همه‌ی ما می‌دانیم که بدن انسان توانایی‌های متعددی دارد و این توانایی‌ها برای افرادی که دارای رحم هستند و هر ماه با قاعدگی و اثرات قاعدگی دست و پنجه نرم می‌کنند از چیزی که به نظر می‌رسد هم بیشتر است.
جامعه علمی مدت‌ها بود که در درک عمیق چگونگی تاثیر فرآیندهایی مانند قاعدگی بر مغز زنان عملکرد ضعیفی داشت و به نتیجه نمی‌رسید. تا اینکه سرانجام دو مطالعه با محوریت سلامت زنان که در اکتبر ۲۰۲۳ منتشر شدند این شکاف را پر کردند و از اثرات قاعدگی بر ساختار و عملکرد مغز زنان خبر دادند. البته گفتنی است که مغز زنان هنوز هم به طور گسترده در علوم اعصاب مورد مطالعه قرار نمی‌گیرد و چنین تحقیقاتی در واقع ما را به کشف اسرار مغز زنان نزدیک‌تر می‌کند و برای پیشرفت‌های علمی و پزشکی فرصت‌های بیشتری را فراهم می‌کند.
تاثیرات هورمونی قاعدگی بر ساختار مغز
یکی از مطالعاتی که در مجله Nature Mental Health منتشر شد به تاثیرات هورمون‌های تخمدان، به ویژه استروژن و پروژسترون، بر ساختار مغز در طول سال‌های باروری پرداخته است. این پروژه برای به تصویر کشیدن دامنه کامل این تغییرات ۲۷ زن را در طول چرخه قاعدگی تحت نظر گرفتند.
محققان این مطالعه بر روی لوب گیجگاهی داخلی و هیپوکامپ متمرکز شدند که برای ایجاد حافظه و تشخیص فضای اطراف حیاتی هستند. این نواحی با گیرنده‌های هورمون جنسی هم ارتباط دارند و آنها را نسبت به افزایش و کاهش سطح استروژن و پروژسترون حساس می‌کنند. جالب است بدانید که طبق یافته این دانشمندان، این نواحی مغزی در طول چرخه قاعدگی، یعنی زمانی که سطح استروژن بالا و سطح پروژسترون پایین است، تحت انعطاف ساختاری قرار می‌گیرند، این بدان معناست که آنها از نظر فیزیکی تغییر می‌کنند و با یکدیگر سازگار می‌شوند.
البته باید اضافه کنیم که یک تیم تحقیقاتی دیگر هم با در نظر گرفتن یک زاویه متفاوت به بررسی تغییرات قاعدگی در محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-گناد یا HPG بر مغز پرداختند. محور HPG شبکه‌ای از هورمون‌ها و غدد است که چرخه قاعدگی را تنظیم می‌کند و تمام خصوصیات زنان از خلق و خو گرفته تا باروری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مطالعه در نهایت با در نظر گرفتن این محور دریافت که این تغییرات هورمونی برسه جنبه مهم ساختار مغز متمرکز بوده است:
- ریزساختار ماده سفید: ماده سفید به عنوان سیستم ارتباطی درونی مغز عمل می‌کند که شامل مجاری فیبری است که مناطق مختلف مغز را به هم متصل می‌کند. به طور کلی، افزایش عملکرد ماده سفید به معنای ارتباط بهتر و سریع‌تر مغز است.
- ضخامت قشر: ضخامت قشر مغز به ضخامت لایه بیرونی مغز اشاره دارد که در تفکر و پردازش در سطوح بالاتر نقش دارد. هورمون‌هایی مانند استرادیول (استرادیول یک شکل طبیعی از استروژن در بدن است و همچنین ماده‌ای است که معمولا در درمان جایگزینی هورمون تجویز می‌شود. طبق تحقیقات انجام شده، مدیریت سطح استروژن می‌تواند در رفع این نوع ریزش مو نقش مهمی داشته باشد، زیرا کاهش نسبت استروژن به تستوسترون می‌تواند باعث بروز این اختلال شود.)، هورمون لوتئینه‌کننده (هورمون لوتئینه‌کننده (LH)، هورمونی است که از بخش پیشین هیپوفیز ترشح می‌شود. این هورمون که از جنس گلیکوپروتئین است، نقش مهمی در تکامل و عملکرد سیستم تناسلی دارد. این هورمون در خانم ها به کنترل چرخه قاعدگی کمک می‌کند.) و هورمون محرک فولیکول به طور مستقیم بر این اجزای ساختاری تاثیر می‌گذارند. به عنوان مثال، سطوح بالاتر هورمون محرک فولیکول با افزایش ضخامت قشر مغز همراه است که نشان‌دهنده ظرفیت قوی‌تر مغز برای پردازش و شناخت در طول مراحل خاصی از چرخه قاعدگی است.
- حجم مغز
کلام آخر
این مطالعات در نهایت در زمینه درک اثرات قاعدگی بر مغز انسان پیشرفت قابل توجهی را نشان می‌دهند، اما هنوز برای مشخص کردن اینکه این تغییرات چگونه رفتار زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد کافی نیستند. با اینکه هورمون‌های استروئیدی جنسی در یادگیری و حافظه نقش مهمی دارند، کمتر از ۰.۵ درصد تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده‌اند تاثیر داروهای ضدبارداری هورمونی، بارداری و یائسگی را در نظر می‌گیرند و یافته‌های این تحقیقات دانشمندان را وا می‌دارد تا زین پس چنین مولفه‌هایی را در تحقیقات خود بگنجانند.
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: دهلفی
