در میان نگرانی‌های فزاینده در مورد گسترش عفونت آبله میمونی، متخصصان سراسر جهان در حال تلاش برای نظارت بر زنجیره‌های انتقال و جلوگیری از شیوع غیر معمول این بیماری هستند.
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، تا تاریخ ۳۱ می بیش از ۵۵۰ مورد ابتلا به آبله میمونی در سراسر جهان در کشورهایی از جمله بریتانیا، ایالات متحده، اسپانیا، پرتغال و کانادا گزارش شده است.
این بیماری نسبتاً نادر بوده و هیچ ارتباط واضحی بین برخی از عفونت‌های ایجاد شده از طریق آن وجود ندارد و نگرانی‌هایی را در مورد گسترش آن در بین افراد جامعه و موارد شناسایی نشده ایجاد می‌کند.
دکتر تدروس آدهانوم گبریسوس، رئیس سازمان بهداشت جهانی در یک نشست مطبوعاتی در ماه ژوئن گفته است:
«ظهور ناگهانی آبله میمونی در بسیاری از کشورها به طور همزمان نشان می‌دهد که ممکن است برای مدتی انتقال آن از روش‌های ناشناخته صورت گیرد.»
با توجه به ماهیت غیرمنتظره شیوع فعلی، هنوز ناشناخته‌های زیادی در مورد این بیماری وجود دارد. از جمله اینکه این بیماری دقیقا چگونه گسترش پیدا می‌کند. و اینکه آیا تعلیق واکسیناسیون انبوه این نوع آبله در دهه‌ها پیش ممکن است به نحوی انتقال آن در زمان فعلی را سرعت بخشد.
سی‌تی‌وی نیوز برخی از متداول‌ترین سؤالات خوانندگان ما را از متخصصین پرسیده است. تا به واسطه آنها حقایق و روایت‌های نادرست مربوط به آبله میمونی را از یکدیگر تفکیک کند.
اگر در کودکی واکسن آبله را دریافت کرده باشم. آیا در برابر آبله میمونی مصونیت دارم؟ در مورد آبله مرغان چطور؟
آبله برای اولین بار در سال ۱۹۵۸ کشف شد. آبله میمونی نیز یک بیماری نادر است که از جنس ویروس‌های ارتوپاکس بوده و متعلق به همان خانواده عامل بیماری آبله است.
دکتر استفن هاپتون کان، یکی از اساتید حوزه بالینی در دانشگاه بریتیش کلمبیا، می‌گوید که علیرغم داشتن نامی مشابه، آبله مرغان نوعی ویروس هرپس (تبخال) بوده و به خانواده آبله میمونی مربوط نمی‌شود.
او در 31 مه از طریق ایمیلی به سی تی وی نیوز گفته است:
«اگر به آبله مرغان مبتلا شده و یا واکسن آبله مرغان را دریافت کرده باشید، در برابر آبله میمونی مصونیت نخواهید داشت.»
هیچ درمان اثبات شده‌ای برای این عفونت ویروسی وجود ندارد. اما از آنجایی که آنها تا حدودی به هم مرتبط هستند. واکسن آبله در برابر آبله میمونی نیز با اثربخشی بیش از ۸۵ درصد، ایمنی ایجاد می‌کند. اما از آنجایی که واکسن آبله باعث ریشه کن کردن این بیماری شده بود، واکسیناسیون روتین آبله برای جمعیت عمومی از سال ۱۹۷۲ در کانادا پایان یافته است.
هاپتون کان گفته است که این بدان معناست که واکسیناسیون کانادایی‌هایی که در برابر آبله واکسینه شده باشند، به بیش از ۵۰ سال پیش برمی‌گردد.
وی می‌گوید:
«به احتمال زیاد پس از گذشت ۵۰ سال یا بیشتر، بدن فرد دریافت کننده این واکسن در برابر این بیماری ایمنی زیادی نداشته باشد.»
آژانس بهداشت عمومی کانادا (PHAC) طی یک نشست مطبوعاتی در ۲۷ مه گفته است که آنها بر روی رویکردی هدفمند در خصوص واکسیناسیون و درمانِ گروه‌های پرخطر در بحبوحه شیوع فعلی آبله میمونی تمرکز دارند. و معتقدند که در حال حاضر داشتن کمپینی برای واکسیناسیون دسته جمعی ضروری نیست.
انسان‌ها از چه روشی به آبله میمونی مبتلا می‌شوند؟ آیا از سطوح منتقل می‌شود؟
به گفته سازمان بهداشت جهانی، آبله میمونی از طریق تماس نزدیک با حیوان آلوده، انسان یا مواد آلوده به این ویروس منتقل می‌شود.
تصور می‌شود که انتقال بین افراد در درجه اول از طریق قطرات تنفسی بزرگ اتفاق می‌افتد، معمولاً این قطرات بزرگ امکان انتقال در مسافت‌های زیاد را ندارند و نیاز به تماس نزدیک طولانی مدت خواهند داشت.
این ویروس همچنین می‌تواند از طریق تماس پوست به پوست و همچنین تماس با مواد و سطوح آلوده منتقل شود. انتقال از طریق حیوانات نیز می‌تواند به واسطه نیش یا خراش، تماس با خون حیوان یا مایعات بدن آنها اتفاق بیفتد.
با این حال، هاپتون کان به این موضوع اشاره می‌کند که آبله میمونی مانند کووید۱۹ به راحتی قابل انتقال نمی‌باشد و برای انتقال به تماس طولانی مدت با یک فرد یا مواد آلوده نیاز خواهد بود.
او می‌گوید:
« اگر از فردی که به این بیماری مبتلا بود مراقبت می‌کردید، باید بدانید که ممکن است این ویروس بر روی پوست، لباس و ملافه‌های آنها قرار گرفته باشد. و در این شرایط می‌تواند از طریق تماس مستقیم به شما منتقل شود.»
دکتر کاشف پیرزادا، پزشک اورژانس مستقر در تورنتو، در روز ۱ ژوئن در مصاحبه‌ای تلفنی به سی تی وی نیوز گفته است که اگر قرار باشد موارد ابتلا در کانادا گسترده‌تر شود. ممکن است که مقامات بهداشتی مجبور شوند که مشابه با رویکرد مربوط به ابتدای پاندمی کووید۱۹، مجددا بر تمیز کردن سطوح برای کمک به کاهش خطرات تهدید کننده عمومی تأکید کنند.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) گفته است که آنها انتظار ندارد که صدها مورد گزارش شده‌ی تا به امروز به یک بیماری پاندمی و همه‌گیر دیگر تبدیل شود. اما اذعان می‌کند که هنوز هم ناشناخته‌های زیادی در مورد این بیماری، از جمله روش انتقال آن، وجود دارد.
آیا حیوانات خانگی می‌توانند به این ویروس مبتلا شده و آن را به انسان منتقل کنند؟
آبله میمونی یکی از بیماری‌های همه گیر بومی در میان حیوانات مناطق غربی آفریقا است. و در حالی که موارد ابتلا به آن از قبل در کشورهای غیر بومی نیز ظاهر شده است. در حال حاضر موارد ابتلا معمولاً شامل افرادی می‌شود که اخیراً به کشورهای آفریقایی سفر داشته و یا حیواناتی را از آن کشورها وارد کرده باشند.
به گفته هاپتون کان، این بیماری ابتدا در کلنی‌های میمون‌هایی که برای تحقیقات مورد استفاده قرار می‌گرفتند، یافت شده است. اما در نهایت مشخص شد که به انواع گونه‌های پستانداران و در درجه اول به جوندگان و همچنین سگ‌های دشت‌نشین نیز، سرایت می‌کند.
وی می‌گوید:
«اطلاعات مربوط به اینکه آیا این بیماری می‌تواند به طور خاص حیوانات خانگی را آلوده کند یا خیر هنوز در دسترس نیست. اما هیچ گونه عفونت حیوانی در شیوع فعلی گزارش نشده است.»
اگر به آبله میمونی مبتلا شویم چه اتفاقی می‌افتد؟ علائم آن چیست؟
علائم آبله میمونی دقیقا مشابه علائم آبله است، اما عموماً خفیف‌تر می‌باشد. اولین نشانه‌ها شامل تب و لرز، سردرد، دردهای عضلانی، کمردرد و خستگی می‌شود.
دوره کمون ، یعنی فاصله زمانی بین عفونت اولیه و مشاهده علائم، برای آبله میمونی معمولاً بین ۶ تا ۱۳ روز است، اما طبق گفته آژانس بهداشت عمومی کانادا (PHAC) می‌تواند تا ۲۱ روز نیز طول بکشد.
علائم بیماری «آبله» با شروع تب مشخص می‌شوند و معمولا بین یک تا سه روز بعد و حتی گاهی اوقات کمی طولانی تر رخ می‌دهند. دانه‌ریزی‌ها نیز معمولاً از صورت شروع شده و به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد، سپس دانه‌ها به برجستگی‌های متمایز و برآمده تبدیل شده و درون آنها با یک مایع یا چرک پر می‌شود.
آیا ضایعه‌های پوستی ایجاد شده به واسطه آبله میمونی از خود جای زخم بر جای می‌گذارد؟
هاپتون کان خاطرنشان می‌کند که ضایعات پوستی به جا مانده از آبله میمونی می‌تواند اسکارهایی ایجاد کند، به خصوص اگر داخل آنها با چرک یا مایعی پر شده باشد و یا رویشان را کنده باشید.
او می‌گوید:
«هرچه جوان تر باشید، احتمال ترمیم پوست بدون بر جای گذاشتن جای زخم بیشتر می‌شود. برای افرادی که پوست تیره‌تر دارند، جای زخم‌های بر روی پوست ممکن است از بین بروند و نواحی کم رنگدانه‌تری را ایجاد کند.»
با این حال، پیرزادا توضیح می‌دهد که این ضایعات پوستی ایجاد شده ممکن است برای برخی از افراد بسیار نامحسوس باشد. و هشدار می‌دهد که حتی کوچکترین تغییرات ایجاد شده بر روی پوست خود را زیر نظر داشته باشید. این ضایعات پوستی می‌تواند برای برخی از بیماران دردناک باشد.
علاوه بر این خاطر نشان می‌کند که علائم و دانه‌های آن ممکن است در تمام بدن مشاهده نشده و فقط در چند نقطه پراکنده ایجاد شود.
مردم چگونه می‌توانند از خود محافظت کنند؟
دکتر هوارد نجو، معاون رئیس بخش بهداشت عمومی، طی یک نشست مطبوعاتی در ۲۷ می گفته است که کانادایی‌ها باید از علائم آبله میمونی آگاه باشند. و در صورت مشاهده دانه‌ها یا جوش‌های پوستی غیر منتظره و بی دلیل، برای دریافت مراقبت‌های درمانی و پزشکی مراجعه کنند.
وی توضیح می‌دهد که مردم می‌توانند با حفظ فاصله فیزیکی با دیگران در خارج از خانه، از ابتلا به عفونت جلوگیری کنند.
نجو می‌گوید:
«همچنین استفاده از ماسک، پوشاندن دهان و بینی به هنگام سرفه و عطسه و شستن مکرر دست‌ها به ویژه در مکان‌های عمومی همچنان اهمیت دارد.»
به طور کلی سطح خطرساز بودن آبله میمونی برای عموم مردم پایین است، اما متخصصین می‌گویند که به یاد داشته باشید که علیرغم اینکه به نظر می‌رسد اکثر موارد ابتلا در کانادا و سایر مناطق از طریق تماس جنسی و بین مردان بوده، اما همه افراد مستعد ابتلا به آن هستند.
- تمام آنچه که باید در رابطه با بیماری آبله میمون بدانید
- وزارت بهداشت کبک از افزایش موارد ابتلا به آبله میمون به 71 نفر خبر داد
با در نظر گرفتن این موضوع، پیرزادا می‌گوید که اقدام هوشمندانه‌تر این است که افراد تا زمانی که اطلاعات بیشتری در مورد نحوه شیوع بیماری مشخص شود، تعداد شرکای جنسی خود را محدود کنند.
او توضیح می‌دهد:
«اگر در شهری آبله میمونی شیوع گسترده‌تری داشته باشد… من سعی می‌کنم که در آن منطقه در زمینه برخوردهای جنسی‌ام بسیار مراقب باشم.»
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: سی‌تی‌وی
