ریزش مو شدید یکی از دغدغه‌های اصلی بیشتر مردانی است که در سن ۶۰ سالگی خود به سر می‌برند و هر شبی که می‌خوابند نگران از دست دادن تمام موهای سرشان هستند. با این حال، به نظر می‌رسد که زنان کمی در این سن چنین دغدغه‌ای را دارند و در بدترین شرایط ممکن است ریزش مو را به صورت خفیف تجربه کنند. اما علت این مسئله چیست؟ چرا مردان در مقایسه با زنان در سنین بالاتر بیشتر در معرض خطر کچلی قرار می‌گیرند؟
عوامل اصلی ریزش مو در مردان وزنان
جالب است بدانید که ژن‌های شما پاسخگوی تمام سوالات بالا خواهند بود.
طاسی با الگوی مردانه که اغلب با نام آلوپسی آندروژنیک شناخته می‌شود، یک بیماری ژنتیکی است و تحت تاثیر چندین ژن اتفاق می‌افتد. محققان پس از مطالعه این ژن‌ها به یک ژن خاص رسیدند و آن ژن چیزی نیست به جز ژن AR موجود کروموزوم X. ژن AR مخفف ژن گیرنده آندروژن Androgen Receptor است. این ژن مسئول ساخت پروتئینی به نام گیرنده آندروژن است. این پروتئین در رشد و عملکرد اندام‌های جنسی مردانه و سایر ویژگی‌های فیزیکی مردانه مانند رشد موهای صورت یا صدای بم نقش مهمی دارد. البته باید اضافه کنیم که وظیفه اصلی گیرنده‌های آندروژن دریافت هورمون‌های تستسترون و دی هیدروتستوسترون است که معمولا با نام هورمون‌های مردانه شناخته می‌شوند. بسیاری از اندام‌ها و سلول‌های شما، مانند فولیکول مو، در حال حاضر دارای گیرنده آندروژن هستند و در نتیجه به تستسترون هم حساسیت نشان می‌دهند.
DHT یکی از مشتقات تستسترون است که می‌تواند باعث کوچک شدن فولیکول‌های مو، نازک شدن موها و ریزش مو شود. در نظر داشته باشید که به این فرآیند «کوچک‌سازی فولیکول‌های مو» گفته می‌شود و در واقع افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد طاسی هستند چنین روندی را طی می‌کنند. به طوری که یکی از مطالعات جامع علمی پس از بررسی ۱۲ هزار و ۸۰۶ مرد اروپایی نشان داد افرادی که دارای یک نوع خاص از این ژن هستند نسبت به سایر افراد دو برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به طاسی و ریزش مو با الگوی مردانه هستند.
به همین ترتیب می‌توان گفت که علت ریزش مو شدید در مردان تا حد زیادی به جنسیت آنها بر می‌گردد. مردان یک کروموزوم X را از مادر و یک کروموزوم Y را از پدر خود به ارث می‌برند. این به آنها برای دریافت ژن مرتبط با طاسی از سمت مادری شانس بیشتری می‌دهد. از سوی دیگر، زنان از هر دو والدشان یک کروموزوم X را به ارث می‌برند. پس اگر یکی از این کروموزوم‌ها دارای ژن طاسی باشد و دیگری فاقد آن باشد، می‌توان گفت که این دو کروموزوم در واقع یکدیگر را خنثی می‌کنند.
با این حال، توجه داشته باشید که تمام مردان دارای ژن مرتبط با طاسی لزوما ریزش موی کاملا را تجربه نمی‌کنند. علت این مسئله هم این است که ژن‌های متعددی در این فرآیند دخیل هستند. تاثیر هر یک از این ژن‌ها در نهایت نحوه ریزش مو را تعیین می‌کند. اما سوالی که ممکن است ذهن بسیاری از افراد را به خود مشغول کند این است: «چرا زنان با وجود داشتن تستسترون و DHT دچار این ریزش موی شدید نمی‌شوند؟»
برای پاسخ به این سوال باید توجه داشته باشید که زنان نسبت به مردان DHT و تستسترون بسیار کمتری تولید می‌کنند. همچنین مقادیر بیشتری از هورمون‌های زنانه استروژن و پروژسترون دارند. این موارد در حفظ سلامت و عملکرد فولیکول‌های مو نقش مهمی دارند. به همین دلیل هم می‌توان گفت که ریزش موی زنان از سن یائسگی آغاز می‌شود. زیرا در این دوره سطح این دو هورمون کاهش پیدا می‌کند.
علل ریزش مو
در نظر داشته باشید که ریز مو بخشی از روند افزایش سن است که هم مردان و هم زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به همین دلیل هم می‌توان گفت که علاوه بر عوامل هورمونی و ژنتیک، افزایش سن هم تغییرات زیادی را در بدن ما ایجاد می‌کند که یکی از آنها ریزش مو است. کاهش جریان خون می‌تواند باعث کوچک‌تر شدن فولیکول‌های مو و نازک شدن تارهای مو شود. تغییرات سلولی، التهاب و استرس اکسیداتیو نیز از جمله عواملی هستند که باعث تضعیف فولیکول‌های مو می‌شوند. همچنین به مرور زمان افراد مختلف را به طاسی نزدیک می‌کنند.
با این حال، استرس و سبک زندگی هم از جمله مواردی هستند که در این فرآیند نقش زیادی را بر عهده دارند. سطوح بالای استرس تعداد قابل توجهی از فولیکول‌های مو را وارد فاز استراحت می‌کند و همین منجر به ریزش مو خواهد شد. با اینکه استرس اصولا برای همه‌ی ما یک شرایط موقت است، اما اگر به یک وضعیت مزمن تبدیل شود طاسی با الگوی مردانه را تشدید خواهد کرد. به علاوه، برخی از عادات سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، مصرف بیش از حد الکل و رژیم غذایی نامناسب فاقد مواد مغذی ضروری نیز می‌توانند رشد مو زنان و مردان را به شدت تحت تاثیر قرار دهند.
کلام آخر
در نهایت می‌توان گفت که الگوهای ریزش مو بین مردان و زنان به عواملی مانند ژنتیک، هورمون‌ها و سن بستگی دارد. استعدادهای ژنتیکی طاسی با الگوی مردانه و افزایش حساسیت فولیکول مو به DHT در مردان از جمله عواملی هستند که آنها را به طاسی نزدیک خواهند کرد. با این حال، پیشرفت فناوری و تکنولوژی این روزها برای این پدیده راه‌حل مناسبی پیدا کرده تا از آن جلوگیری کند یا آن را کاهش دهد.
در حال حاضر قرص‌های متعددی وجود دارند که از نازک شدن مو جلوگیری می‌کنند. این قرص‌ها یکی از راهکارهای درمان ریزش مو نیز هستند. پیوند مو هم از جمله دیگر روش‌هایی است که بسیار برای درمان ریزش مو معتبر بوده و اثر دائمی دارد. این روش‌ها ممکن است بسیار پرهزینه باشند و برای بسیاری از ما غیرمنطقی به نظر برسند. اما شاید زمان آن رسیده که به جای اهمیت دادن به چنین مسائلی، به آینه نگاه کنیم و زیبایی درونی خودمان را در آغوش بگیریم!
روتین مراقبت از پوست در فصل بهار
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: ساینس‌ای‌بی‌سی
