشر قرار دادند، تا جایی که حتی نقش فعالان محیط زیست نیز به دلیل سیاست‌های نفتی هارپر در داخل کشور کمرنگ‌تر از گذشته شده بود.
درست اتفاقی که برعکس در دولت ترودو و کانادا در چندسال گذشته بعنوان یکی از فعالین معاهده پاریس شناخته میشود!
این یک حقیقت است که رای استراتژیک مردم موجب شد تا به حکومت هارپر پایان داده شود، اما آیا باز هم کانادایی‌ها به سراغ رای استراتژیک میروند و یا شی‌یر می‌خواهد بر منصب نخست وزیری کانادا تکیه کند!
کانادایی‌های ایرانی‌تبار نیز که دل خوشی از هارپر نداشتند در سال 2015 با انتخاب ترودو بسیار خوشحال بودند، آنها حتی پوسترهایی از سال 1357 خورشیدی ایران را با دستکاری در شبکه‌های مجازی دست به دست می کردند که یادآور خاطرات تلخ دوران هارپر بودند.
در حقیقت انتخابات سال 2015 رفراندومی بود در موضوع رهبریت مستبدانه‌ی هارپر و کاستی‌های حیاتی آن.
ماجرای مایک دافی و چک 90 هزار دلاری و رای دادگاه 21 آوریل 2016 (نخست وزیر سابق) چگونه بر انتخاب شی‌یر تاثیر گذار خواهد بود؟
رسانه همیاری ونکوور در گزارشی در تاریخ 22 آوریل 2016 آورده بود که، روز پنجشنبه ۲۱ آوریل، چارلز ویلانکورت، قاضی پروندهٔ مایک دافی، در حکمی ۳۰۸ صفحه‌ای او را از تمامی ۳۱ اتهامش تبرئه کرد و اقدامات مقامات ارشد دفتر استفان هارپر، نخست‌وزیر سابق، را «غیرقابل قبول» و «تکان‌دهنده» دانست.
او با انتقاد شدیدالحنی از دفتر نخست‌وزیر سابق گفت: «اگر کسی چنین تصور کند که افراد این سازمان گروهی کارمند اداری خوش‌طینت‌اند که به امور مربوط به نخست‌وزیر رسیدگی می‌کنند، در اشتباه است.»
او افزود «کل سناریوی پرداخت چک شخصی ۹۰٬۰۰۰ دلاری از سوی نایجل رایت رئیس دفتر وقت نخست‌وزیر برای پرداخت هزینه‌های شخصی این سناتور نه به سود دافی بلکه برای منفعت دولت و دفتر نخست‌وزیر بوده است.» او چنین کاری را «در جامعه‌ای دموکراتیک غیرقابل قبول» خواند.
قاضی دافی را از تمامی اتهاماتش شامل نشان دادن هزینه‌های دروغین و کلاهبرداری از دولت تبرئه کرد. دافی از گفت‌وگو با خبرنگاران خودداری کرد و تنها به دست‌دادن با طرفدارانش اکتفا نمود. او اکنون و پس از این حکم بار دیگر به دفترش در مجلس سنا دسترسی خواهد یافت.
قاضی گفته است دفاعیات دافی را دربه دام افتادن او در استراتژی دفتر نخست‌وزیر برای مدیریت پیامدهای گزارش‌های مطبوعاتی دربارهٔ ادعای هزینه‌ها و محل سکونت دافی، پذیرفته است. او در متن حکمش نوشته است پس از بررسی شواهد از جمله مکاتبات نایجل رایت با مقامات ارشد دفتر نخست‌وزیر و سناتورهای حزب محافظه‌کار او را به این پرسش از خودش رسانده که «آیا نایجل رایت به اعضای سنا طوری دستور می‌داده که گویی تنها مهرهٔ پیاده‌ای در بازی شطرنج هستند؟ آیا آن اعضای ارشد سنا مانند ربات جلو میروند و چیزی را که برایشان تعیین شده می‌خوانند؟ آیا خواندن این ایمیل‌ها مرا به این باور می‌رساند که سناتور دافی یا باید چیزی را که به او دیکته شده بود می‌گفت یا با پیامدهای آن روبه‌رو می‌شد؟
و پاسخ من با این سؤالات این بود: بله، بله، بله، بله، بله و بله!!!!!»
ایران و هارپر
هارپر در دوران نخست‌وزیری خود تقریبا از هیچ اقدامی برضد ایران پرهیز نکرد و در سال 2012 روابط دیپلماتیک دو کشور را نیز به تعطیلی کشاند.
در آشوب‌ها و توطئه‌های داخلی همواره پای ثابت حمایت از معارضان و در مجامع بین‌المللی در کنار ایالات متحده پای ثابت آراء ضدایرانی بود.
گرچه از نفوذ دولت اسرائیل در دولت هارپر و جهت‌دهی به سیاست‌های محافظه‌کاران به عنوان یکی از عوامل مواضع خصمانه نسبت ایران نام برده میشود اما در مقاطعی، هارپر، حتی نتانیاهو را هم در دشمنی با مردم ایران پشت سر می‌گذاشت.
هرچند هنوز هیچگونه مواضعی در ارتباط با عملکرد شی‌یر نسبت به ایران بیان نشده است اما وقتی پای رویکرد یک حزب به میان می‌آید می‌توان پیش‌بینی‌هایی نیز در این خصوص داشت.
در 11 مه 2018 استفان هارپر، نخست‌وزیر سابق کانادا در یک آگهی تمام صفحه‌یی در نیویورک تایمز از تصمیم دونالد ترام‍پ در خروج از توافق اتمی ایران حمایت کرد و از او رسما تشکر کرد، درست زمانیکه او از حزب محافظه‌کار کنار رفته بود.
نام جان هاوارد، نخست‌وزیر سابق استرالیا و جان برد، وزیر خارجه سابق کانادا (کسی که در تاریخ 7 سپتامبر 2012 نیز اقدام به بستن سفارت های دو کشور کرد) نیز این آگهی را امضا کرده‌اند.
سوم جولای 2018 تصویری از سخنرانی استفان هارپر در جمع گروهک مجاهدین خلق منتشر شد.
مردم ایران این گروهک را دوست ندارند، این گروهک لیستی از 17 هزار قربانی اقدامات خود را در کارنامه دارد.
کانادا تا سال 2012 مجاهدین خلق را یک گروه تروریستی می‌نامید، تا آنکه در تاریخ 28 سپتامبر 2012 درست همان سالی که به دستور محافظه‌کاران سفارت ایران در کانادا بسته شد، مجاهدین خلق از لیست تروریستی کانادا خارج شد.
گفتنی است که این گروهک به خاطر سابقه منفی خود حتی در میان مخالفین حکومت ایران نیز مورد انتقاد قرار می‌گیرد.
«توماس جونیو» استاد دانشگاه اتاوا در این رابطه می‌گوید: هارپر آشکارا از یک گروهک تروریستی حمایت می‌کند. یک گروه کاملا نامشروع، غیردموکراتیک و فرقه‌ای که به هیچ وجه جایگزینی برای حکومت فعلی ایران به شمار نمی‌رود. هرچند که شی‌یر هیچ زمانی در این خصوص واکنشی نشان نداد!
یک روزنامه‌نگار کانادایی مخالف ایران نیز مجاهدین خلق را گروهی تروریستی نامید که “تروریست بودن آن مستند به شواهد متقن است و جنایات بسیاری را علیه بشریت انجام داده است.”
انتقادها موجب شد سخنگوی هارپر در مقام پاسخگویی برآمده و مدعی شود سخنان هارپر در این همایش لزوما به این معنی نیست که وی حکومتی در ایران را که توسط مجاهدین خلق اداره شود، تایید می‌کند.
هارپر که در دوران وی روابط تهران-اتاوا قطع گردید در همایش مجاهدین خلق در پاریس شرکت کرده و این اقدام را در جهت حمایت از آزادی مردم ایران توجیه نمود.
حمایت از مجموعه ای که شاخصه اصلی آن تا سال 2012 حداقل از دید کانادا تروریسم و خیانت به سرزمین مادری بوده و توجیه آن تحت عنوان مفاهیمی چون آزادی و دموکراسی نشان دهنده نکته ای اساسی است، در واقع این گونه مصادره به مطلوب کردن مفاهیم سیاسی تنها به قصد نیل به اهداف ژئوپلیتیک و تحت تاثیرگذاردن کشور هدف می باشد که البته در نوع خود نفی کننده و ناقض همان مفاهیم تلقی می گردد.
تصویر منتشر شده در صفحه فیسبوکی حزب محافظه کار در تاریخ 5 فوریه 2016 همزمان با قبول برداشتن تحریم های ایران از ناحیه دولت لیبرال کانادا
شی‌یر و هارپر، دو روی یک سکه
شی‌یر که در دوره جدید انتخابات پارلمان کانادا به نمایندگی از حزب محافظه کار نمایان شده، در واقع همان روی دیگر سکه هارپر است. این را نه تنها از حزب آنها بلکه از دیدگاه‌های شی‌یر در رابطه با موضوعات مختلف از جمله مهاجران، تجارت، سیاست و اقتصاد و .. می‌توان فهمید.
ترودو، همچنان محبوب
وقتی ترودو از انتخابات 2015 پیروز میدان شد، چشم انداز ترودو از کانادایی که “باز و اطمینان بخش و امیدوارکننده” است، چنان جذاب و نیرومند بود که روح رای دهندگانی را که باور داشتند کانادا می‌تواند بخشنده‌تر، بلندپروازتر، و موفق‌تر باشد، تسخیر کرد.
و با وجود اینکه تلاش هارپر برای وادار کردن مردم برای رضایت به وضع قبل میلیون ها نفر را فراری داد؛ ولی فراخوان ترودو باعنوان ” بیایید به عنوان یک کشور به هم بپیوندیم” ثابت کرد که پیامی نیرومندتر از تاکتیک‌های تفرقه افکنانه‌ی محافظه کاران وجود دارد.
ترودو، بسی فراتر از “نداشتن آمادگی”، خود را مبارزی نشان داد تسخیرناپذیر با همان جذابیت ملی پدرش، پی‌یر الیوت ترودو، و اثری از پدربزرگ مادری‌اش، جیمز سینکلر(یک دوره وزیر لیبرال از ونکوور). ترودو احساس یک دگرگونی نسلی سالم را در نهاد خود دارد و در حسرت مردم کانادا برای وضعی بهتر از وضع موجود شریک است.
براساس گفته برخی کانادایی‌های ایرانی‌تبار در حقیقت پس از سال 2015 و با روی کار آمدن ترودو نوعی مفهوم دموکراسی و آزادی اندیشه در دل همه‌گان روشن شد و حتی پیش از آن نیز جامعه فارسی زبان اینگونه آزادی عمل نداشت.
طی ماههای اخیر پرونده اس. ان. سی لاوالین شائبه‌های زیادی را برای افکار عمومی ایجاد کرد ولی بررسی کارنامه ترودو نشان می‌دهد او به تمام وعده‌های انتخاباتی خود عملکرده و فقط در 10 درصد موارد به نتایج مطلوب نرسیده است.
با این وجود برای پیش بینی موفقیت لیبرالها زود است. بسیاری از کارهایی که ترودو انجام داده از جمله تجارت آزاد با آمریکا و مکزیک، توسعه صادرات کانادا به آسیا و اروپا، تنوع فرهنگی و قومیتی و استفاده از نخبگان سراسر دنیا هنوز به خوبی مطرح نشده و دستاوردهای آن نادیده گرفته شده که باید طی روزهای محدود در پیش برجسته شوند.
بخش گزارشگر رسانه هدهد حاصل برخی گزارش‌های تحلیلی است که نظرات نگارنده در آن مطرح شده است.
بیشتر بدانید (گزارش قبلی ویژه انتخابات):
شمارش معکوس انتخابات، نگاه رو به جلو یا مرا ببخش! / سایه سنگین ماجرای لیبی / گزارش کامل
