در پی امضای توافق دفاعی جدید میان کانادا و اتحادیه اروپا، این کشور گامی مهم در مسیر استقلال نظامی و صنعتی برداشته است؛ تلاشی که هدف آن کاهش وابستگی به تسلیحات آمریکایی و بازتعریف روابط نظامی کانادا و آمریکا است. این رویکرد استراتژیک، که با عنوان «همکاری نظامی کانادا و اروپا» توصیف میشود، از سوی کارشناسان امنیتی بلندپروازانه اما پرچالش ارزیابی شده است.
آغاز مسیر تازه روابط نظامی کانادا و آمریکا
پس از امضای توافق امنیتی-دفاعی در بروکسل توسط «مارک کارنی»، نخستوزیر جدید، دولت کانادا بهطور رسمی اعلام کرد که به دنبال تنوعبخشی به منابع نظامی خود و کاهش وابستگی تاریخی به ایالات متحده است. همکاری نظامی کانادا و اروپا اکنون در دستور کار دولت قرار گرفته و بهعنوان بخشی از راهبرد جدید دفاعی، مطرح میشود.
موانع بر سر راه استقلال نظامی کانادا
طبق گزارش منتشرشده از سوی مقامات سابق دفاعی و اطلاعاتی کانادا، این چرخش راهبردی با موانع متعددی مواجه است؛ از جمله ضعف هماهنگی داخلی، فشارهای واشنگتن، و ساختار بوروکراتیک تصمیمگیری در اتحادیه اروپا. روابط نظامی کانادا و آمریکا که تاکنون ستون فقرات تأمین تجهیزات دفاعی اتاوا بوده، در صورت قطع یا کاهش، میتواند واکنش شدید سیاسی و اقتصادی آمریکا را به همراه داشته باشد؛ بهویژه اگر دولت آینده آمریکا تحت رهبری دوباره ترامپ باشد.
اقدامات تلافیجویانه آمریکا در پی همکاری نظامی کانادا و اروپا
«وینسنت ریگبی»، مشاور امنیت ملی پیشین، هشدار میدهد که اگر کانادا پروژه خرید ۷۲ فروند باقیمانده جنگنده اف-۳۵ را کنار بگذارد و به سراغ جنگنده گریپن ساخت سوئد برود، ایالات متحده ممکن است در واکنش، قراردادهای نظامی خود را با شرکتهای کانادایی لغو کند. او میگوید: «واشنگتن هرگونه خدشه در روابط نظامی کانادا و آمریکا را بهدقت دنبال خواهد کرد.»
«پرین بیتی»، وزیر دفاع سابق، تأکید دارد که کانادا باید به سمت ایجاد ظرفیتهای مستقل صنعتی و همکاری گسترده با اروپا حرکت کند. او میافزاید: «همکاری نظامی کانادا و اروپا نباید صرفاً یک توافق سمبولیک باشد. این مسیر باید به یک پیوند واقعی در تولید، تأمین و نوآوری دفاعی منجر شود.»
پیچیدگی ساختار اتحادیه اروپا
با وجود انگیزه بالا از سوی دولت کانادا، اجرای عملیاتی این همکاری ممکن است با کندی پیش برود. برخی کشورهای اروپایی هنوز توافق تجارت آزاد با کانادا (CETA) را تصویب نکردهاند؛ اتفاقی که در حوزه دفاعی نیز ممکن است تکرار شود. همین موضوع، همکاری نظامی کانادا و اروپا را در معرض تعلیق قرار میدهد.
چشمانداز متغیر امنیتی
در حال حاضر، حدود ۷۵٪ تسلیحات ارتش کانادا از شرکتهای آمریکایی تأمین میشود. هرگونه تغییر اساسی در این وابستگی میتواند نظم موجود را دگرگون سازد. اما اگر دولت کانادا بتواند زیرساختهای بومی و اروپایی دفاعی را تقویت کند، شاید برای نخستین بار در چند دهه گذشته، روابط نظامی کانادا و آمریکا دچار بازتعریف شود.
نتیجهگیری
در مجموع، مسیر پیشروی کانادا برای رسیدن به استقلال دفاعی و توسعه همکاری نظامی با اروپا مسیری دشوار اما ضروری است. این حرکت اگرچه میتواند از نظر راهبردی مفید باشد، اما به شرط آنکه اتاوا بتواند فشارهای ایالات متحده را مدیریت کرده و ساختارهای اتحادیه اروپا را با خود همراستا کند. آینده روابط نظامی کانادا و آمریکا دیگر به اندازه گذشته قطعی و یکطرفه نیست.
منبع: سیتیوی