خرداد همیشه برای ایران همراه با اتفاقات مهم و تاثیرگذار بوده است؛ از ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ گرفته تا ۳ خرداد ۱۳۶۱ و ۲ خرداد ۱۳۷۶ و انتخابات ریاست جمهوری. امسال نیز هفتم خرداد ۱۴۰۲ با سفر «هیثم بن طارق آل سعید»، سلطان عمان، یک تاریخ حساس دیگر به تاریخهای خردادی ایران افزوده میشود.
سلطان عمان در راس هیاتی بلند پایه به تهران میآید. و طی سفر دو روزه خود قرار است با مقامات بلند پایه ایران دیدار و گفتگو داشته باشد.
نگاهی به رویدادهای اخیر منطقه نشان میدهد این سفر میتواند از چند جهت برای ایران و منطقه مهم باشد. کما اینکه از زمان قطعی شدن آن تاکنون، شاهد اجرایی شدن قانون تبادل زندانیان ایران و بلژیک بودیم. و قیمت دلار و سکه نیز کاهش محسوسی داشته است.
«جلال خوشچهره»، کارشناس حوزه سیاست خارجی در این رابطه اعتقاد دارد اگرچه ما هفتهها پیش منتظر «هیثم بن طارق آل سعید» بودیم. و انجام آن پس از تبادل زندانیان میان ایران و بلژیک نشان دهنده ورود این کشور به فاز تازهای از میانجیگری بین المللی در حوزههای جدید است.
احیای برجام
یکی از موضوعات مهم که پیشبینی میشود در این سفر مورد بررسی قرار گیرد، احیای برجام است. کشور عمان از زمان سلطان «قابوس» بدلیل روابط حسنه با ایران، همواره نقش واسطه بین ایران با آمریکا را داشته است.
این کشور بعنوان یک واسطه بیطرف سعی دارد تا ضمن حفظ روابط خود با ایران و آمریکا، تاحدی به رفع مشکلات ناشی از نبود روابط دیپلماتیک دو کشور کمک کند.
از طرفی اخیرا نیز کشورهای عضو گروه هفت؛ کانادا، فرانسه، ژاپن، انگلستان، ایتالیا، آمریکا و آلمان در پایان نشست اخیرشان در هیروشیمای ژاپن، برجام را بهترین راهکار دیپلماتیک مسئله هستهای ایران خواندند.
این گروه که خوب میداند ایران در کنار دو قطب چین و روسیه که در تمام مجامع بینالمللی حامی آن هستند، در مقابل تهدیداتشان از مواضع خود کوتاه نمیآید، گویا این بار میخواهند به آن روی خوش نشان دهند. و شاید آمریکا را نیز مجاب به پذیرش تعهدات نقض شده برجام از سوی ترامپ کنند.
به گفته «عبدالرضا فرجیراد»، تحلیلگر مسائل بینالملل، از صحبتهای مقامات آمریکایی برمیآید که از یک طرف میخواهند تا قبل از انتخابات ریاستجمهوری دستاورد و توافقی داشته باشند. و از طرف دیگر تحت فشار اسرائیل و جمهوریخواهان و حتی بعضی دموکراتها در رابطه با افزایش غنیسازی اورانیوم هستند.
سلطان عمان و تسریع بهبود روابط ایران و مصر
یکی دیگر از اتفاقاتی که طی ماههای اخیر شرایط منطقه ایران و حتی اسرائیل را تحت تاثیر قرار داده، بهبود روابط دیپلماتک ایران با عربستان و اینک مصر است.
برقراری مجدد روابط ایران و عربستان با وساطت چین پس از هفت سال، اگرچه مدتها مطرح بود. ولی باز هم موجب تضعیف اسرائیل و همپیمانانش شد.
عربستان که با حمایت آشکار و پنهان از اسرائیل و آمریکا و جنگ در یمن در جهان عرب طرد شده بود، با برقراری روابط دوباره خود با ایران، شوکی ناگهانی به منطقه وارد کرد. و به دنبال آن مذاکرات ایران و مصر و بحث راهاندازی مجدد سفارت خانههای عربستان و مصر در ایران و برعکس نیز این شرایط را تشدید کرد.
به گفته «فرجیراد» بهبود روابط میان ایران و مصر با چند مانع روبرو بوده است. از جمله توسعه مناطق شیعهنشین، روابط مصر با آمریکا و عربستان. بهبود روابط ایران و عربستان، پیشزمینه بهبود روابط ایران و مصر نیز بود.
«خوشچهره» نیز معتقد است سفر پادشاه عمان به ایران در شرایطی انجام میشود که خاورمیانه به سمت نقطه جوش میرود. و تا حد زیادی تحت تاثیر سفر اخیر «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا به منطقه است.
«سالیوان»، در جریان سفر اخیرش به منطقه، پیامهای خاصی را به ویژه در حوزه مساله هستهای ایران به پادشاه عمان رساند. و سفر سلطان عمان به ایران اینک همراه با پیامهای تازه و مهمی برای ایران است.
آزادی زندانیان دو تابعیتی آمریکا
به گفته «خوش چهره» به احتمال زیاد یکی از اهداف مهم این سفر آزادی «مراد طاهباز»، «عماد شرقی» و «سیامک نمازی» زندانیان دوتابعیتیِ محبوس در ایران است، موضوعی که دولت بایدن را تحت فشار زیادی قرار داده است.
امنیت تنگه هرمز
«فرجی راد» نیز یکی دیگر از دلایل اهمیت سفر سلطان عمان را به تهران مربوط به تنگه هرمز دانسته و میگوید: «حدود ۴۰ درصد انرژی دنیا از این تنگه عبور میکند. در شمال آن ایران و در جنوب آن عمان است و ۴۵ کیلومتر طول دهانه تنگه هرمز است. و این دو کشور بر این تنگه احاطه دارند.»
با توجه به اینکه طی ماههای اخیر این تنگه نیز صحنه رویارویی مستقیم ایران و آمریکا بوده، پیشبینی میشود این موضوع نیز در سفر سلطان عمان به تهران مورد بررسی قرار گرفته و مشکل تردد نفتکشهای امریکایی حل شود.
نقش سفر سلطان عمان در بازار ارز ایران
دلار که طی هفتههای اخیر قیمت آن به حدود ۵۱ هزار تومان نیز رسید، تحت تاثیر سفر سلطان عمان به تهران و مذاکرات تیم فنی بانکی در یکی از کشورهای همسایه طی روزهای گذشته کاهش چشمگیری داشته است.
بر همین اساس پیشبینیها نشان میدهد چنانچه طی روزهای آینده اتفاق خاصی روی ندهد، احتمالا بازار ارز در ایران شاهد یک ثبات نسبی و حتی ورود به کانال ۴۰هزار تومان خواهد بود.
توسعه روابط ایران و عمان
یکی دیگر از اهداف سفر سلطان عمان به ایران، توسعه روابط ایران و عمان است. «علیرضا عنایتی»، مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه ایران با اظهار امیدواری از توسعه روابط ایران و عمان در سفر سلطان عمان به تهران، با اشاره به سفر سال گذشته «رئیسی» به مسقط که به دعوت سلطان عمان انجام شد، امضای چندین سند بنیادین و پایهای در راستای توسعه و گسترش روابط دو کشور را پیشبینی کرده که در این سفر اسناد جدیدی بین تهران و مسقط برای گسترش تعاملات و همکاریهای بین دو کشور به امضا برسد.
به گفته «جلال خوشچهره» پادشاه عمان اگر مطمئن بود که در سفر به ایران، به نتیجهای نخواهد رسید، بدون تردید خودش شخصا به این سفر نمیآمد. و حتی تعویق آن نیز بدلیل چانه زنیهای پشت پردهای بوده است.
با توجه به اینکه برخلاف امیرقطر که به امیر کثیرالسفر معروف است، «هیثم بن طارق» عموما اهل سفرهای خارجی نیست. و فقط به سفرهای خارجی مهم میرود، پیشبینی میشود ایران و منطقه خاورمیانه طی دو روز آینده شاهد رویدادهای مهم و تاثیرگذاری در سطح بینالمللی باشد.
ایران؛ محور سفر پادشاه عمان به قاهره بوده است
کشورهای عضو گروه هفت از جمله کانادا خواستار بازگشت آمریکا و ایران به تعهدات برجامی شدند
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید