آداب و رسوم نوروز در کشورهای گوناگون
با آمدن فصل بهار، سال نوی بسیاری از مردم جهان آغاز میشود. نوروز نه تهنا در ایران، بلکه در چند کشور گوناگون جهان به عنوان جشن رسمی آغاز سال جدید، در نظر گرفته میشود. بنا بر اعلام سازمان ملل، کشورهای ایران، افغانستان، آلبانی، جمهوری آذربایجان، جمهوری سابق یوگسلاوی و مقدونیه، هند، ایران، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه و ترکمنستان جزء کشورهایی هستند که نوروز را جشن میگیرند. برخی از آداب و رسوم کشورهای ذکر شده با یکدیگر مشابه بوده، اما رسمهای باستانی و سنتهای موجود در هر بخش از این کره جغرافیایی با بکدیگر متفاوت است. در این مقاله به بررسی رسوم نوروز در چند کشور مختلف میپردازیم.
نوروز در تاجیکستان
تاجیکستان یکی از کشورهایی که در آن برگزاری عید نوروز از اهمیت زیادی برخوردار است. در تاجیکستان، نوروز نمادی از نیاکان، زندگی و ارتباطات است. تاجیکستانیها بر این باورند که در نوروز همه جهان بار دیگر متولد شده و زنده میشود. مردم تاجیکستان نیز قبل از رسیدن نوروز خانه تکانی کرده و سعی میکنند بخشهای مختلف زندگی خود را تازه کنند.
یکی از مراسم های زیبای مردم تاجیکستان به این صورت است که خانم خانه در فصل پاییز به کوه رفته و با جمع کردن شاخ و برگ درختان دو عدد جارو قرمز رنگ درست میکند. سپس به خانه برگشته و این دو جارو را تا نوروز در خانه نگهداری می کند. و در نهایت در صبح روز عید نوروز بعد از طلوع خورشید، جاروها را به صورت عمودی بر سر در خانه نصب میکنند. این حرکت و رنگ سرخ جاروها، نمادی از پیروزی و برکت است.
یکی دیگر از کارهایی که مردم تاجیک در روز اول عید نوروز انجام می دهند آویزان کردن پارچه قرمز بر سر در خانههاست و به طور کلی در تاجیکستان رنگ قرمز از اهمیت زیادی برخوردار است. پخت انواع نان و شیرینی و غذاهای مخصوص همچون باج نیز جزئی از رسوم نوروز مردم تاجیک است. باج همان کله پاچه گوسفند است که به همراه گندم پخته میشود.
نوروز در افغانستان
همانند ایران، نوروز بزرگترین جشن افغانستان نیز به حساب میآید. گل سرخ از مهمترین نمادهای نوروز در افغانستان است. مردم افغان در عید نوروز خانهها و روی میزها و طاقچههای خود را پر از گل سرخ میکنند در ولایتهای مختلف این کشور، نوروز با تفاوتهای کوچکی جشن گرفته میشود. مثلا در آغاز سال نو مزار شریف غرق در لالههای قرمز میشود و مردم به دشتها رفته و در دل طبیعت رویش گلها را جشن میگیرند، در کابل زنان در شب سال نو دور هم سمنو پخته و آواز میخوانند و در بدخشان در روز دوم فروردین بزرگترها آبگوشت «باج» میپزند.
در این کشور نیز بازار دید و بازدیدها در ایام نوروز داغ است و تازه دامادها برای نوعروسان خود عیدی میبرند. یکی دیگر از رسوم نوروز مردم افغان، انجام بازیهای گروهی همچون هوا کردن بادبادک، کشتی، اسب سواری و بزکشی، شتر جنگی، شتر سواری و قوچ جنگی است. در افغانستان از آجیل هفت میوه برای پذیرایی از مهمانان استفاده میکنند که این آجیل شامل پسته، فندوق، کشمش و … میشود.
نوروز در آذربایجان
در کشور آذربایجان، مردن در ایام نوروز به سرودن ترانههای خاص و زیبا برای این شن میپردازند. بسیاری از مردم آذربایجان نیز برای سال نو لباسهای نو خریده و خانه تکانی میکنند. در آذربایجان نیز سفره هفت سین از اهمیت ویژهای برخوردار است. پختن سمنو، به نشانهی برکت، نیز از مهم ترین آداب مردم آذربایجان به هنگام نوروز است. در کشور آذربایجان نوروز با جشنوارههای غذایی رنگارنگی همراه است و مردم در این ایام دور هم جمع شده، آتش بازی میکنند و با موسیقی و رقص بهار را جشن میگیرند.
نوروز در پاکستان
در پاکستان به نوروز جشن «عالم افروز» نیز میگویند. عالم افروز به معنای تازه رسیده است و به این باور مردم پاکستان برمیگردد که در نوروز همه چیز تازه و درخشانتر میشود. مردم این کشور این جشن را به رنگینتر حالت ممکن برگزار میکنند. لباسهای رنگی میپوشند و شیرینیهای مختلف از جمله «سوهان حلوا»، «گلاب حامن»، «رس ملائی»، «شکرپاره»، «لدو»، «کریم رول» و «کیک برفی» میپزند.
نوروز در قزاقستان
مردم قزاقستان توجه ویژهای به برکت و وفور نعمت در روزهای نوروز دارند و آنها معتقدند که اگر در ابتدای بهار برف یا باران ببارد حتما سال پر نعمت و پر برکتی در پیش رو خواهد بود. از دیگر رسوم نوروز مردم قزاق این است که دخترانی که دلباخته پسری باشند در نوروز غذایی با گوشت اسب درست میکنند و برای پسر مورد علاقه خود میبرندو پسر مورد نظر نیز به او هدیهای ارائه میدهد. قزاقها همچنین در نوروز آشی خاص به نام آش کوژه درست میکنند.
از جذابترین رسوم نوروز قزاقها، میتوان به بشارت دادن نوروز اشاره کرد. افراد کم سنوسال سوار بر اسب یا انواع دیگر چهارپایان شده، بر گردنشان زنگوله و یک عروسک آویزان میکنند و صبح روز اول بهار در کوچه و خیابان پرسه زده و با صدای زنگولهها میکنند که مردم را بیدار کرده و آمدن نوروز را به آنها اطلاع دهند.
نوروز در تانزانیا
شاید برای شما هم عجیب باشد که ببینید مردم یک کشور آفریقایی نوروز را جشن میگیرند و شاید کشور تانزانیا برای بسیاری از مردم ناشناخته باشد. اما حدود هزار سال پیش گروهی از ایرانیان شیراز به جزیره زنگبار در ساحل تانزانیا مهاجرت کرده و آداب و رسوم نوروز را نیز همراه خود به آنجا بردهاند. در تانزانیا این جشن با نام موکا کوگوا (Mwaka Kogwa) شناخته میشود و مانند تعطیلات کریسمس، جشن نوروز نیز با سنتهای خاص خود و رقص و آواز جشن گرفته میشود.
غذاهای نوروزی، در تعطیلات عید نوروز چه بخوریم؟
معرفی غذا های نوروزی ایران در نشریه نیویورک تایمز
عید نوروز در ایران زمین، سرزمین مهر و آشتی
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید