آیا ممکن است دچار اعتیاد به غذا شویم؟ این تئوری که تشریح میکند چه عواملی به مشکل چاقی رواج یافته در آمریکای شمالی دامن میزند، روز به روز بیشتر مورد استقبال قرار میگیرد
متیو ماهون ۴۶ ساله از اینکه نتواند ۵۰ سالگیاش را ببیند احساس ترس میکند.
او به خبرگزاری W5 میگوید: «آخرین باری که در بیمارستان بستری شدم، چیزی نمانده بود که تمام اعضای بدنم مثل ریهها، قلب، کلیهها و کبدم از کار بیافتند. گویی همه آنها این پیام را به من دیکته میکردند که با لاغری خداحافظی کن! ما دیگر داریم از بین میرویم.»
آخرین باری که متیو را وزن کردند، ترازو رقم ۷۶۰ پوند را نشان میداد. او خود را به خاطر وزنش شدیدا سرزنش میکرد. او نه به خاطر نداشتن اراده، بلکه به واسطه اعتیاد به غذا خوردن به این وزن رسیده بود.
«وضعیت افراد الکلی هم به همین صورت میباشد. دائما به این افراد گفته میشود که «نوشیدن الکل را ترک کنید». اما کنار گذاشتن آن به این راحتیها نیست. حتی شرایط یک فرد معتاد به مواد مخدر هم کاملا مشابه است. آنها دائما این جمله را میشنوند:
«فقط کافی است اراده کنید و مواد مخدر را کنار بگذارید.» اما توجه داشته باشید که گفتن این جملات بسیار آسانتر از عملی کردن آنها است.»
متیو به واقعیتهای موجود در خصوص اعتیاد واقف میباشد. او به مدت ۱۴ سال معتاد به هروئین بوده و معتقد است که سوء مصرف مواد مخدر، اعتیادی که از دوران کودکی به غذا خوردن داشته را برای مدتی پنهان نگه داشته است. غذا خوردن بیش از حد هم نوعی اعتیاد به حساب میآید. او میگوید که هنگامی که اعتیاد را با لگد از زندگی خود به بیرون پرت کرده و مصرف هروئین را کنار گذاشته، گریبانگیر اعتیاد به غذا خوردن شده و زهر اعتیاد به نحوی انتقام خود را از وی گرفته است.
مادرش، دبی آندروود، میگوید که اکنون بیشتر از دوران اعتیاد متیو به مواد مخدر، نگران وضعیت اوست. او هر روز برایم پیام «صبح بخیر مامان» میفرستد و خیال من راحت میشود که حالش خوب است. احساسی که من تجربه میکنم از جنس نگرانیِ مادرانی است که یک فرزند معتاد به مواد مخدر دارند. آنها دائما با این نگرانی دست و پنجه نرم میکنند که شاید این دوزی که فرزندشان مصرف میکند، به آخرین دوز مصرفیشان تبدیل شود.
مفهوم اعتیاد به غذا، به طور گسترده و همه جانبه در بحثهای روزِ بسیاری از محافل پزشکی موضوع پذیرفته شدهای نیست.
در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) این بیماری به عنوان یکی از شاخههای اعتیاد ذکر نشده است. اما با این حال، بحث بر سر این که آیا افرادی مانند متیو به غذا اعتیاد جسمانی دارند یا خیر، بیشتر از گذشته بر سر زبانها افتاده است.
دکتر اشلی گیرهارت، یک رهبر جهانی در حوزه مطالعات بر روی اعتیاد به مواد غذایی است. او که دانشیار روانشناسی در دانشگاه میشیگان است، اولین ابزار تشخیصی موجود در این حوزه را تهیه کرده و نام آن را مقیاس اعتیاد به مواد غذایی Yale گذاشته است. این مقیاس از نتایج پرسشنامههای مورد استفاده در تشخیص سایر شاخههای اعتیاد مانند اعتیاد به الکل، دخانیات و مواد مخدر استفاده کرده است.
گیرهارت به خبرگزاری W5 میگوید:
«ما به راهکارهای تشخیصی انواع شاخههای اعتیاد نگاهی انداختیم و قصد داشتیم تا بین نشانههای رفتاری این نوع از اعتیاد و مصرف غذاهای فرآوریشده و تحریککننده مغز ارتباط برقرار کنیم.»
برخی از نشانههای اعتیاد به غذا عبارتند از:
هوس شدید، از دست دادن کنترل و ناتوانی در عقبنشینی و متوقف ساختن خود، علیرغم آگاهی از تأثیرات منفی موجود و تمایلات تحریک کننده. گیرهارت تخمین میزند که با استفاده از نتایج حاصل از این مقیاس به طور کلی ۱۵٪ از مردم آمریکای شمالی در گروه افراد دارای اعتیاد جسمانی به غذا طبقه بندی شوند.
تحقیقات او انواع خاصی از غذاهای اعتیاد آور در برخی از افراد را مشخص میسازد. این غذاها عبارتند از: پیتزا، سیب زمینی سرخ شده، چیزبرگر، شکلات، چیپس سیب زمینی، کوکیها و بستنی. وجه مشترک تمامی این مواد غذایی این است که درست مانند سایر مواد اعتیادآور همچون سیگار، همگی آنها فاقد مواد مغذی بوده و به شدت فرآوری میشوند.
او میگوید:
«در غذاهای مصرفی همه ما مقداری نیکوتین وجود دارد. نیکوتین در سیب زمینی و بادمجان نیز یافت میشود. اما زمانی میتوان این ماده را اعتیادآور دانست که شما نیکوتین موجود در مواد گوناگون را استخراج کرده، برای تصفیه آن هزاران ماده شیمیایی دیگر به آن بیافزایید و در نهایت آنها را به موادی که برای مغز تحریک کننده و لذت بخش است، تبدیل کنید.»
گیرهارت اذعان میدارد که همین پروسه در خصوص فست فودهای به شدت فرآوری شده نیز صادق میباشد. او با استناد به اسکنهای مغزی میگوید که اثرگذاری این غذاها بر مغز مشابه تاثیری است که مصرف مواد مخدر و داروهای غیرمجاز بر آن میگذارد و دقیقا همان نواحیها را فعال میکنند.
منتقدان این تئوری استدلال میکنند که غذا نباید به عنوان یک ماده اعتیاد آور در نظر گرفته شود زیرا هیچ گونه ریسک بالا و یا خطر واضحی برای قطع و یا مصرف بیش از حد آن وجود ندارد.
برای متیو که اعتیاد به مواد مخدر را تجربه کرده است، هیچ جای شک و شبههای باقی نمیماند. او درباره زمانهای مصرف مواد غذایی خود این طور توضیح میدهد: «غذا خوردن برای من همچون دسترسی به یک منبع بزرگ سرخوشی است. لذت آن جوری است که انگار هروئین را مستقیما به رگهایم تزریق کرده باشم. در خصوص اعتیاد این طور بود که روی صندلیم مینشستم، تزریقم را انجام داده و از آن لذت میبردم و الان دقیقا همین کار را با غذا نیز عینا تکرار میکنم.»
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: سیتیوی