نگاهی به سرگذشت صنعت خودرو ایران
صنعت خودرو یکی از مهم‌ترین صنایع کشور محسوب می‌شود که از زمان تاسیس تا به امروز فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته است.
سابقه صنعت خودروسازی در ایران به دهه ۳۰ شمسی باز می‌گردد و از آن زمان تاکنون این صنعت روزهای تلخ و شیرین زیادی را تجربه کرده است.
اولین شرکت تولید‌کننده خودرو که فیات ایران بود در سال ۱۳۳۲ تاسیس شد ولی تولید اولین محصولات این شرکت که فیات ۱۱۰۰ نام داشت در سال ۱۳۳۹ انجام شد و عملا شرکت جیپ‌ایران (پارس‌خودروی کنونی) که در سال ۱۳۳۶ تاسیس شده بود در سال ۱۳۳۸ اولین خودروی تولیدشده در ایران را که جیپ شش‌سیلندر کالسکه‌ای بود تولید کرد.در سال بعد اولین فیات‌های ایرانی تولید شدند.
با این حساب برخلاف نظر معمول پارس‌خودرو پدر صنعت خودروی ایران است، نه ایران‌خودرو. سال ۱۳۳۸ شرکت تولید خودرو ایران (مرتب کنونی) تاسیس شد. این شرکت هم در سال ۱۳۴۲ اولین محصولات خود را که انواع مدل‌های لندروور بود تولید می‌کرد. در سال ۱۳۴۱ ایران‌ناسیونال (ایران‌خودرو) تاسیس و در سال ۱۳۴۵ اولین خودروی همه‌گیر تولید داخل یعنی پیکان تولید شد.
در سال ۱۳۴۵ قراردادی بین شرکت ایران‌خودرو و روتس در مورد مونتاژ و ساخت خودرو پیکان که نام انگلیسی آن هیلمن بود منعقد شد و به‌طور رسمی با وارد شدن قطعات تولید پیکان در اردیبهشت سال ۱۳۴۶ با ظرفیت ۶۰ هزار دستگاه آغاز شد، این تیراژ به تدریج به ۱۲۰ هزار دستگاه رسید. در سال ۱۳۵۳ خط تولید وانت شکل گرفت، در ۲۷ مهرماه ۱۳۵۳ نیز کارخانه ریخته‌گری و موتورسازی دایر شد تا نسبت به ساخت شش قسمت از موتور پیکان ۱۶۰۰ اقدام کند.
اما اولین رکود صنعت خودرو ایران، مربوط به دهه ۶۰ است، در روزهایی که خودروی پیکان ناجی آن شد. فراز و نشیب‌هایی که سهام شرکت‌های خودروسازی در بورس را هم تحت تاثیر قرار داده‌اند.
واردات خودرو در سال ۱۳۷۲ و با وارد کردن خودروی پراید توسط شرکت سایپا در کشور آغاز شد و از این سال به بعد تلاش برای وارد کردن خودروهای خارجی و تولید خودروی ملی به موازات یکدیگر ادامه پیدا کرد. خودروی سمند در سال ۱۳۷۹ به عنوان اولین خودروی ملی ایران تولید شد و واردات خودرو نیز به اوج خود رسید.
وقوع تحریم‌ها مانند دیگر صنایع تأثیر خود را بر صنعت خودرو ایران هم گذاشت و در معاملات گروه‌های خودروسازی در بازار بورس هم نمود پیدا کرد. سال ۸۵ تا ۸۸ صنعت خودرو بدترین روزهای خود را در بازار سرمایه پشت سر گذاشت و سال ۱۳۸۷ را می‌توان دومین دوره رکود صنعت خودرو در کشور دانست. مراودات تجاری کم با دیگر کشورها و روند رو به رشد قیمت ارز این روزهای سخت را تداوم می‌بخشیدند.
سال ۱۳۹۰ اولین سالی بود که پس از تحریم‌ها، واردات خوردو به ایران از سرگرفته شد که تأثیر آن در بازار سهام هم به خوبی مشهود بود. اما این روند خیلی دوام نداشت و رشد قیمت ارز همچنان مانع از اوج‌گیری صنعت خودرو ایران می‌شد.
سهمیه‌بندی بنزین در سال ۱۳۹۸ اتفاق دیگری بود که صنعت خودرو را تحت تاثیر قرار داد. در این سال اما با تشویق دولت به حضور مردم در بورس استقبال از سهام شرکت‌های خودروسازی رونق گرفت و در مرداد ماه ۹۹ به اوج خود رسید تا مهر همان سال که مانند دیگر صنایع حاضر در بورس قیمت سهام خودرویی‌ها هم کاهش پیدا کرد.
صنعت خودرو ایران به احتمال فراوان تغییری بزرگ را در آینده به خود خواهد دید، تغییری بنیادین که چینی‌ها نقش محوری در آن خواهند داشت. هرچند پایه‌های خودروسازی ایران در دوران پس از انقلاب را فرانسوی‌ها بنا نهادند و بازار نیز سال‌هاست با محصولات پژو و رنو خو گرفته است، با این حال گویا قرار است چینی‌ها در آینده‌ای نه‌چندان دور میهمان شماره یک صنعت و بازار خودروی کشور باشند.
کدام خودروهای ایرانی کیفیت بهتری دارند؟
شرکت نیسان دومین خودروی خود را با نامی ایرانی رونمایی کرد آریا
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
