سس کچاپ مدتهاست که به عنوان یکی از محبوبترین چاشنیهای غذا در سراسر دنیا شناخته میشود و اتفاقا به یکی از صنعتهای پولساز جهان نیز تبدیل شده است. گزارشات فعلی نشان میدهند که آمریکاییها در سال ۲۰۲۳ حدود ۵.۸۵ میلیارد دلار برای این سس هزینه کردهاند. این آمار نشان میدهد که هر فرد آمریکایی سالانه ۱۷ دلار بابت این سس هزینه میکند. با این حال، سس کچاپی که این روزها در دسترس همهی ما قرار دارد و با غذاهایی مانند هات داگ و همبرگر استفاده میشود با چیزی که در زمانهای باستان درست میشد، کاملا متفاوت است.
تاریخچه سس کچاپ
جالب است بدانید که خاستگاه اولیه سس کچاپ به هزاران سال قبل در آسیای جنوب شرقی بر میگردد. زمانی که مردم در امتداد سواحل شرقی و جنوب چین امروزی زندگی میکردند و ماهی و میگوی محلیشان را تخمیر میکردند. این خمیرها تا زمانی که امپراتور «وو هان» در حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در منطقه شروع به کشورگشایی کرد بسیار محدود بود؛ اما پس از آن در چین رواج زیادی پیدا کرد.
محبوبیت این سس ماهی تخمیری تا صدها سال ادامه داشت و آن را به یکی از محبوبترین چاشنیهای غذایی تبدیل کرده بود. تا اینکه سفرهای دریایی و تجارت جهانی این سس را به دیگر نقاط دنیا معرفی کرد. در نهایت، تجار و دریانوردان آنقدر این سس ماهی را دوست داشتند که نام آن را کچاپ گذاشتند که در زبان جنوب فوجیان و تایوان به معنای «سس ماهی» است.
با این حال، جالب است بدانید که تاریخچه شگفتانگیز سس کچاپ یک روایت بریتانیایی هم دارد که خواندن آن خالی از لطف نیست.
در اوایل قرن ۱۷، زمانی که ملوانان بریتانیایی برای تجارت به اندونزی سفر میکردند، تصمیم گرفتند دنیا را با سس کچاپ آشنا کنند. غذایی که آنها در کشتی میخوردند شامل گوشت خوک، نمک و کمی کراکر بود و به همین دلیل هم میتوان گفت که سس کچاپ در واقع طعم خاصی به غذایشان اضافه میکرد. با این حال، برخی از افراد هم بر این باورند که آنها در آن زمان فکر میکردند که شاید بتوانند این سس را به عنوان یک سس عجیب و غریب آسیایی با قیمت نسبتا زیادی به بازار عرضه کنند و سود زیادی را به جیب بزنند و در نهایت در همین حوالی بوده که سس کچاپ هم وارد بریتانیا شده است.
دیری نگذشت که پس از آن ملوانان بریتانیایی شروع به خرید مقادیر زیادی از سس کچاپ کردند و آن را در بطری به خانه میآورند. اما از آنجایی که واردات در آن زمان بسیار گران بود، آنها تصمیم گرفتند تا خودشان این سس را تولید کنند. یک کتاب آشپزی لندن به تاریخ سال ۱۷۴۲ نشان میدهد که آنها برای تهیه سس کچاپ از موادی مانند سس ماهی، آبجو، قارچ، موسیر و ادویه استفاده میکردند. البته قارچ خیلی زود به یکی از مواد اصلی این سس تبدیل شد و محبوبیت زیادی هم پیدا کرد.
سس با طعم گوجه فرنگی
جالب است بدانید که شواهد نشان میدهد انگلیسیها احتمالا اولین کسانی بودند که توانستند گوجه فرنگی را هم به سس کچاپ اضافه کنند. این اتفاق در اواسط قرن ۱۹ رخ داد و رفته رفته سس ماهی را از میدان خارج کرد. اما علیرغم این اتفاق، سس کچاپ در آن زمان رنگ قهوهای مانندی داشت. با این حال، یکی از شرکتهایی که سرانجام در سال ۱۸۷۶ به این اتفاق پایان داد، شرکت «هاینز» بود که با استفاده از سرکه رنگ این سس را تغییر داد و با این کار از تجزیه گوجه فرنگی موجود در این سس هم جلوگیری کرد.
به این ترتیب، تولید و محبوبیت کچاپ در اواخر قرن ۱۹ در آمریکا هم افزایش یافت. تولیدکنندگان آمریکایی بعد از جنگ داخلی با افزایش تولید سس گوجه فرنگی به افزایش تقاضای موجود پاسخ دادند و در نهایت آن را به گونهای تغییر دادند که در مقایسه با سس کچاپ انگلیسیها شیرینتر و غلیظتر از آب درآمد.
سس گوجه فرنگی در آخر در حدود سال ۱۹۱۰ بود که شبیه به چیزی شد که ما این روزها با سیب زمینی سرخ کرده و برگرهای مک دونالد میخوریم. تولیدکنندگانی مانند هاینز هم در همان زمان بود که فهمیدند افزودن قند بیشتر و مقدار زیادی سرکه به ماندگاری سس کچاپ کمک میکند و همین آن را از چیزی که بود هم شیرینتر کرد.
در نهایت، سس کچاپی که ما امروز با هات داگ و سایر غذاهای فست فودی میخوریم در واقع کاملا شبیه دستور پختی است که هاینز از اوایل دهه ۱۹۰۰ داشت. این سس در حال حاضر شامل مواردی مانند گوجه فرنگی، سرکه مقطر، نمک و ادویهجاتی مانند پودر پیاز است. البته این روزها شکر با شربت ذرت دارای فروکتوز بالا جایگزین شده است. با این حال، هاینز هنوز هم محبوبترین تولیدکننده سس کچاپ است که محصولات آن به طور گستردهای در سراسر دنیا مورد استفاده قرار میگیرد و مشتریان خاص خودش را دارد.
محل نگهداری سس کچاپ؟ داخل یا بیرون از یخچال!؟
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: آردی