اگر ساکن سعادت آباد تهران باشید، حتما در تاریخ ۷ مرداد امسال متوجه جوانان مسلحی که یکدیگر را هدف گرفتند شده‌اید. عصر این روز، ساکنین این منطقه صحنه‌هایی در خیابان‌ها دیدند که یاد فیلم‌های آمریکایی را برایشان زنده کرد.
پس از آن پلیس اعلام کرد که این دوئل، مربوط به دو عاشق بوده که کاملا برنامه ریزی شده بود. سهراب و خشایار هردو عاشق دختری بودند که از سر این عشق قرار این دوئل تن به تن را معین کردند. البته موارد مشابه نیز قبلا در تهران و دیگر شهرها رخ داده و این حادثه، اولین تجربه‌ای نیست که ایران به خود دیده باشد.
از طرف دیگر، علاقه مردم به حمل سلاح گرم نیز بیشتر شده و آمار سفارش آن در حال افزایش است. بسیاری از افراد با این ابزار خود را کشته و یا به دیگران آسیب می‌زنند. جراحات و مرگ در اثر برخورد گلوله در این روزها دائما تکرار می‌شود.
البته دلایل این آمار متفاوت است. اکثر کارشناسان معتقدند که ریشه اصلی این اتفاقات، گرم‌تر شدن بازار فروش این سلاح‌هاست.
تغییر بازار فروش اسلحه به فروش تضمینی و ارسال شبانه
شخصی به نام احمد خان، مدیر یک گروه ۳ هزار نفره تلگرام و یک پیج در اینستاگرام است. او به تمام افراد گروهش اعتماد دارد و آنها را تایید می‌کند. البته به غریبه‌ها سخت اعتماد کرده و واسطه معامله‌های جدید باید حتما یکی از قدیمی‌های گروه باشد. حسین، چندی پیش یک کلت برتا از احمد خان با همین شیوه خریداری کرد و حالا به عنوان معرف ظاهر شد. او می‌گفت واسه من هر حرفی سنده. مگر اینکه خلافش ثابت شه. البته وای به حال اون روزی که خلاف حرفش بهم ثابت شه. حسین که تاییدت میکنه یعنی تاییدی، ولی دیگه خلافش خودت میدونی.
توضیحات کار گروه هم تو خود گروه توضیح دادیم. سلاح‌های مختلفی داریم؛ از نارنجک گرفته تا اسلحه حرفه‌ای شکاری. فقط لب تر کن. البته حواست باشه که قیمتشون بیشتر از اتیکت قیمتشون شده.
بستگی داره چی بخوای. خودت باید حواست رو جمع کنی. برای تهران ۲۴ ساعته میرسه دستت ولی برای شهرستان یکی دو روز کاری طول می‌کشه. البته پولش رو باید همینجا واریز کنی. اگر اسلحه موجود باشه که هیچ، ولی تو انبار نباشه تا آخر هفته میرسه.
خیلی محکم می‌گفت که فروشش تضمینی است. وقتی پرسیدیم که چه عدله‌ای برای اعتماد به این روند داری، گفت آشنایی که به این گروه معرفیت کرده تضمین شما و ماست. چون قبلا تجربه خرید از ما رو داشته و اسلحه‌شو گرفته. پس تو هم اسلحه‌تو می‌گیری.
دلیوری گروه ما تضمین داره. سلاحت شب بهت میرسه و جلو چشمت تست میشه. حتی اگر توی راه براش اتفاقی بیفته، یکی دیگه برات می‌فرستیم. منظورش از مشکل، اتفاق غیرمنتظره و دستگیری بود که مسئولیتش را پذیرفت. شرایط خرید از احمد خان پیچیده‌تر از دیگر فروشنده‌هاست. شاید بقیه آنها به این سختگیری عمل نکنند.
با سرچ عبارت «فروش اسلحه» به راحتی گروه‌های مختلفی می‌یابید که این ابزارها را می‌فروشند. روند فروش اسلحه این گروه، بر اساس متنی که در گروه تلگرامش گذاشته چنین است: شما ابتدا اسلحه را سفارش داده، سپس مبلغ را کارت به کارت می‌کنید. آدرس مقصد را در پی‌وی می‌فرستید و جنس را حضوری تحویل می‌گیرید. آدرس مدیر کانال هم در ادامه این متن درج شده است.
به محض ارسال پیام به ادمین، تصاویر مختلفی از انواع گاز، باتوم، اسلحه، دستبند، شوکر و… را برای شما ارسال می‌کند. سپس به شما اعلام می‌کند که خرید بیشتر از ۳ جنس برای شما تخفیف هم خواهد داشت.
اما پس از واریز، این سفارش‌ها از کدام مسیر به احمد خان و همکارانش می‌رسد؟ طبیعتا اصلی ترین راه دریافت این اسلحه‌ها، مرزهای کشور است.
انتقال سلاح گرم
شماره تلفن او را یکی از راننده‌هایی که اجناس مختلفی را جابه‌جا می‌کرد، برایمان فرستاد. حتی او را تایید هم کرد. اما خودش هرگز اسلحه جابه‌جا نکرده و می‌گوید دلش با این کار نیست. اما او به محض برقراری تماس می‌گوید که می‌داند این تماس برای چیست. او نهایتا ۲۸ سال دارد. چگونه این شغل پرخطر منبع درآمد اوست؟
اما او به راحتی در جوابمان گفت که زندگی خرج دارد. معتقد بود که اگر کار مناسب پیدا کند، همین امروز این کار را کنار می‌گذارد. خودش کاملا به خطرات شغلش واقف بود و می‌گفت تمامشان از سر ناچاری‌ست.
می‌گفت: صاحب بار همیشه از پشت مراقبت میکنه تا بار سالم برسه و اگر اتفاقی افتاد کمکم کنه. البته اگر بار اسلحه باشه اسکورت زودتر میاد جنس‌هاش رو جمع میکنه تا پلیس نرسیده. اسلحه هم یکی دو بار بردم، ولی دیگه سمتش نمیرم.
ادامه داد: یک بار اسلحه جا به جا کردم و سالم رسوندمش، اما سفر بعد تصادف سختی کردم. خدا بهم رحم کرد و به خیر گذشت. من دیگه سمتش نمیرم ولی خیلی‌ها هنوزم اسلحه جابه‌جا می‌کنند.
اسلحه مجاز و بی مجوز
بسیاری از آمارهای رسمی و اطلاعیه‌های مقام‌های قضایی حاکی از آن است که در چند سال اخیر، مرگ در اثر شلیک گلوله در ایران افزایش یافته و یک سوم قتل‌های ایران بر اثر اصابت گلوله است.
اسلحه‌های قاتلین نیز در اکثر مواقع مجوز نداشته و از بازارهای غیرقانونی خریداری شده‌اند. به همین خاطر، سلاح‌های گرم ایران یا با مجوز هستند و یا بی مجوز.
گروه با مجوز، گروهی هستند که برای اموری مثل شکار، مراقبت از گله، ورزش و… دارای مجوز و قوانین خاص هستند. اما این اسلحه‌ها در نزاع‌های خیابانی و مشکلات شخصی هم گاها استفاده می‌شوند. دیگر سلاح‌های بی مجوز، که جنگی و حرفه‌ای هستند، به افراد اعطا نشده و قاچاقچیان سلاح گرم آنها را به متقاضیان می‌رسانند.
آمار دقیق ایرانیانی که سلاح گرم غیرقانونی دارند
در مهر ماه سال ۱۳۹۴ اقای فرهاد دبیری، معاون وقت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد که ۱.۶۰۰.۰۰۰ اسلحه غیرقانونی در دست مردم است و به همین تعداد نیز اسلحه مجاز در میان آنهاست.
فرمانده وقت یگان حفاظت سازمان محیط زیست کشور هم قبل از این اطلاعیه اعلام کرد که این اسلحه‌ها ایران را تبدیل به یک قبرستان پرندگان خواهد کرد. او خاطرنشان کرد که استفاده از اسلحه شکاری مجوز دار مشروط به شناخت محیط استفاده از آن است. اما ما حتی قادر به شمارش آنها هم نیستیم. طبیعتا ضربات این آمار به محیط زیست هم خواهد رسید.
چرا مردم ایران ذره ذره به فکر حمل سلاح گرم افتادند؟
جامعه شناس و مدیر گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی، آقای احمد بخارایی در انجمن زیست شناسی صحبت از دو عامل مهم هویت و امنیت کرده و این دو عامل را اینگونه تفسیر می‌کند: «اکثر مردم به دنبال کسب امنیت و اثبات هویت خود هستند. اگر به آنها به درستی رسیدگی نشود ممکن است فرد را به راه‌های خطرناکی بکشاند. اگر درصد این دو عامل در وجود فرد بالا باشد، زندگی‌اش معمولی‌تر است. یعنی به درستی با اجتماع تعامل کرده و سالم زندگی می‌کند. اما با فقدان این دو فاکتور، مسیر تکاملی فرد منحرف خواهد شد».
او در ادامه توضیح داد که این انحرافات انواع مختلفی دارند. مثلا اگر فرد احساس کند که در جامعه‌اش برای همه فرصت برابر نیست، ممکن است دست به اقداماتی منفی بزند. بدین ترتیب به راه‌های نادرست کشیده می‌شوند؛ درست مثل ماجرای فساد اجتماعی. اگر افراد ببینند که راه درست به منافع مالی مناسب نمی‌رسد، ممکن است دست به دزدی و دیگر راه‌های نادرست بزنند.
برخی نیز در این مسیر منزوی می‌شوند و افسردگی جامعه را می‌گیرند. در نتیجه ممکن است دست به خودکشی زده و آمار اسلحه را بالا ببرند. گاهی هم افراد به‌جای انزوا، طغیان‌گر می‌شوند. آنها با سلاح سرد ارضا نشده و به سراغ سلاح گرم می‌روند.
او در این مصاحبه افزود که چیزی که باعث اشتیاق مردم به حمل سلاح گرم می‌شود، پایین آمدن آستانه تحمل مردم و نافرجامی‌های زندگی است. به محض بروز یک مانع در مسیر موفقیت، فرد خشمگین شده و تصمیمات عجیب می‌گیرد.
خشونت یک پاسخ معترضانه است که در برابر فشار روحی بروز می‌کند. حال هرچه این نظام اجتماعی در برابر این اتفاقات خونسردتر باشد، این نزاع‌ها بیشتر اوج می‌گیرد.
حمل سلاح گرم از نگاه قانون
یکی از حقوقدانان و وکلای پایه یک دادگستری ایران، آقای سیامک پاکبار اعلام کرد که حمل اسلحه در ایران و بر اساس قانون اساسی کشور، غیر مجاز است. بر اساس قانون مجازات، قاچاق اسلحه و مهمات غیرمجاز اعلام شده و این قانون در سال ۱۳۹۰ در مجلس تصویب شد.
فصل دوم این قانون شامل دیگر جرائم مربوطه، از جمله قاچاق و خرید و فروش اسلحه است. هرگونه ارتباط با این ابزار ممنوع بوده و حتی تعمیر آن خلاف قانون است.
نگهداری و خرید این اسلحه‌ها دارای شش ماه تا ۲ سال حبس است. جریمه نقدی آن نیز از ۲۰ تا ۸۰ میلیون ریال است. این مبلغ برای اسلحه گرم خودکار ۲ تا ۵ سال بوده و برای سلاح سنگین و نیمه سنگین ۵ تا ۱۰ سال است.
این قوانین در حد و اندازه خود برای مهار اغتشاش و ناامنی موثر واقع شده‌اند. برخی از شهرستان‌ها از دیگر مناطق استفاده بیشتری از سلاح گرم می‌کنند. اما عوامل فرهنگی نقش پررنگ‌تری در این امر دارند. البته همیشه خشونت به‌خاطر فرهنگ و اوضاع اقتصادی نیست. گاهی خانواده و تربیت افراد آن را باعث می‌شود. بنابراین هر شخص باید با ملاک‌ها و شرایط خودش قضاوت شود.
مطالب مرتبط:
- ایران ارائه چک جدید صد هزار تومانی با چهار صفر کمرنگ
- انتصاب مدیر‌انی که دو تابعیت دارند ممنوع اعلام شد
- رسوایی مالی خاوری اینبار در تورنتو
منبع خبر: همشهری آنلاین
