مهاجرت و زندگی در کشوری به جز زادگاه انسان، اولین چیزی را که تغییر می‌دهد، زبان مادری است. زبان مادری، زبانی که است که هر کسی اولین کلمات زندگی‌اش را می‌گوید با آن زبان صحبت می‌کند.
به این ترتیب زبان مادری ما را با جهان بیرونمان پیوند می‌زند. این موضوع هرچه از محل تولدمان دورتر باشیم، بیشتر نمایان می‌شود. با توجه به گسترش روز افزون مهاجرتها و برای نشان دادن اهمیت زبان مادری امروز 21 فوریه، به نام روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده است. این نامگذاری در سال 1999 از سوی یونسکو و با هدف کمک به حفظ تنوع زبانی و فرهنگی جهان اعلام شد.
حدود 6000 زبان مختلف در جهان وجود دارد که نزدیک به نصف آنها در معرض خطر هستند. طبق آمار یونسکو هر دو هفته یک زبان در حال نابودی است که همراه با آن میراث فرهنگی و فکری فراوان مربوط به آن نابود می‌شود.از این رو روز 21 فوریه ارزش فرهنگی زیادی دارد.
همین موضوع در 21 فوریه سال 1952 زمینه ساز جنبشی در پاکستان شرقی شد (در آن دوره دانشجویان دانشگاه های مختلف شهر داکا پایتخت کنونی بنگلادش که هنوز مستقل نشده بود در سطح شهر تظاهراتی مسالمت آمیز در جهت ملی کردن زبان بنگالی پس از اردو در پاکستان ترتیب دادند که با تیر اندازی پلیس عده ای از آنها کشته شدند؛ بنگلادش پس از استقلال درخواستی را برای رسیدگی به زبان مادری به سازمان یونسکو فرستاد و روز 21 فوریه به عنوان روز جهانی زبان مادری انتخاب شد و برنامه های بسیاری در ارتباط با این روز برگزار می گردد.
زبان مادری، هویت فردی
زبان مادری، همانند زادگاه انسان به او هویت می‌دهد. انسانها در هر موقعیت اجتماعی که قرار بگیرند هیچ وقت نمی‌توانند زادگاه و پدر و مادر خودشان را عوض کنند، بر همین اساس زبان مادریشان نیز اغلب ثابت و ماندگار ( مگر اینکه قبل از زبان آموزی از زادگاهشان خارج شوند). زبان مادری به قدری در وجود انسان نهادینه می‌شود که حتی افرادی که سالیان سال در کشوری غیر مادری زندگی کرده‌اند و هر روز به زبانی خارجی صحبت می‌کنند در شرایط سخت (مانند وقت زایمان برای خانمها) به زبان مادریشان درد می‌کشند و صحبت می‌کنند.
یکی از مشکلاتی که بعضا فرزندان مهاجران و پناهندگان با آن سر و کار دارند، تطابق فرزندانشان با زبان مادری آنهاست. به این معنی که وقتی فرزندی در خارج از محل تولد پدر و مادرش که اصالت او را تشکیل می‌دهد متولد می‌شود، با دو نوع ساختار مواجه است یکی ساختار اصالت خانوادگی و دیگری محل تولد خودش.
از این رو خانواده در این شرایط سعی می‌کنند با صحبت کردن به زبان اصیل خودشان در محیط داخلی خانه فضا را تا حدی شبیه محیط اصالتی خودشان شبیه کنند تا بچه‌ها با این محیط نیز آشنا شده و زبان مادری را در محیط متفاوتی بیاموزد.
آمارهای یونسکو همچنین می‌گویند حدود 40 درصد از افراد در حال آموزش به زبانی که صحبت می‌کنند، آموزش نمی‌بینند. طبق تعریف یونسکو زبان‌ها قوی‌ترین ابزار حفظ و توسعه میراث ملموس و ناملموس ما هستند. همه تلاش‌هایی که برای ترویج انتشار زبا‌ن‌های مادری انجام می‌شود نه تنها برای ترویج تنوع زبانی و آموزش چند زبانه بلکه برای آگاهی کامل از سنت های زبانی و فرهنگی در سراسر جهان است.
چگونه زبان مادری فرزندانمان را پس از مهاجرت حفظ کنیم؟
اگر شما پس از مهاجرت صاحب فرزند شدید و زبان آموزی او در کشوری غیر از محل تولد خودتان است، برای حفظ زبان مادری او پیشنهاد می‌شود درعین حال که زبان محیط محل زندگی تان را به او آموزش می‌دهید، در محیط خانه به زبان مادری او صحبت کنید، چون به این ترتیب بچه گوشش به این کلمات نیز آشنا شده و آنچه که می‌خواهد را می‌آموزد.
در کنار این کار می‌توانید فیلمهایی متناسب سن او به زبان مادری‌اش تهیه کنید تا تماشا کند و خودتان نیز به زبان مادری با او صحبت کنید.
منبع: ویکی پدیا
چه کنم که فرزندم پس از مهاجرت، زبان مادریش را فراموش نکند؟
صفحه ویژه رویداد‌ها در رسانه هدهد کانادا
